تقریبا از روز 17 اردیبهشت ماه تا به امروز روند شاخص کل نوسانی رو به منفی بوده و بسیاری از فعالان بازار سرمایه انتظار داشتند که بازار تا پایان خرداد ماه از محدوده دو میلیونی خارج و وارد تزار یک میلیونی شود.
در این روزها شاخص در مرز قرار گرفته و با یک منفی کم نیز می‌تواند با کانال دو میلیونی خداحافظی کند وارد سطح یک میلیونی شود که این تغییر کانال می‌تواند مساوی با خروج نقدینگی و اعتماد از بازار سرمایه باشد.
این روزها اخبار زیادی روی بازار سرمایه تاثیر میگذارد و پیچیده شدن اخباری جدید در بازار توانست تا حدودی اعتماد سهامداران را نسبت به بازار افزایش دهد و حتی شاهد اقبال هرچند خرد به صنعت بانکی بودیم. براساس آخرین ابلاغیه‌ای که بانک مرکزی مدتی قبل منتشر کرده بود، اعلام شد که از این پس قرار است نرخ تسعیر خوراک پتروشیمی‌ها و پالایشی‌ها با ارز ۲۸۵۰۰ تومانی محاسبه شود که این موضوع با واکنش تند بورسی‌ها همراه شد زیرا بخش عمده‌ای از سود پالایشی‌ها را از بین می‌برد و سهام این گروه نیز عملکرد چندان جالبی از آن زمان تا به الان نداشته‌اند.
در میانه معاملات روز گذشته بازار رسانه بانک مرکزی، خبر داد که ارز ۲۸۵۰۰ تومانی صرفا ارزی است که دولت از طریق فروش نفت و گاز در اختیار دارد و به بانک مرکزی می‌فروشد و مابقی ارزها شامل پتروشیمی‌ها، فولادی‌ها و صادرکنندگان غیرنفتی با نرخ حواله ۳۸ هزار تومانی و اسکناس ۴۱ هزار تومانی به فروش می‌رسد.در کنار این موضوع خبری در بازار امروز پیچید که گویا قرار است پالایشی‌ها به زودی در گزارش‌های حسابرسی شده خود، خبر از تعدیل مثبت سود به میزان میانگین ۱۰ درصد بدهند که موجب شد قیمت سهام‌شان تا حوالی صف خرید نیز پیش برود. این دو خبر باعث شد که بازار سرمایه و شاخص با تکیه به اخبار مثبت بتواند تا حدود زیادی روند صعودی به خود بگیرد.
علی اکبر نیکواقبال، کارشناس اقتصادی ضمن اشاره به اینکه وضعیت بازار سرمایه به شرایط کلان اقتصادی و همچنین عملکرد شرکت‌ها هم بستگی دارد، گفت: در شرایط کنونی اقتصاد کشور در یک بلاتکلیفی به سر می‌برد، از یک سو خبرهایی درباره مذاکرات برجام منتشر شده و از سوی دیگر مشخص نیست که توافق حاصل شود یا خیر. به همین دلیل بسیاری از سرمایه‌گذاران نسبت به رونق اقتصاد کشور چندان مطمئن نیستند.
علی اکبر نیکواقبال معتقد است بهره وری در بنگاه‌های تولیدی ایران بسیار کاهش یافته که در نتیجه فرسودگی ماشین آلات و تجهیزات است و اگر واردات این تجهیزات تسهیل نشود این مساله روی حاشیه سود بنگاه‌ها و حتی معاملات نماد آنها در بورس هم تاثیر منفی میگذارد.
وی با بیان اینکه تا زمانی که اثر توافقات بر فعالیت‌های اقتصادی نمایان نشود مذاکرات نمی‌تواند در معاملات بورس اثر بگذارد، افزود: به‌طور قطع مبادلات تجاری روی فعالیت شرکت‌ها موثر است، چراکه در شرایط کنونی برخی شرکت‌ها صادراتی هستند و با افزایش مبادلات تجاری امکان عرضه محصولات بیشتری خواهند داشت و برخی شرکت‌ها متاثر از واردات هستند و قیمت تمام شده تولیدات آنها ناشی از نرخ ارز و تسهیل مبادلات بین ایران و سایر کشورهاست.
این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر اینکه بازار بورس بعد از یک مرحله رشد وارد رکود شده است، اظهار کرد: با توجه به اینکه هنوز تورم کالایی در کشور بالا و از طرف دیگر جریان رشد نقدینگی ادامه دارد عملا سیاست‌های کنونی کشور برای جلوگیری از ثبات بازارها چندان موفق نبوده است، زیرا در صورتی که تلاش برای سرکوب قیمت‌ها و همچنین کنترل جریان مالی در بورس ادامه داشته باشد اقتصاد به‌شدت به سمت رکود می‌رود و این مساله با سیاست‌گذاری‌ها برای تحقق رشد اقتصادی در تضاد است.
نیکواقبال با نگاهی به دیگر تهدید اصلاح بازار سرمایه در حال حاضر گفت: بهره‌وری در بنگاه‌های تولیدی ایران بسیار کاهش یافته که در نتیجه فرسودگی ماشین آلات و تجهیزات است و اگر واردات این تجهیزات تسهیل نشود این مساله روی حاشیه سود بنگاه‌ها و حتی معاملات نماد آنها در بورس هم تاثیر منفی میگذارد.
بازار از دریچه معاملات
در معاملات چهارمین روز کاری هفته روز سه‌شنبه، 30 خرداد 1402، شاخص بورس تهران 2 هزار و 718 واحد نسبت به روز کاری گذشته رشد کرد و تا سطح 2 میلیون و 166 هزار و 944 واحد بالا آمد. این در حالی است که در یک ساعت اول روند نزولی داشت و حدود 3 هزار واحد ریزش کرد. اما در نیمه دوم معاملات شاخص به سمت بالا حرکت کرد و توانست سبزپوش شود. شاخص کل هم‌وزن بورس نیز با افزایش 858 واحدی در رقم 738 هزار و 964 واحدی ایستاد. شاخص کل فرابورس نیز با افزایش 2 واحدی به رقم 27 هزار و 816 واحد رسید. همچنین شاخص هم وزن فرابورس با افت 589 واحد به سطح 135 هزار و 537 واحد رسید.
روز سه‌شنبه خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار سهام منفی شد و 42 میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد. در این روز نماد وسالت بیشترین خروج را داشت که ارزش آن 36 میلیارد تومان بود. پس از وسالت، نمادهای بپاس، شستا و خساپا بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند. در سوی دیگر، بیشترین ورود پول حقیقی به نمادهای شهر، وارس و فسبزوار اختصاص داشت. طی روز سه‌شنبه نمادهای شبندر، شستا و تاپیکو نمادهای سبزپوش بورس بودند که بیشترین اثر را در رشد شاخص کل بورس داشتند. در مقابل فولاد، پارس و فخوز نمادهایی بودند که اثر کاهنده بر شاخص داشتند.
در فرابورس نیز نمادهای فجهان، مارون و وسپهر بیشترین اثر افزایشی را بر شاخص داشتند و نمادهای خدیزل، آریا و زاگرس بیشترین اثر منفی را بر شاخص کل فرابورس داشتند. در بین نمادهای پرتراکنش بورس چهارمین روز کاری هفته نیز شهر بیشترین تراکنش را داشت و خودرو و خساپا در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. در فرابورس نیز فرود، والماس و دی بیشترین تراکنش را داشتند.
در این روز ارزش معاملات کل بازار سهام به 16 هزار و 780 میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 7 هزار و 320 میلیارد تومان بود که 44 درصد از ارزش کل معاملات بازار را در این روز شامل می‌شود. ارزش معاملات خرد نیز با کاهش 25 درصدی به نسبت روز معاملاتی قبل به رقم 5 هزار و 676 میلیارد تومان رسید که کمترین رقم در 4 ماه اخیر است. در معاملات این روز نماد والماس (شرکت سرمایه‌گذاری الماس حکمت ایرانیان) بیشترین ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد که ارزش معاملات آن 175 میلیارد تومان بود. پس از والماس، دی بیشترین ارزش معاملات را داشت و خزامیا رتبه سوم بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد خساپا و ثمسکن در رتبه‌های بعدی بیشترین ارزش معاملات قرار گرفتند.
در حجم معاملات نیز سهام والماس با تعداد 585 میلیون و 105 هزار و 594 سهم در صدر قرار گرفته است. دی در رتبه دوم بیشترین حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به شستا تعلق داشت. دو نماد خساپا و شهر نیز در رتبه‌های بعدی بیشترین حجم معاملات بازار قرار داشتند. در معاملات سه‌شنبه، 122 نماد صف خرید داشتند و 41 نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌های خرید با رشد 12 درصدی نسبت به روز کاری قبل به 912 میلیارد تومان افزایش یافت و مجموع ارزش صف‌های فروش نیز با کاهش 10 درصدی به 423 میلیارد تومان رسید.
