بازار سهام همچنان نوسانی است؛ پیش از این پیش‌بینی می‌شد که بازار دست‌کم تا فصل مجامع روندی صعودی هر چند با شیب اندک را طی کند اما مسیر بازار با فشار عوامل بیرونی اعم از مدیریتی و اهرم‌های سیاسی تغییر کرد. اما در حال حاضر ریسک‌های پیش روی بازار سهام چیست و قرار است بورس چه روندی را طی کند؟ در یک ماه گذشته که بازار وارد اصلاح شده وزیر اقتصاد مدعی شده که تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی از محل بازار بدهی افزایش یافته که نشان می‌دهد دولت فروش اوراق را به صورت گسترده آغاز کرده و از طرف دیگر نرخ بهره بانکی را بالا برده تا با فشار به بازار سهام آن را به سمت کف‌های قبلی هدایت کند و از این طریق روی بازارهای دیگر همچون مسکن، خودرو و… هم تاثیر بگذارد، دریغ از اینکه کار کارشناسی انجام شود، زیرا خروج پول‌های کلان از بورس باعث ورود آن به بازارهای دیگر همچون دلار و طلا می‌شود.
در هفته‌های اخیر بسیاری از کارشناسان تاکید کرده‌اند که آنها به کف حمایتی رسیده‌اند و به زودی می‌توانند روند صعودی خود را آغاز کنند. مجتبی دیبا کارشناس بازار سرمایه معتقد است که در حال حاضر، بازار حواشی خبری احیای برجام و احتمال توافق جدید را به عنوان یکی از اصلی‌ترین ریسک‌های پیش رو ارزیابی کرده است. دیبا معتقد است رابطه برجام و بازار سرمایه با گذر زمان دو روی متفاوت خواهند داشت.
اثر مثبت توافق بر سودآوری شرکت‌های بورسی
این کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: در آینده احیای توافق برجام باعث رشد کلیت بازار خواهد شد؛ حتی در صنایع دلاری که شاید پاشنه آشیل این روز‌های بازار باشد! دیبا افزود: اگر توافقی شود، قطعا بخشی از تخفیف‌هایی که در حال حاضر روی صنایعی مانند فولاد یا پتروشیمی اعمال می‌شود، حذف خواهد شد. این تغییرات به پویایی فروش شرکت‌ها کمک می‌کند و به این ترتیب ماهیت اصلی بازار سرمایه که رشد به ازای فروش و سودآوری بیشتر است، خودنمایی خواهد کرد.
وضعیت صنایع در ماه‌های آتی
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه بیان کرد: این روز‌ها تب‌وتاب بورسی‌ها به خاطر حرکت احتمالی کشور به سوی توافق افزایش یافته و نوسان این بازار همانند سایر بازارهای موازی مانند ارز و طلا بالاست. دیبا با اشاره به سناریوی احیای احتمالی برجام گفت: صنایع ریالی در تابستان می‌توانند مورد توجه قرار گیرند. دیبا در ادامه به صنایع ریالی پرپتانسیل برای رشد اشاره کرد و گفت: گروه زراعی‌ها، دارویی‌ها، صنعت حمل‌و‌نقل، گروه بانکی‌ها و بیمه‌ای‌ها، ظرفیت لازم جهت آزادسازی انرژی صعودی در فصل تابستان را دارند. همچنین نکته مهم دیگر، سهامی است که تجدید ارزیابی را در راه خواهند داشت. این دست از سهام می‌توانند با گذشت زمان جذابیت بالایی برای اهالی بازار سرمایه پیدا کنند.
تقویت دیدگاه بنیادی در بازار
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به تاثیر المنت‌های بنیادی در بازار گفت: دیدگاه بنیادی در بازار نسبت به گذشته تقویت شده است و شاهد آن هستیم که نسبت به سه سال پیش بازار توجه بیشتری به المنت‌های بنیادی سهام دارد اما در حال حاضر نگاه اصلی بازار به سمت توافق است، چراکه سرمایه‌گذاران به دنبال خرید سهام در قیمت‌های پایین‌تر هستند. دیبا اضافه کرد: بنابراین باید وزن شفافیت در فضای دیپلماتیک کشور افزایش یابد و ابر ابهامات کنار رود.
با مشخص شدن تکلیف سهامداران با موضوع توافقات خارجی، آن‌وقت می‌توان انتظار داشت ریتم بازار به سمت سهامی حرکت کند که گزارش‌های بسیار مناسبی در فصل مجامع منتشر کرده‌اند. در پایان این گفت‌وگو دیبا با اشاره به اینکه بورس تهران بازاری تورم‌محور به شمار می‌رود، در رابطه با روند آتی بازار سهام گفت: نکته اساسی این است که اگر آیتم‌های دیگری از اقتصاد کلان مثل افزایش عجیب نقدینگی و عدم کنترل تورم را در محاسبات و پیش‌بینی‌های خود لحاظ کنیم، می‌توان انتظار داشت در ادامه سال به ویژه نیمه دوم سال ریتم صعودی داشته باشیم. اما شدت و حدت آن به میزان توافق و میزان نگاه بازار به توافق بستگی دارد.
بورس زیر سایه سنگین دلار و در انتظار تحولات برجامی
همچنین آرش شهریاری کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه روشن شدن سایه تحولات برجامی می‌تواند به مشخص شدن مسیر احتمالی بورس تهران در هفته‌های آینده کمک کند، گفت: تنها در صورتی شاهد رشد بورس خواهیم بود که ارزش معاملات بالا همراه با تزریق پول به بورس رخ دهد. آرش شهریاری کارشناس بازار سرمایه در این رابطه به اقتصاد ۲۴ گفت: بازار سهام این روز‌ها در مسیر نزولی خود حرکت می‌کند.
حتی در معدود روز‌های صعودی نیز این رشد چندان چشمگیر نیست و نمی‌تواند ریزش روز‌های نزولی را جبران کند. با این حال، اما نشانه‌ها حاکی از ارزندگی بازار برخی سهامeps محور است. وی افزود: نوسانات کم‌جان بازار سرمایه گویای تردید و بی‌تصمیمی اهالی بازار سرمایه در مقطع فعلی است. دو کفه ترازوی عرضه و تقاضا در حال حاضر برابر است و خریداران و فروشندگان هر دو دلایل کافی برای تصمیمات خود دارند؛ از این رو روشن شدن سایه تحولات برجامی و تحرکات دیپلماتیک می‌تواند به مشخص شدن مسیر احتمالی بازار سرمایه در هفته‌ها و ماه‌های آتی کمک کند.
سقوط ارزش معاملات به زیر ۱۰ همت
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، بورس برای بازگشت به روند صعودی خود نیاز به اعداد و ارقام بسیار بالاتر از این محدوده‌ها دارد، زیرا روند صعودی پایدار تنها در صورتی امکان‌پذیر است که ارزش معاملات بالا همراه با تزریق پول به سهام رخ دهد. شهریاری با بیان اینکه در مقایسه با هفته‌های گذشته، ارزش معاملات خرد بازار سهام با کاهش شدیدی مواجه شده است، ادامه داد: ادامه‌دار بودن این روند کاهشی در ارزش معاملات خرد است که نشان می‌دهد خوش‌بینی‌ها به بازار کمرنگ‌تر از یک تا دو ماه پیش شده است.
ریسک‌های سیاسی و نقش احیای برجام در بورس
این کارشناس بازار سرمایه معتقد است: از سوی دیگر ریسک‌های سیاسی، ابهاماتی را در ذهن برخی از اهالی بازار سرمایه به وجود آورده است که نمی‌توانند بی‌اعتنا به آنها دست به خرید سهام بزنند. شهریاری افزود: اما باید توجه داشت همان‌گونه که احیای برجام می‌تواند کاهش انتظارات تورمی در اثر کاهش نرخ دلار را در پی داشته باشد، توافقات دیپلماتیک می‌تواند بار سنگینی را از روی دوش اقتصاد کشور بردارد. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه بورس تهران از دیرباز لقب «کامودیتی‌محور» بودن را یدک می‌کشد، به اقتصاد ۲۴ گفت: دلیل اطلاق چنین لقبی هنگامی که بدانیم بیش از ۶۰ تا ۷۰ درصد بازار سهام را صنایع کامودیتی‌محور تشکیل می‌دهند روشن‌تر می‌شود.
بنابراین روند کاهشی بورس با استناد به وابستگی بازار به قیمت‌های جهانی کامودیتی‌ها و همچنین نرخ ارز اینگونه قابل تفسیر است. شهریاری خاطرنشان کرد: در حال حاضر نگاه سرمایه‌گذاران به معاملات دلار در میدان فردوسی است. کاهش بیشتر نرخ ارز به شکل مستقیم بر بازار سرمایه تاثیرگذار است. حتی اگر ارزشگذاری شرکت‌ها با قیمت دلار بسیار پایین‌تر از قیمت فعلی محاسبه شده باشد. در چنین مواقعی نباید فاکتور احساسات بازار را از یاد برد.
