کودکان و چالش‌های عصر دیجیتال
فردیس هاشمی‌زاده
به جرات می‌توان گفت یکی از چالش‌های امروز والدین برای تربیت کودکان و ارتباط برقرار کردن با آنها در زمینه استفاده از اینترنت است. بسیاری خانواده‌ها همیشه نگران این مساله هستند که نتوانند نظارت کافی بر حضور فرزندانشان در فضای مجازی و استفاده از اینترنت داشته باشند. برخی معتقدند که اصلا نباید کودکان دسترسی به اینترنت داشته باشند و برخی دیگر معتقدند در عصر دیجیتال توانایی استفاده کودکان از اینترنت امری ضروری است.
این بدان معنی است که آنها باید بتوانند از فناوری به‌طور موثر استفاده کنند، اطلاعات را به‌طور انتقادی ارزیابی کنند و محتوا را ایجاد و به اشتراک بگذارند. مربیان می‌توانند با فراهم کردن فرصت‌هایی برای استفاده از فناوری به روش‌های معنادار، به کودکان کمک کنند تا مهارت‌های سواد دیجیتال را توسعه دهند. برای کودکان مهم است که بین استفاده از فناوری و سایر فعالیت‌ها مانند بازی در فضای باز، مطالعه و گذراندن وقت با خانواده و دوستان تعادل سالمی داشته باشند. مربیان می‌توانند با الگوبرداری از عادات سالم و فراهم کردن فرصت‌هایی برای شرکت در انواع فعالیت‌ها به کودکان کمک کنند تا رابطه سالمی با فناوری ایجاد کنند.
می‌توان از فناوری برای ارتقای همکاری بین دانش‌آموزان استفاده کرد. این می‌تواند به دانش‌آموزان کمک کند تا از یکدیگر یاد بگیرند و مهارت‌های ارتباطی و کار گروهی خود را توسعه دهند. مربیان می‌توانند با استفاده از ابزارهای آنلاین و با تشویق دانش‌آموزان به همکاری در پروژه‌ها و تکالیف، محیط‌های یادگیری مشترک ایجاد کنند. عصر دیجیتال در حال تغییر روش یادگیری ما است. در آینده، آموزش شخصی‌تر، تعاملی‌تر و مشارکتی‌تر خواهد بود. مربیانی که قادر به پذیرش عصر دیجیتال هستند، در موقعیت مناسبی قرار خواهند گرفت تا دانش‌آموزان را برای آینده آماده کنند. مثلا زمانی که همه‌گیری کرونا به وجود آمد نقش استفاده از فناوری دیجیتال در آموزش به بچه‌ها بیشتر از هر زمان دیگری پر رنگ شد.
درس خواندن در فضای مجازی تا قبل از این حداقل در کشورهایی مانند ایران خیلی متداول نبود و به همین خاطر هم با مشکلات زیادی در این زمینه مواجه شدیم، اما این تجربه به ما نشان داد که آموزش استفاده از فناروی دیجیتال به خصوص به کودکان و نوجوانان در مسیر درست می‌تواند کمکی بسیار مهم در زندگی آنها باشد. مساله اینجاست که خانواده‌ها در این زمینه می‌توانند نقش بسیار موثری داشته باشند اما متاسفانه در بسیاری از موارد ما یاد گرفته‌ایم به جای حل مساله آن را از بین ببریم. دور نگه داشتن فرزندان از اینترنت و فناوری دیجیتال در عصری که دیگر بدون اینها زندگی کردن مفهوم خود را از دست می‌دهد تقریبا غیر ممکن است، اما اگر بتوانیم به عنوان والدین تعادل بین استفاده از این فناوری‌ها و زندگی عادی فرزندانمان برقرار کنیم آن وقت موفقیت بزرگی را کسب کرده‌ایم. به این ترتیب باید قبل از اینکه بخواهیم از روش‌های قهری برای جلوگیری استفاده فرزندانمان از این فناوری‌ها استفاده کنیم، در مورد لزوم استفاده و تعادل برقرار کردن با آنها بحث و گفت‌وگو کنیم.
سعی کنیم ابتدا دانش خود در این زمینه را افزایش دهیم و سپس با دانشی که داریم فرزندانمان را راهنمایی کنیم. فراموش نکنیم که عصر دیجیتال تأثیر عمیقی بر آموزش داشته است. کودکان در حال حاضر در محاصره فناوری رشد می‌کنند و از آن به روش‌های جدید و نوآورانه استفاده می‌کنند. همین مساله چالش‌های فراوانی را به وجود می‌آورد که هم خانواده‌ها و هم مربیان باید با آن به‌طور درست و منطقی برخورد کنند.
