رشد صنایع بورسی در فصل بهار
شاخص تولید شرکت‌های صنعتی بورسی در خرداد ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل افزایش ۲.۲ درصدی را تجربه کرده اما در مجموع رشد سه ماهه شاخص تولید فعالیت‌های صنعتی بورسی نسبت به بهار سال گذشته ۵.۵ درصد بوده و شاخص فروش این صنایع در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته ۴.۳ درصد افزایش داشته است. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به تحلیل و بررسی بخش حقیقی حوزه صنعت و معدن اقتصاد ایران در خردادماه ۱۴۰۲ پرداخت؛ تحلیل روند رشد بخش صنعت از جنبه‌های مختلف، عاملی کلیدی در تحلیل‌های خُرد و کلان اقتصادی و یکی از ارکان تصمیم‌گیری در حوزه اقتصاد است.
شاخص تولید بخش صنعت به‌دلیل تأثیر نوسانات سطح فعالیت صنعت بر بخش‌های دیگر اقتصاد، به عنوان یک شاخص مهم اقتصادی کوتاه‌مدت مورد استفاده قرار می‌گیرد. یافته‌های این گزارش نشان می‌دهد طی خرداد سال ۱۴۰۲، شاخص تولید شرکت‌های صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با افزایش ۲.۲ درصدی و نسبت به ماه قبل با افزایش ۰.۸ درصدی مواجه شده است. همچنین نسبت به ماه قبل شاخص تولید و فروش افزایش ۰.۸ و ۰.۲ درصدی داشته‌اند که تحت تاثیر قطعی برق صنایع در خرداد ماه بوده است.
در این ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل، از بین ۱۵ رشته‌فعالیت صنعتی بورسی ۹ رشته‌فعالیت افزایش در شاخص تولید و ۶ رشته‌فعالیت کاهش در شاخص تولید را تجربه کرده‌اند.گروه‌های «تجهیزات برقی»، «دارو»و «محصولات فلزی به‌جز ماشین‌آلات و تجهیزات» بیشترین سهم را در افزایش شاخص تولید و رشته‌فعالیت‌های «سایر کانی غیرفلزی» و «چوب و کاغذ» بیشترین سهم را در کاهش شاخص تولید داشته‌اند. رشد ۵.۵ درصدی تولید صنایع بورسی در بهار ۱۴۰۲/ افزایش ۲.۲ درصدی تولید صنایع بزرگ در خرداد همچنین طی خردادماه سال ۱۴۰۲ نسبت به ماه قبل، رشته‌فعالیت‌های «تجهیزات برقی»، «سایر کانی غیرفلزی» و «خودرو و قطعات» بیشترین سهم را در افزایش شاخص تولید و رشته فعالیت‌های «کاشی و سرامیک» و «شیمیایی به‌جز دارو» بیشترین سهم را در کاهش شاخص تولید ثبت کرده‌اند. طبق بررسی‌های صورت گرفته در این گزارش، طی خرداد سال ۱۴۰۲، شاخص فروش شرکت‌های صنعتی بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل با کاهش ۱.۴ درصدی و نسبت به ماه قبل با افزایش ۰.۵ درصدی مواجه شده است.در این ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل ۱۰ رشته‌فعالیت افزایش در شاخص فروش و ۵ رشته‌فعالیت کاهش در شاخص فروش داشته‌اند.
رشته‌فعالیت‌های «کاشی و سرامیک»، «تجهیزات برقی» و «لاستیک و پلاستیک» بیشترین سهم را در افزایش شاخص فروش نسبت به ماه مشابه سال قبل و رشته‌فعالیت‌های «محصولات فلزی به‌جز ماشین‌آلات و تجهیزات» و «فلزات پایه» بیشترین سهم را در کاهش شاخص فروش داشته‌اند. همچنین در این ماه نسبت به ماه قبل، رشته‌فعالیت‌های «تجهیزات برقی»، «لاستیک و پلاستیک» و «سایر کانی غیرفلزی» بیشترین سهم را در افزایش شاخص فروش و رشته‌فعالیت‌های «خودرو و قطعات» و «شیمیایی به‌جز دارو» بیشترین سهم را در کاهش شاخص فروش ثبت کرده‌اند. بر اساس این گزارش رشد سه ماهه شاخص تولید فعالیت‌های صنعتی بورسی نسبت به بهار سال گذشته ۵.۵ درصد و شاخص فروش این صنایع در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته ۴.۳ درصد افزایش داشته است.
بر این اساس در خرداد سال ۱۴۰۲ نرخ رشد ماهیانه قیمت فعالیت‌های صنعتی بورسی رشد مثبت ۰.۶ درصدی را ثبت کرده است، همچنین رشد نقطه‌به‌نقطه با کاهش نسبت به ماه قبل، به ۱۶.۷ درصد رسیده است. میانگین سالیانه شاخص قیمت نیز در خرداد سال ۱۴۰۲ روند نزولی یک سال اخیر خود را ادامه داد و با ۴.۱ واحد درصد کاهش نسبت به ماه قبل، میزان ۳۴.۷ درصد افزایش را نشان می‌دهد.
عرضه ۳۵ همت اوراق دولتی
بانک مرکزی اعلام کرد در راستای عرضه تدریجی «اوراق مالی اسلامی دولتی» توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی (دولت) در تواترهای هفتگی، مرحله اول حراج اوراق مزبور در سال ۱۴۰۲ برای فروش به بانک‌ها، موسسات اعتباری غیربانکی و نهادهای مالی در روز سه‌شنبه ۱۰ مردادماه ۱۴۰۲ اجرا می‌شود. این اوراق در قالب ۵ نماد با سررسیدهای یک تا ۳ سال منتشر خواهد شد. ارزش تجمعی اوراق ۳۵ همت (هزار میلیارد تومان) بوده و نوع آن مرابحه عام، کوپن‌دار و با تواتر پرداخت سود شش‌ماهه است. موضوعی که تا حدودی موجب نگرانی اهالی بازار سرمایه شد.
اما آیا جای نگرانی وجود دارد؟ افشین جاوید، مدیر دپارتمان بازار سرمایه اندیشکده کسب و کار دانشگاه صنعتی شریف در خصوص این موضوع به ارایه مستنداتی پرداخت. بررسی آخرین وضعیت ترکیب دارایی صندوق‌های درآمد ثابت نشان می‌دهد از تاریخ ۲۴ تیرماه تا روز گذشته، شاهد انتقال بخشی از دارایی صندوق‌ها از بخش سپرده‌های بانکی به اوراق بودیم. به‌طوری که انواع اوراق این صندوق‌ها از ۲۷۶ همت در ۲۴ تیرماه به ۲۸۸ همت در هفتمین روز مردادماه افزایش یافت در حالی که سپرده بانکی ۱۸۴ همتی صندوق‌ها در انتهای تیرماه به ۱۷۵ همت در روز گذشته کاهش داشته است.
به این ترتیب از ۲۴ تیر تا ۷ مردادماه، بیشترین افزایش سهم مربوط به اوراق با افزایش ۱۱هزار و ۵۳۴ میلیارد تومانی بوده و در مقابل شاهد کاهش ۸۴۵۴ میلیارد تومانی سهم سپرده‌های بانکی در ترکیب دارایی صندوق‌ها در همین برش زمانی بودیم. در واقع صندوق‌ها در این مدت اوراق شرکتی را خریداری کرده‌اند. حالا سوال اینجاست که آیا با عرضه اوراق تامین مالی توسط دولت از روز سه‌شنبه نرخ بهره افزایش پیدا خواهد کرد؟ به نظر می‌رسد به این سوال باید پاسخی منفی داد. چرا که آمارها نشان می‌دهد از ابتدای سال جاری صندوق‌های با درآمد ثابت خالص صدور ۶۳ همتی داشته‌اند که به دلیل عدم وجود اوراق، مجبور بودند این پول‌های وارد شده را به سمت سپرده بانکی ببرند و انتظار می‌رود با عرضه این اوراق، انتقال دارایی‌ها انجام شود.
از این رو فعلا افزایش نرخ محتمل به نظر نمی‌رسد مگر اینکه حجم عرضه‌ها به میزان شدیدی افزایش یابد. البته باید دید وزارت اقتصاد این اوراق را با چه نرخی به فروش خواهد رساند. با توجه به این آخرین اوراق شرکتی یعنی اوراق فولاد با نرخ ۳۱ درصد معامله شده، به نظر می‌رسد اوراق تامین مالی توسط دولت با نرخ اسمی ۲۰.۵ درصدی یا کمی بالاتر عرضه شود.
