خطر مهاجرت استارتاپ‌ها از ایران
برخی تصمیمات که اخیرا در فضای اقتصادی و مدیریتی کشور اتخاذ می‌شوند؛ نگرانی‌های فراوانی را در میان تحلیلگران اقتصادی و صاحبان کسب و کار درباره آینده بازار کار ایران شکل داده است.برخوردهای اخیر با استارتاپ‌ها و اپلیکیشن‌های ایرانی به بهانه حجاب و سایر موضوعات اجتماعی یکی از این نمونه تصمیم سازی‌های اشتباه است که دورنمای تیره و تاری را از آینده بازار کار در ایران ایجاد کرده است.
اغلب این نگرانی‌ها باعث مهاجرت نیروهای نخبه کار ایران به سمت سایر کشورهاست. البته معضل مهاجرت همواره در ایران وجود داشته است و اقشار مختلف به بهانه‌های گوناگون مهاجرت می‌کنند، هر زمانی که شرایط در اقتصاد ایران (و کشور) سخت‌تر می‌شود، همه گزینه‌های مهاجرت فعال می‌شود.البته مهاجرت گونه‌های مختلفی دارد و تنها مربوط به مهاجرت‌های سیاسی نیست. یکی از مسائلی که در کشورهای توسعه یافته بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد، جذب شرکت‌های استارتاپی، کارآفرینان و نخبگان اقتصادی کشورهای دیگر است.
افرادی که تخصصی در اقتصاد دارند، کارآفرین هستند، خلاقیت دارند و ...در راس برنامه‌های جذب سایر کشورها قرار دارند. اساسا بخشی از راهبرد کشورهای غربی برای توسعه جذب استعداد سایر کشورهاست. اما در ایران به دلیل عدم نگاه راهبردی به نیروی انسانی بسیار از سرمایه‌ها هدر می‌روند و استفاده درستی از آنها در راستای توسعه کشور نمی‌شود. باید توجه داشت، در گذشته اغلب مهاجرت‌ها متوجه دانشگاهیان و نیروهای علمی بود؛ اما بر اساس پایش نهادهای حاکمیتی (و نه حرف من و سایر کارشناسان) اما امروز حتی کارگران ساده هم از ایران مهاجرت می‌کنند. چرا که دستمزدهای ایران کفاف رفع نیازهای حداقلی آنها را نمی‌دهددر عین حال کارجویان جوان ایرانی که از فعالیت در ایران دلسرد شده‌اند و سایر کشورها به آنها در باغ سبز نمایان می‌کنند به رحل اقامت در سایر کشورها می‌افکنند.
فضایی که اخیرا از منظر اجتماعی در ایران شکل گرفته و از سال 1401 باعث بروز اعتراضاتی بسیاری در ایران شده است، باعث برنامه‌ریزی سایر کشورها برای جذب جوانان و نیروهای متخصص ایرانی شده است. کشورهای اروپایی، امریکایی و... متوجه شده که مسوولان ایرانی به موضوعات راهبردی توجهی ندارند و تلاش می‌کنند استعدادهای کشور را از ایران خارج سازند. این یک راهبرد دو سویه است، از یک طرف ایران را از جوانان با انگیزه و خلاق تهی می‌کند و از سوی دیگر ظرفیت‌های تازه‌ای برای کشورهای مقصد شکل می‌دهد. فرصت مناسبی که در ایران با ورود اینترنت، رشد پلتفرم‌های ارتباطی و افزایش شرکت‌های دانش بنیان طی دهه‌های اخیر ایجاد شده، به سادگی در حال تضعیف است. در عین حال کشوهای غربی تلاش می‌کنند تا از این فرصت به نفع منافع خود استفاده کنند.
رفتاری که برخی نهادهای دولتی و حاکمیتی با استارتاپ‌ها، دانش بنیان‌ها و...دارند نتیجه‌ای جز فرار استعدادها، نیروهای خلاق و خشک شدن ظرفیت‌های اقتصادی و کسب و کار ندارد. این جوانان و ظرفیت‌ها مانند ریشه‌هایی هستند که می‌توانند درخت‌های تناوری در بازار کسب و کار شکل دهند. این شرکت‌ها ارزش افزوده فراوانی دارند و بخشی از گره‌های اقتصادی و اجتماعی را باز می‌کنند. اما به این ضرورت‌ها توجهی نمی‌شود. تیپ نخبه و کارآفرینان جوان ایرانی که به سمت راه‌اندازی کسب و کارهای نوین رفته‌اند با مشکلات عدیده‌ای مواجه شده‌اند.
این روند باعث می‌شود تا این ظرفیت‌های اقتصادی به فکر مهاجرت بیفتند، چرا که می‌دانند در کشورهایی اروپایی، کانادا و...امکانات فراوانی را ایجاد کرده‌اند و از این جوانان استقبال می‌شود. بنابراین نگرانی‌های مهاجرنتی فقط متوجه کارجویان، فراغ التحصیلان و جوانان نست که در حال خروج از کشورند، بله سرمایه‌های ایرانی در حوزه کسب و کار و صاحبان استارتاپ‌ها هم به قکر مهاجرت از ایران هستند. بخشی از این مهاجرت ناشی از در باغ سبز کشورهای دیگر است اما بخش مهم‌تر این مهاجرت‌ها به دلیل سوءمدیریت‌ها و اشتباهات مسوولان ایرانی است که برخوردهای سلبی در مواجهه با این نوع کسب و کارها دارند.
