روز شنبه احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد در توییتر (اکس) خود خبر از تغییر نرخ خوراک پتروشیمی‌داد. سید احسان خاندوزی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی با انتشار تصویر مصوبه هیات وزیران، نوشت: همانطور که هفته قبل خبررسانی شد، با هدف تقویت تولید و پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد، دولت تا پایان برنامه هفتم، روش محاسبه نرخ خوراک گاز صنایع را به فرمول بازگرداند.
حسن حسین‌نیا، کارشناس بازارسرمایه در خصوص روند بازارسرمایه به بیداربورس گفت: توئیت وزیر اقتصاد در دقایق ابتدایی معاملات بازارسرمایه موجب برداشت‌های مختلف از متن مصوبه اصلاحیه نرخ خوراک‌پتروشیمی و گاز صنایع میان فعالان بازار سرمایه شد. او با نگاهی تاریخی به نرخ خوراک که در سال ۹۴ فرموله شد اما هیچ‌وقت جامه عمل نپوشید و امروز اصلاحیه آن از سوی سیاست‌گذار رسانه‌ای شد، عنوان کرد: این مهم نشان می‌دهد فرمول بر مدار پویایی قیمت نوشته شده که می‌توانست متاثر از قیمت‌های جهانی و نرخ دلار داخلی باشد، اما تعیین عدد ۵ هزار تومان برای کف قیمتی میانگین هاب‌های فرامنطقه‌ای که نیمی از فرمول را تشکیل می‌دهند، عملا باعث ایجاد شبهاتی در بازار شده است.
زمان سوق پیدا کردن به نرخ ارز بازار مبادلهای فرا رسیده
وی در تشریح این شبهات عنوان کرد: اولین نکته به نرخ احتمالی دلار محاسبه شده در فرمول دلالت دارد که به نظر می‌رسد پس از عبور زیر جلدی از نرخ ارز نیمایی در سایر صنایع اکنون زمان عبور علنی از آن و سوق پیدا کردن به نرخ ارز بازار مبادلهای فرا رسیده است .
حسین‌نیا اضافه کرد: مرحله دوم اهمیت نرخ ریالی عایدی از نرخ خوراک پتروشیمی‌ها برای دولت است، به نظر می‌رسد تفکر سنتی که نشات گرفته از واقعیت تورمی اقتصاد است، در سیاست‌گذار اقتصادی هم وجود دارد و اشاره به نرخ کمینه 5 هزار تومان می‌تواند موید این مساله باشد که باور تصمیم‌گیران بر این موضوع استوار است که وقتی نرخ‌ها در سال گذشته 5 هزار تومان بوده امسال باید بالاتر از آن باشد ! این کارشناس بازارسرمایه در تشریح مورد سوم خاطرنشان کرد: مورد سوم که در سال‌ها و ماه‌های آینده قابل پیش‌بینی خواهد بود این است که دولت برای رشد درآمد ریالی از صنایع داخلی، با اصلاح نرخ‌های حوزه انرژی در جهان به قیمت‌های قبل از تنش بین روسیه و اکراین، به اصلاح و سوق نرخ دلار داخلی به سمت بالا متمایل خواهد بود ! او معتقد است که آنچه که بازار امروز به آن بیش واکنش نشان داد نرخ خوراک بود و بازارسرمایه از موضوع مهم تغییرات احتمالی نرخ پایه دلار به آسانی گذشت، حال آنکه این موضوع در روزهای آینده پتانسیل خوبی را برای تحرکات آتی بازار سهام مهیا خواهد کرد .
بررسی مزایا و معایب مصوبه نرخ خوراک پتروشیمی‌ها
به عقیده وی مصوبه امروز، همچنان می‌تواند برای برخی صنایع نامطلوب باشد، چرا که در عمل شاهد رشد هزینه‌های انرژی برای صنایعی که اتکای بیشتری به انرژی سوبسیدی داشتند خواهیم بود اما از سویی موجب انتفاع برخی صنایع دیگر خواهد بود.
ناقوس آزادسازی بهای انرژی به صدا درآمده
حسین‌نیا اضافه کرد: به نوعی ناقوص آزادسازی بهای انرژی به صدا در آمده و در مدار حذف یارانه انرژی در برخی بخش‌های اقتصادی قرار گرفته‌ایم، بنابراین تولیدکنندگان انرژی می‌توانند بهبود تدریجی را تجربه کنند و سایر صنایع که خطوط تولید قدیمی و انرژی‌بر دارند با دشواری مواجه خواهند شد.این کارشناس بازارسرمایه با اشاره به شایعه کنار گذاشته شدن دلار 28500 تومانی برای بسیاری از صنایع و استفاده از نرخ نیمای دوم در بورس کالا گفت: تغییر نرخ پایه محاسباتی دلار در بورس‌کالا می‌تواند باعث رشد حاشیه سود ریالی برخی شرکت‌ها شود؛ البته به نظر می‌رسد سیاست‌گذار برای جلوگیری از جهش‌های قیمتی در برخی کالاها، استثناهایی هم قائل شود، اما این افزایش نرخ ارز محاسباتی می‌تواند منجر به رشد بازار شود و ضرورت دارد تا محاسبات پیش‌بینی eps شرکت‌ها مجددا و طبق دیتای جدید صورت گیرد.
مقصرین زیاندهی خودروسازها چه کسانی هستند؟
او در خصوص صنعت خودرو که این روزها اخبار زیادی در خصوص آن به گوش می‌رسد، بیان کرد: اگر نگاه واقع‌بینانه‌ای به شرایط زیاندهی خودروسازها که نزدیک به یک دهه گریبانگیر آنها شده است، داشته باشیم، می‌توانیم محوریت را در دو نقطه متمرکز ببینیم؛ که اولی حاکی از اعمال مدیریت شبه دولتی و دومی نتیجه تصمیم‌گیری مشترک شورای رقابت و سازمان حمایت است. حسین‌نیا در ادامه خاطرنشان کرد: آنچه در ماه‌های اخیر شاهد بودیم حاصل عملکرد شورای رقابت و سازمان حمایت بوده و نمی‌توان انتظار داشت که نتیجه جلسات آنها منجر به نزدیک شدن قیمت بازار و تولید کارخانه‌ای شود، اما هر افزایش نرخی از سوی آنها می‌تواند زیان آتی خودروسازان را کاهش دهد.
صنعت خودرو برای خروج از زیان نیازمند چیست؟
به گفته این کارشناس بازارسرمایه، صنعت خودروسازی برای خروج از زیان و رسیدن به شکوفایی نیازمند قطع ارتباط مدیریتی با دولت و لحاظ کردن قیمت‌های محصولات با حاشیه سود تجاری است. به عقیده او همیشه مکانیزم بازار آزاد منجر به حفظ و بقای صنایع ارزشمند و با برنامه است و صنایع ناکارآمد را با چالش اساسی مواجه می‌کند که برای بقای خود ناچارا به سمت توسعه و بهبود بهره‌وری پیش می‌روند. حسین‌نیا عنوان کرد: از نظر روند قیمتی شرکت‌های خودروساز مستعد رشد هستند و اخبار خوبی از آنها شنیده می‌شود، هر چند بخش زیادی از این خبرها تکراری است ولی تاثیر شنیده‌ها و شایعات بر قیمت‌ها در بازار قابل چشم‌پوشی نیست
بازار سرمایه، خبر نرخ خوراک را پیشخور کرده است
ابراهیم سماوی ضمن مرور آنچه از نیمه اردیبهشت تاکنون در بازار سرمایه رخ داد عنوان کرد: در اواسط اردیبهشت بازار بعد از مدت‌ها رشد ریزشی شد. ریزشی که خیلی از فعالان بازار و سهامداران خرد از دلیل آن بی‌اطلاع بودند اما از طرفی برخی از سهامداران خاص اطلاعات رانتی داشتند و قبل از اینکه مصوبه نرخ خوراک گاز ۷هزار تومانی برای پتروشیمی‌ها ابلاغ شود پرتفوی خود را خالی کردند و سمت عرضه بازار زیاد شد.
در نهایت بعد از حدود ۵۰ روز بود که این مصوبه علنا ابلاغ شد. وی به دنیای اقتصاد گفت: دولت با توجه به اینکه به سقف بودجه درآمدی خود که حدودا ۶۴۰ همت است از محل صادرات نفت نرسید و با توجه به اینکه با هدف کنترل تورم و پایه پولی قصد برداشت از صندوق ذخیره ارزی را نیز نداشت، در نهایت به این رو آورد که نرخ خوراک گاز پتروشیمی‌ها را به ۷هزار تومان افزایش دهد؛ هر چند که این اقدام با تبصره ۱۴ حمایت از صنایع در تناقض بود اما تصویب شد.
این تحلیلگر بازار سرمایه ادامه داد: درحالی که دولت گاز را به صورت غیرکارشناسی به مبلغ ثابت ۷هزار تومان می‌فروخت، شاهد این بودیم که در بازارهای جهانی قیمت گاز کاهشی است و بهای تمام‌شده محصولات پتروشیمی با این وجود کاهش پیدا کرد و قیمت جهانی محصولات پتروشیمی نیز نزولی بود. در این میان شرکت‌های ایرانی، به‌خصوص واحدهای اوره و متانول، زیان‌ده و از محدوده ارزندگی خارج شدند. در دو هفته اخیر، مخصوصا هفته گذشته که بازار با تقاضا همراه بود، خبر اینکه نرخ خوراک مجددا فرمولی خواهد شد به بازار مخابره شد و واکنش مثبت بازار را در پی داشت.
در اینجا توجه به این نکته ضروری است که رشد چند صد هزار واحدی در بیش از یک هفته اخیر به دلیل انتشار این خبر قبل از قطعی شدن بوده و اثر مثبت آن اصطلاحا پیشخور شده است. سماوی گفت: این موضوع را نیز باید لحاظ کرد که نرخ پایه خوراک گاز علاوه بر اینکه نرخ خوراک صنایع پتروشیمی است نرخ سوخت خیلی از صنایع دیگر مانند فلزات و همچنین سیمان و... نیز هست. این نرخ علاوه بر پتروشیمی‌ها اثر خود را بر سایر صنایع خواهد گذاشت و اثر واقعی و بنیادی آن را در صورت‌های مالی فصل پاییز مشاهده خواهیم کرد.
