فاصله گرفتن از خام‌فروشی از چه راهی؟!
کمتر کسی است که امروز در خصوص لزوم راه‌اندازی پتروپالایشگاه‌ها در کشور و مزیت‌هایی که می‌توانند به لحاظ اقتصادی برایمان داشته باشند، شک داشته باشد.
نکته مهم این است که راه‌اندازی این مجتمع‌های بزرگ صنعتی، سرمایه‌گذاری‌های کلانی را می‌طلبد. به همین دلیل، نیازمند کمک‌های دولت برای رونق گرفتن پتروپالایشگاه‌ها در کشور هستیم.
به گزارش خبرنگار تعادل، مقام معظم رهبری در هر فرصتی که به دست می‌آید بر لزوم راه‌اندازی پتروپالایشگاه‌ها در کشور تأکید می‌کنند. به‌طور مثال، ایشان پس از تصویب قانون حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت خام و میعانات گازی در مجلس در سال 1398 و تایید شورای نگهبان، در آبان ماه همان سال در سخنرانی خود در دیدار با تولیدکنندگان و صنعتگران بر ضرورت تسریع در اجرای این قانون تأکید کردند.
ایده تنفس خوراک که در قانون حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت خام و میعانات گازی پیش‌بینی شده است، مقرر می‌کند نفت خامی که به دلیل شرایط تحریمی در مخازن نفت بلااستفاده (در زیر زمین) مانده است، به مثابه تسهیلات غیرنقدی به مدت حدود یک تا دو سال به پتروپالایشگاه اعطا شود. تا جایی که هزینه آن با هزینه سرمایه‌گذاری پروژه برابر شود.
تنفس خوراک به معنای خوراک رایگان نیست و هزینه آن باید ظرف حدود ۱۰ سال به عنوان بازپرداخت «تسهیلات تنفس خوراک» برگردانده شود که از سود خالص سالانه آن پالایشگاه قابل تأمین است.
تنفس خوراک باعث می‌شود که بازگشت سرمایه یک طرح پالایشی که در حالت عادی 8، 9 و بعضاً 10 سال طول می‌کشد، به یک سال کاهش پیدا کند. به این ترتیب، سرمایه‌گذار می‌تواند بسیاری از بدهی‌های دوره ساختش را بپردازد و طرح‌های توسعه‌ای بیشتری را در دستور کار قرار دهد.
نظرات رضا پدیدار، عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی را در خصوص لزوم راه‌اندازی پتروپالایشگاه‌ها در کشور جویا شدیم که حاصلش در ادامه می‌آید.
پدیدار در خصوص لزوم راه‌اندازی پتروپالایشگاه‌ها در کشور به خبرنگار تعادل گفت: ضرورت راه‌اندازی این مجتمع‌های صنعتی در کشور بسیار بالاست. با توجه به مزیت‌هایی که پتروپالایشگاه‌ها برای کشور می‌توانند داشته باشند، سرمایه‌گذاری برای رونق دادن به آنها امری ضروری است.
وی در ادامه گفت: راه‌اندازی پتروپالایشگاه‌ها نیازمند سرمایه‌گذاری‌های کلانی است. در شرایط فعلی با توجه به محدودیت‌هایی که دولت دارد، استفاده از پتانسیل بخش خصوصی برای راه‌اندازی این مجتمع‌های بزرگ صنعتی و بهره بردن از مزیت‌های آنها لازم است.
این عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی توضیح داد: هر چقدر بتوانیم از خام فروشی فاصله بگیریم، می‌توانیم ارزآوری بیشتری برای کشور داشته باشیم. پتروپالایشگاه‌ها می‌توانند ابزاری در راستای فاصله گرفتن کشور از خام فروشی باشند و ما را از مزیت‌های فراوانی بهره‌مند کنند. شکی نیست که تبدیل کردن نفت خام به فرآورده‌های نفتی برایمان مزیت بیشتری دارد و ارزش افزوده بالاتری به ارمغان می‌آورد.
پدیدار خاطرنشان کرد: رونق دادن به پتروپالایشگاه‌ها و استفاده از مزیت‌های آنها به سیاست‌گذاری‌های دولت و نحوه اجرای قوانین مربوط به راه‌اندازی این مجتمع‌های بزرگ صنعتی در کشور مربوط می‌شود. هر کشوری سیاست‌گذاری‌های خاصی در خصوص تولید و صادرات دارد. نکته مهم این است که به سمت فاصله گرفتن از خام فروشی حرکت کنیم.
وی خاطرنشان کرد: مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی گزارشی را در خصوص لزوم راه‌اندازی پتروپالایشگاه‌ها در کشور و اینکه چقدر می‌توانند برای کشور مزیت داشته باشند، تهیه کرده است. در این گزارش آمده است که کمک به راه‌اندازی طرح‌های پتروپالایشگاهی کشور که برخی از آنها پیشرفت‌های فیزیکی خوبی داشته‌اند، به ایجاد ارزش افزوده بالایی برای کشور منجر می‌شود.
به گفته این عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی، این گزارش برای مجلس ارسال شده است و سیاست‌گذاران می‌توانند از آن استفاده کنند. به‌طور کلی، در مورد لزوم راه‌اندازی پتروپالایشگاه‌ها در کشور هیچ کسی شکی ندارد. فقط مهم این است که در شرایط فعلی بتوانیم به لحاظ سرمایه‌گذاری به این طرح‌ها کمک کنیم و باید اعطای مجوز تنفس خوراک به این واحدهای مهم خنثی‌کننده تحریم هرچه سریع‌تر اعطا شود تا بتوانیم این واحدهای مهم را به بهره‌برداری برسانیم.
