نقش دانش‌بنیان‌ها در بازار سرمایه
همایش نظاره جهش تولید دانش‌بنیان روز دوشنبه در ساختمان شیخ فضل‌الله مجلس شورای اسلامی برگزار شد.رییس سازمان بورس و اوراق بهادار، مجتبی توانگر، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، برخی از مدیران بانکی، سازمان امور مالیاتی و جمعی از مدیران صندوق‌های پژوهش و فناوری و مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان در این همایش حاضر و به بیان دیدگاه‌های خود پرداختند.
فریدوند، رییس انجمن صندوق‌های پژوهش و فناوری در این همایش گفت: قانون جهش تولید دانش‌بنیان واقعاً به خوبی ظرفیت‌های نهادها را دیده و با یک برنامه در طلب این است که این موضوع را توسعه دهد.
وی تاکید کرد: در بسیاری از مواد قانون بحث‌های تامین مالی دیده شده است چراکه این مساله گلوگاه توسعه شرکت‌هاست و ما این مساله را در مفاد این قانون می‌بینیم. در بحث تعاملات شرکت‌ها با بانک‌ها نکاتی وجود دارد. لذا بانک‌ها بنا به ساختارهای خود عملاً در مواجهه با شرکت‌ها با چالش مواجه شده‌اند. وی با بیان اینکه عملاً قانون و نهادهای سیاست‌گذار صندوق‌های پژوهش و فناوری را به عنوان تضمین پیش بینی کردند، ادامه داد: این در حالی است که در تعامل شرکت‌ها با بانک‌ها ما شاهد عدم پذیرش قطعی ضمانت صندوق‌ها هستیم.
فریدوند با بیان اینکه بانک‌ها در این بخش رفتار سلیقه‌ای دارند، گفت: این در حالی است که در قانون و براساس ابلاغ بانک مرکزی هیچ فرقی بین صندوق‌ها وجود ندارد و اما از سوی بانک‌ها اعمال نظر سلیقه‌ای صورت می‌گیرد. بسیاری از بانک‌ها با وجود اینکه مجاز به پذیرش ضمانت‌ها هستند، تنها ضمانت‌هایی را می‌پذیرند که با آنها تفاهمنامه دارند که این مشکل باید برطرف شود.به واقع از سوی بانک‌ها در این بخش کم لطفی شده است و تحقق این موضوع زیر ۲۰درصد بوده است.
وی با بیانی که تسهیلاتی که صندوق‌ها دریافت می‌کنند، باید به شرکت‌ها پرداخت کنند، ادامه داد: واقعاً از سوی بانک‌ها در این بخش کم لطفی شده است آن‌هم علی رغم اینکه این موضوع در قانون پیش‌بینی شده، با این حال این موضوع زیر ۲۰ درصد تحقق داشته است. بنابراین بانک‌ها رفتارهای متفاوتی با صندوق‌ها در این بخش دارند ما اگر بتوانیم توسعه ضمانت صندوق‌ها را مد نظر قرار دهیم مشکلات در این بخش برطرف خواهد شد.
وی با اشاره به دو نقش عمده صندوق‌های پژوهش و فناوری در قانون فوق تاکید کرد: نخست نقش رکن ضامن است. این در حالی است که هنوز از سوی سازمان بورس و پیرو پیگیری‌های صورت گرفته هیچ دستورالعمل و تاییدی نیامده است دوم رکن مدیر است، در این بخش باید تاکید کنم؛ در حال حاضر در زمینه تامین مالی و سرمایه‌گذاری گاهاً منابعی از سوی نهادی به اشتراک گذاشته می‌شود اما دانش مورد نظر برای سرمایه‌گذاری را نداریم.
با این حال در قانون فوق پیش بینی شده که صندوق‌ها باید به عنوان رکن مدیر عمل کنند تا مصارف منابع بهینه شود، این در حالی است که پیرو دستورالعملی که سازمان بورس منتشر کرد، مانعی ایجاد شد که این اتفاق نیفتد. مجید عشقی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در این همایش گفت: ما در بازار سرمایه اعتقاد داریم که چیزی به عنوان حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان نداریم و بیشتر درصدد این هستیم که از فرصت‌های شرکت‌ها در بازار سرمایه استفاده کنیم به واقع شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند ایجاد ارزش کرده و به بازار سرمایه کمک کنند.
رییس سازمان بورس تاکید کرد: شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند گزینه‌های جدیدی را برای سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران ایجاد کنند و اتفاقاً در یک سال و نیم گذشته، استقبال خوبی از گزینه‌های جدید سرمایه‌گذاری در این بخش صورت گرفته است. بنابراین ما این موضوع را به عنوان یک فرصت قلمداد می‌کنیم و می‌دانیم با توجه به ساختارهای ایجاد شده، این موضوع امکان‌پذیر است.
وی با بیان اینکه از نظر تعداد و ارزش روز شرکت‌های دانش‌بنیان ۵ درصد بورس را به خود اختصاص می‌دهند، ادامه داد: امید داریم با کمک قانون فوق این سهم افزایش پیدا کند. عشقی با بیان اینکه انتظار بیشتری نسبت به سرعت عملکرد شرکت‌های دانش‌بنیان داریم ادامه داد: البته با وجود برخی از موانع نتایج کار کاملاً امیدوار‌کننده است.
رییس سازمان بورس با اشاره به برخی از موانع جدی پیش روی شرکت‌های دانش‌بنیان تاکید کرد: یکی از موانع مربوط به زبان مشترک بین بازار سرمایه و اکوسیستم نوآوری در کشور است که متاسفانه این زبان مشترک ضعیف است. وی تاکید کرد: ما در یک سال گذشته سعی کردیم با ایجاد کمیته و تفاهم نامه با معاونت علمی و فناوری در این مسیر حرکت کنیم تا این زبان مشترک ایجاد شود. با توجه به اصلاحات صورت گرفته در این بخش فکر می‌کنیم یک تعداد از صندوق‌ها امکان ورود به این چرخه را دارند تا به عنوان مدیر بیایند و به این مرحله وارد شوند.
عشقی تاکید کرد: بنابراین معضل اول ما این عدم آشنایی بود که باید سعی کنیم این آشنایی دو طرفه ایجاد شود.
وی با اشاره به جلسات خود با معاونت علمی و فناوری رییس‌جمهور تاکید کرد: پیرو این جلسه مقرر شد تا ضوابط رکن مدیر در صندوق‌ها را اصلاح کنیم تا صندوق‌های بیشتری بیایند و سمت مدیر را دریافت کنند.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تاکید کرد: همچنین سعی می‌کنیم با مشارکت خود صندوق نوآوری و شکوفایی ضمانت‌های لازم را برای اینکه مدیر صندوق به تعهد خود عمل کند، بگیریم. وی تاکید کرد: همچنین ما در بحث رکن ضمانت اوراق، این آمادگی را داریم که از طریق شرکت‌های سپرده‌گذاری دارایی مرکزی، ضمانت‌های شرکت‌هایی که متقاضی انتشار اوراق هستند را قبول کنیم. در جریان این همایش، مدیران چندین صندوق پژوهش و فناوری و مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان به بیان دغدغه‌های خود پرداختند.
