نه گفتن را به فرزندان خود بیاموزید

فاطمه رحمتی

یکی از باورهای اشتباهی که در طی قرن‌ها نسل به نسل به افراد منتقل شده است پذیرش حرف از افرادی است که بزرگ‌تر از ما هستند. مساله اینجاست که این باور نه تنها در کشور ما که در بسیاری از کشورهای دیگر رواج داشته است.

باوری کاملا سنتی که باعث شده تا امروز بسیاری افراد مورد ظلم و آزار و اذیت قرار بگیرند. در دنیای امروز یکی از مهارت‌هایی که پدر و مادرها باید به فرزندان خود بیاموزند مهارت «نه» گفتن است.

ژاین مهارت نه تنها می‌تواند کودک شما را از گزند برخی آسیب‌ها در امان بدارد که حتی اعتماد به نفس او را نیز افزایش می‌دهد. 

برای اینکه کودک تان «نه» گفتن را یاد بگیرد، باید از خانه شروع کنید. اگر شما همیشه فرزندتان را مجبور به اطاعت کردن از خواسته‌های تان می‌کنید و به محض دیدن واکنش منفی او، عصبانی و پرخاشگر می‌شوید، نباید انتظار داشته باشید کودک تان به همکلاسی که می‌خواهد خوراکی‌هایش را از او بگیرد، نه بگوید و در آینده در برابر خواسته‌های غیرمنطقی کسی که دوستش دارد مقاومت کند. از سوی دیگر فراموش نکنید کودکی که به موقع نه می‌شنود، مهارت نه گفتن را هم آسان‌تر کسب می‌کند.

به همین دلیل به جای برآورده کردن همه خواسته‌های کودک‌تان در لحظه اعلام شدن‌شان یا به جای بی‌جواب گذاشتن آنها، سعی کنید او را گاهی با پاسخ منفی تان روبه رو کنید. کم نیستند والدینی که احساس می‌کنند به خاطر داشتن نقش «پدر» یا «مادری» دلیلی برای قانع کردن فرزندشان ندارند.

از نظر این پدرها و مادرها، کسی که در چنین مقامی قرار دارد، فقط کافی است نه بگوید و دلیلی ندارد علت آن را توضیح دهد. درست است که کودک شما لااقل تا سال‌های جوانی ابزاری برای مقاومت در برابر شما ندارد و خواسته یا ناخواسته از نه شما اطاعت می‌کند، اما اگر برایش دلیل این حرف را توضیح ندهید، در آینده نمی‌تواند از بحث در مورد موضوعاتی که با آنها مخالف است، سربلند بیرون بیاید یا خودش هنگام نه گفتن منطقش را به کار بگیرد.

در واقع توانایی نه گفتن به خصوص در کودکان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این موضوع ارتباط مستقیمی با حفظ سلامت و ایمنی، توسعه مهارت‌های ارتباطی، تقویت اعتماد به نفس و... دارد.  بسیاری از کودکان ممکن است در برابر خواسته‌هایی خطرناک و ناخوشایند قرار داشته باشند. با آموزش نحوه صحیح تأیید یا عدم تأیید به کودک خود می‌توانید او را از خطرات احتمالی در امان نگه دارید. توانایی نه گفتن می‌تواند در مهارت‌های ارتباطی، قدرت بیان و مواردی از این دست اهمیت داشته و رابطه مستقیمی با آنها داشته باشد.

زمانی که کودک این توانایی را داشته باشد، یاد می‌گیرد که در مواجهه با درخواست‌هایی که بر خلاف میل باطنیش است چه برخوردی از خود نشان دهد. زمانی که کودک می‌آموزد چطور نه بگوید، می‌تواند در مواجهه با فشارها و خواسته‌های ناخوشایند از سوی اطرافیان به درستی از خود واکنش نشان دهد. او دیگر نیاز نیست در چنین مواقعی بر خلاف آنچه که علاقه قلبی اوست کاری را انجام دهد یا سرخورده شود. بنابراین این توانایی، رابطه مستقیمی با تقویت اعتماد به نفس نیز دارد. یکی دیگر از دلایلی که آموزش نه گفتن به کودکان را مهم می‌کند، آشنایی کودک با مفاهیمی مثل مرزها و قوانین است.

آنها می‌آموزند که در جامعه چه مرزهایی وجود دارد و بر اساس قوانین چطور باید این مرزها رعایت شود. یکی از بهترین راه‌ها برای آموزش این توانایی به فرزندتان، ارتقای مهارت‌های ارتباطی او و قدرت انتقال احساساتش است. کودکان باید بیاموزند که به درستی احساسات خود را شناسایی کرده و در انتقال آن به دیگران موفق عمل کنند. این موضوع کمک می‌کند تا کودک بتواند مرزها را شناخته و در بیان آنها راحت‌تر باشد.  روانشناس