بازدهی شاخص کل بورس تهران برای چندمین هفته متوالی منفی شد و مجددا زیان سهم سهامداران و فعالان بازار سرمایه بود. این منفی‌های پی در پی در حالی است که رییس سازمان بورس در 10 روز اخیر حدودا در سه تا چهار نشست و مراسم شرکت کرده و روند اعتمادسازی بازار را ترسیم کرده است. اما با این منفی‌های پی در پی شاهد از بین رفتن اعتماد در بازار سرمایه هستیم و اگر وضعیت بدین شکل پیش رود شاهد خروج نقدینگی بیشتری از دایره معاملات خواهیم بود.
هفته اخیر نشست خبری رییس سازمان با رسانه‌ها بود، وی در پاسخ به سوال مبنی بر اینکه، بی‌اعتمادی عمومی از سال ۹۹ همچنان پابرجاست و سیاست‌های سال‌های اخیر دولت مانند تلاش برای حذف فرمول خوراک پتروشیمی‌ها، خروج فولاد و سیمان از بورس کالا شرایط را به نحوی پیش‌برد که حتی حرفه‌ای‌های بورس هم بی‌اعتماد شدند، اکنون سازمان بورس چه برنامه‌ای برای جلب اعتماد و صیانت از حقوق سرمایه‌گذاران خواهد داشت، گفت: در خصوص تصمیمات دولت باید توجه داشت که بعضا اختلاف نظرهای کارشناسی در داخل دولت نیز وجود دارد. سازمان بورس نظرات کارشناسی خود را اعلام و سازوکاری را برای جمع‌آوری چالش‌ها و دیدگاه‌های صنایع مختلف فراهم کرده است.
اکنون نزدیک به ۱۵ جلسه میز صنعت با صنایع مختلف تشکیل شده است و در یک و نیم سال اخیر تمام چالش‌ها و مشکلاتی که وجود داشت از بالاترین مراجع رسمی مورد پیگیری قرار گرفته است. نظرات سازمان در حوزه تصمیم‌گیری‌ها به دولت ارسال می‌شود اما بعضا یا نظرات مورد توجه قرار نگرفته است یا تصمیماتی اتخاذ شده است که بر خلاف مصالح صنعت بوده است. موضوع خوراک پتروشیمی‌ها نمونه‌ای از اقدامات سازمان بورس بود که در نهایت نیز به فرمول بازگشت.
وی افزود: برخی از اعضای دولت همانند وزیر یا سایر مقامات دولتی نظرات کارشناسی خود را اعلام می‌کنند اما باید توجه داشت تا زمانی که مصوبه رسمی دولت مطرح و سخنگوی اقتصادی دولت تاییدی بر موارد نداشته باشد، اظهارات افراد قابلیت استناد نخواهد داشت. سازمان بورس با وزارت صمت به صورت دائم در حوزه بازار کالاهای مختلف جلسات روزانه و هفتگی برگزار می‌کند. قواعدی که باید در بازار کالایی حاکم باشد تا بتوان بازار را به صورت مطلوب مدیریت کرد. بنابراین نظرات اعضای دولت صرفا شخصی بوده و نظر هیات دولت همانی است که مصوب می‌شود.
سازمان بورس و وزارت اقتصاد به صورت مشترک یا انفرادی از سال 99 تا به امروز برنامه‌های زیادی برای جلب اعتماد در بازار سرمایه داشته‌اند؛ اما آمارهای منتشر شده و وضعیت سهامداران نشان می‌دهد که خبری از افزایش اعتماد در بازار نیست. البته باید توجه داشت که این دو ارگان عقیده دارند که روند اعتمادسازی به درستی در بازار سرمایه انجام شده است!
تقریبا تمامی سهامداران نسبت به شرایط حال حاضر بازار اعتراض دارند و یکی از فعالان بازار نوشت: «هر روز میگن اعتماد از کدوم اعتماد حرف میزنن اصلا خودشون به بورس اعتماد دارند؟ اگر راست میگن نشون بدن چقدر پول تو بورس دارند و چقدر سود کردند و ما ضرر»
سهامدار دیگری نوشت: «جالب هر سری میگن اعتماد اما آخرش سرمایه ما کمتر شده اون زمان به خاطر اشتباه خودم دو میلیارد آوردم تو بورس و اعتماد کردم الان پولی نبوده حتی نمیتونم پولمو از بورس بردارم ماشین بخرم».
یکی از فعالان بورسی نیز نوشت: ـ«شما اگر برنامه داشتی بورس به این روز نمی‌افتاد» و سهامداری نوشت: «حمایت و اعتماد تو بورس مسخره اس یکی دیگه سود میکنه ضررش برای امثال منه» اینا تنها بخش کوچکی از نظرات و عقاید فعالان و سهامداران بورسی است که شاید برخی از آنها درست نباشد اما اصل حرف تمامی آنان این است که اعتماد در بازار وجود ندارد و هر حمایتی را برای بازار خطرناک و بد تلقی می‌کنند که تمامی این موضوعات ناشی از دخالت‌های پیشین است.
شرایط بهتر می‌شود؟
این روزها امار قابل توجهی برای بورس منتشر می‌شود، قیمت دلار و طلا افزایش یافته و برخی اعتقاد دارند روزهای پیش رو شرایط بهتر خواهد شد اما برخی دیگر عقیده دارند این افزایش‌ها تاثیر منفی روی بورس خواهد داشت و شرایط بدتر می‌شود.صندوق بین‌المللی پول اعلام کرد: پیش‌بینی رشد تولید ناخالص داخلی اقتصاد جهانی را برای سال ۲۰۲۳ روی سه درصد ثابت نگه می‌دارد اما پیش‌بینی را برای سال ۲۰۲۴ با ۰.۱ درصد کاهش به ۲.۹ درصد می‌رساند.
بر اساس این گزارش، انتظار این موسسه از رشد اقتصادی برای کشورهای پیشرفته بدون تغییر ۱.۵ و ۱.۴ درصد برای سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ است. انتظار می‌رود رشد تولید ناخالص داخلی بازارهای نوظهور برای سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ به میزان چهار درصد باشد در حالی که پیش‌بینی قبلی صندوق در ماه جولای، ۴.۱ درصد برای سال ۲۰۲۴ بود.
رشد اقتصادی منطقه یورو در سال ۲۰۲۳ با ۰.۷ درصد کاهش ۰.۲ درصد است و در سال ۲۰۲۴ با میزان ۱.۲ درصد، ۰.۳ واحد کاهش می‌یابد. در میان اقتصادهای بزرگ منطقه یورو، انتظار می‌رود رشد آلمان در سال میلادی کنونی ۰.۵ درصد کاهش یابد و در سال آینده ۰.۹ درصد رشد کند و هر دو انتظار نسبت به ارقام اعلام شده قبلی کاهش یافته است.
رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۲ به میزان ۳.۸ درصد بوده و طبق پیش بینی در سال جاری به سه درصد و در سال ۲۰۲۴ به ۲.۵ درصد می‌رسد.
قیمت نفت افزایشی شد
جدیدترین گزارش بازار نفت سازمان کشورهای صادر‌کننده نفت (اوپک) نشان داد: قیمت نفت سنگین ایران در سپتامبر، به ۹۴ دلار و ۶۳ سنت در هر بشکه رسید که هفت دلار و ۵ سنت معادل هشت درصد در مقایسه با قیمت ۸۷ دلار و ۵۸ سنت در اوت، افزایش داشت. میانگین قیمت نفت سنگین ایران از ابتدای سال ۲۰۲۳ تاکنون، ۸۲ دلار و ۳۷ سنت در مقایسه با ۱۰۴ دلار و ۱۶ سنت در مدت مشابه سال ۲۰۲۲ بوده است.
ارزش سبد نفتی اوپک در سپتامبر، به ۹۴ دلار و ۶۰ سنت در هر بشکه رسید که هفت دلار و ۲۷ سنت معادل ۸.۳ درصد در مقایسه با ۸۷ دلار و ۳۳ سنت در اوت، افزایش داشت. با این حال، میانگین ارزش سبد نفتی اوپک از ابتدای سال ۲۰۲۳ تاکنون، به ۸۲ دلار و ۱۲ سنت در هر بشکه رسید که در مقایسه با میانگین ۱۰۴ دلار و ۱۶ سنت در مدت مشابه سال گذشته، ۲۲ دلار و ۴ سنت معادل ۲۱.۲ درصد کاهش نشان می‌دهد.
طبق آمار منابع ثانویه اوپک، مجموع تولید نفت اوپک در سپتامبر، به ۲۷.۷۵ میلیون بشکه در روز رسید که بر مبنای ماه به ماه، ۲۷۳ هزار بشکه در روز افزایش داشت. تولید نفت به‌طور عمده در نیجریه، عربستان سعودی و کویت افزایش پیدا کرد اما در ونزوئلا و گینه استوایی کاهش یافت. تولید نفت ایران با ۱۵ هزار بشکه در روز افزایش، به ۳.۰۵۸ میلیون بشکه در روز رسید.
بازار از دریچه معاملات
شاخص کل در آخرین روز کاری هفته به رقم 2 میلیون و 19 هزار و 957 واحد رسید و نسبت به آخرین روز معاملاتی هفته قبل 49 هزار و 843 واحد پایین‌تر ایستاد و بازدهی هفته شاخص بورس منفی 2.4 درصد شد. شاخص هم وزن نیز در پایان هفته نسبت به هفته پیشین 25 هزار و 567 واحد پایین‌تر ایستاد و بازدهی منفی 3.6 درصدی را ثبت کرد.
در هفته اخیر، شاخص کل بورس تهران در روز شنبه ریزش 16 هزار و 864 واحدی داشت و روز یکشنبه شاخص 51 هزار و 609 واحد افت پیدا کرد. روز دوشنبه شاخص 4 هزار و 470 واحد بالا آمد و روز سه‌شنبه 8 هزار و 451 واحد رشد کرد. در آخرین روز معاملاتی هفته نیز شاخص کل 5 هزار و 891 افزایش یافت.
در این هفته، میانگین ارزش معاملات بازار سهام 60 هزار و 147 میلیارد تومان بود که نسبت به هفته پیشین 10 درصد کاهش یافته است. میانگین ارزش معاملات خرد بورس نیز 4 هزار و 185 میلیارد تومان بود که نسبت به رقم 4 هزار و 410 میلیاردی هفته پیشین، کاهش 5 درصدی داشته است.
میانگین ارزش صف‌های فروش در هفته اخیر 496 میلیارد تومان بود که از میانگین هفته پیشین 46 میلیارد تومان بیشتر بود و رشد 10 درصدی داشته است. بالاترین رقم هفته 948 میلیارد تومان بود که در روز یکشنبه ثبت شد و کمترین رقم 316 میلیارد تومان بود که در روز چهارشنبه ثبت شد.
میانگین ارزش صف‌های خرید در هفته اخیر 111 میلیارد تومان بود که از میانگین هفته گذشته 48 میلیارد تومان کمتر بود. در این هفته، میانگین ارزش صف‌های خرید 30 درصد کاهش یافته است. بالاترین رقم هفته 182 میلیارد تومان بود و در روز چهارشنبه ثبت شد. پایین‌ترین رقم به روز یکشنبه برمی‌گردد که 42 میلیارد تومان بود.
در اولین روز معاملاتی هفته، برای دوازدهمین روز متوالی، پول حقیقی از بازار خارج شد که ارزش آن 597 میلیارد تومان بود. روز یکشنبه نیز هزار و 173 میلیارد تومان خارج شد. روز دوشنبه نیز 455 میلیارد تومان خارج شد و در روز سه‌شنبه 300 میلیون تومان خارج شد.
آخرین روز معاملاتی هفته 67 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد تا رکورد 16 روز متوالی خروج سرمایه حقیقی ثبت شود.در مجموع کل هفته 2 هزار و 292 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد و میانگین روزانه خروج پول حقیقی 458 میلیارد تومان بود.
