ناترازی گاز در زمستانی سرد از راه می‌رسد؟!
ناترازی گاز در فصول سرد سال چالشی مهم در ایران است که در درجه اول به دلیل افزایش مصرف در بخش‌های خانگی و غیر صنعتی برای مقاصد گرمایشی است.
گلناز پرتوی مهر|
ناترازی گاز در فصول سرد سال چالشی مهم در ایران است که در درجه اول به دلیل افزایش مصرف در بخش‌های خانگی و غیر صنعتی برای مقاصد گرمایشی است. مصرف در بخش غیرصنعتی در فصول سرد سال بیش از دو و نیم برابر بیشتر از فصول گرم سال است. این موضوع مستلزم تمرکز بر بهبود وسایل گرمایشی و کاهش اتلاف برای افزایش راندمان مصرف است.
به گزارش خبرنگار «تعادل»، گرمایش در بخش‌های خانگی و غیر صنعتی عمدتاً از طریق بخاری انجام می‌شود و بخاری‌های قدیمی معمولا تلفات حرارتی بالایی دارند. فناوری‌های گرمایشی جدیدی پدید آمده‌اند که می‌توانند اتلاف گرما از لوله‌های بخاری را به حداقل برسانند. اتخاذ تدابیر جدی در نوسازی و جایگزینی بخاری‌های قدیمی با بخاری‌های با راندمان بالا و نسل جدید بسیار مهم است. با به حداقل رساندن تلفات انرژی در بخش گرمایش خانگی، گاز بیشتری را می‌توان به صنایع و بخش تولیدی اقتصاد اختصاص داد.
برای رفع اتلاف گرمایشی گاز در بخش‌های خانگی و غیر صنعتی باید در طول یک برنامه پنج ساله طرح جامع جایگزینی بخاری‌ها به عنوان بخشی از برنامه پنج‌ساله تدوین شود. برآورد اولیه در صورت تامین مالی و اجرای کامل طرح تعویض و نوسازی بخاری‌ها تا پایان برنامه هفتم توسعه می‌تواند از اتلاف انرژی سالانه تا 10 میلیارد مترمکعب در دوره پیک مصرف معادل 100 میلیون مترمکعب در روز جلوگیری کند.
با این حال، تامین مالی همچنان یک چالش مهم است. سرمایه‌گذاری صنایع در این بخش از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است، زیرا باعث کاهش مصرف گاز از شبکه در روزهای اوج مصرف می‌شود. این رویکرد نه تنها به کاهش اتلاف و بهینه‌سازی مصرف گاز کمک می‌کند، بلکه به صنایع اجازه می‌دهد تا مستقیماً از عرضه بهینه گاز بهره مند شوند. علاوه بر این، به جلوگیری از کمبود گاز برای صنایع پیشران کمک می‌کند و عملکرد بی‌وقفه آنها را تضمین می‌کند. تامین بودجه برای نوسازی و تعویض بخاری‌ها یک چالش مهم است. در صورت تضمین دولت به هدایت گاز بهینه‌سازی شده در اثر تعویض و نوسازی بخاری‌های قدیمی با بخاری‌های با بازدهی بالا، به صنایع در روزهای اوج مصرف، سرمایه‌گذاری از نظر اقتصادی برای صنایع مقرون به صرفه می‌شود.
پرداختن به موضوع ناترازی گاز در فصول سرد ایران مستلزم تلاشی هماهنگ برای بهبود بهره وری گرمایش در بخش‌های خانگی و غیر صنعتی است. با تمرکز بر نوسازی و جایگزینی بخاری‌های قدیمی با مدل‌های با راندمان بالا، می‌توان به صرفه جویی قابل توجهی در انرژی، کاهش مصرف گاز و به حداقل رساندن اتلاف دست یافت.
این به نوبه خود امکان هدایت مجدد گاز به بخش‌های تولیدی اقتصاد را فراهم می‌کند و عملیات بی‌وقفه و رشد اقتصادی را تضمین می‌کند. علیرغم چالش‌های تامین مالی، صرفه اقتصادی پروژه بهره‌وری گرمایشی در سرمایه‌گذاری مستقیم صنایع نهفته است. با بهینه‌سازی مصرف گاز و بهره مندی از صرفه جویی در هزینه، صنایع می‌توانند نقش مهمی در تامین مالی و اجرای این طرح ایفا کنند. علاوه بر این، مشارکت‌های دولتی و خصوصی، مشوق‌های دولتی و حمایت بین‌المللی می‌توانند امکان‌سنجی و موفقیت پروژه را افزایش دهند.
بهبود راندمان گرمایش نه تنها به مساله ناترازی گاز می‌پردازد، بلکه به امنیت انرژی، پایداری زیست محیطی و رفاه اقتصادی نیز کمک می‌کند. با اولویت‌بندی نوسازی و تعویض دستگاه‌های گرمایشی، ایران می‌تواند گام‌های مهمی در بهینه‌سازی مصرف گاز، کاهش اتلاف و ایجاد چشم‌انداز انرژی پایدارتر و کارآمدتر بردارد.
