اهمیت برق در توسعه اقتصادی

برق یک زیرساخت بسیار حیاتی کشور است و اصلاً مصرف برق یکی از نشانههای توسعهیافتگی کشورهاست.
برق یک زیرساخت بسیار حیاتی کشور است و اصلاً مصرف برق یکی از نشانههای توسعهیافتگی کشورهاست. برق اساساً با رشد و توسعه اقتصادی گره خورده و بدون آن باید قید هر نوع توسعهیافتگی را از اساس زد. خروجی روند فعلی که میبینیم، این است که برقی که نقطه قوت اقتصاد ما بود، حالا از یک تکیهگاه اقتصادی تبدیل به یک نقطهضعف شده است.
با ورود بخش خصوصی و همچنین تمرکزی که دولت بر افزایش ظرفیتهای برق گذاشت، ظرفیت نیروگاهها و همچنین ظرفیت تولید برق نیز افزایش یافته است اما آن چیزی که اصلاً به آن توجهی نشده -به خصوص از نیمه دوم دولت احمدینژاد و سال ۸۸ به بعد- و اوضاع بهشدت خطرناکی پیدا کرده است، وضعیت زیرساختهای انتقال و توزیع برق کشور است. ما اکنون با دو چالش مواجه هستیم که یکی از آنها، این است که اساساً به دلیل مشکل کمبود آب امکان ساخت نیروگاههای سیکل ترکیبی بیشتر از مقداری که اکنون وجود دارد، در فلات قاره ایران نیست. این در حالی است که این نوع نیروگاهها، ایدهآلترین مدل نیروگاههای تولید برق برای ایران هستند.
طراحی شبکهای برق شهرهای بزرگ ما، به چند دهه قبل بازمیگردد. برای مثال کلانشهر تهران، یک نمونه بارز مشکلات زیرساختی توزیع منابع است زیرا طراحی شبکهاش به سال ۵۲ و زمانی که تهران یک شهر سه یا چهار میلیونی با دمای بسیار پایینتر از امروز بوده بازمیگردد. اوضاع در آن زمان به گونهای بود که خیلی از خانههای تهران، حتی کولر آبی نداشتند اما اکنون الگوی مصرف بسیار تغییر کرده است. الان همه خانههای ویلایی تبدیل به برج شده و باغی که پیش از این در آن دو یا سه خانواده زندگی میکردند امروز تبدیل به یک برج با حدود ۹۰ خانواده شده که هرکدام ماشین ظرفشویی، لباسشویی و دیگر وسایل برقی پرمصرفی دارند. لوازم الکترونیک و برقی هریک از این خانوادهها سهم زیادی از مصرف برق پایتخت را به خود اختصاص داده است.
خروجی این سبک زندگی آن بود که چگالی مصرف برق در تهران، از محدوده یک مگاوات در کیلومتر مربع، به 9 تا ۱۰ مگاوات در کیلومتر مربع رسیده است اما انتقال نیرو کماکان ۲۳۰ کیلو ولت، فوق توزیع ۶۳ و خود توزیع با فشار ضعیف انجام میشود. برای اصلاح شبکه برق کشور مجبور به تصمیمگیریهای سخت هستیم. متاسفانه ما همیشه با برق سیاسی رفتار کردیم و هرگز تکلیف آن را مشخص نکردیم. بالاخره ما داریم راجع به یک کالای تجاری صحبت میکنیم که باید با شرایط بازار قیمت خود را بیابد و سازوکار تعیین و تکلیف قیمت آن هم مکانیزمهای بازار است. در صنعت برق راهکار کوتاهمدت نداریم؛ هر پروژهای که در بخش زیرساخت یا شبکه شروع شود حدود دو یا سه سال زمان میخواهد و بنابراین چیزی با عنوان راهکار کوتاهمدت وجود ندارد.
