تالار شيشه‌اي توانست در آخرين روز كاري هفته ركورد‌شكني كند كه اين شرايط ناشي از اخبار مثبت است. روز گذشته وضعيت شاخص تغييراتي داشت اما اگر بخواهيم به‌طور كلي به بازار نگاه كنيم درحال حاضر خريدار جدي وجود ندارد كه بتواند نقدينگي زياد وارد چرخه معاملات كند؛ چراكه بيش از هر چيز شك دامنگير سهامداران شده است. به واسطه اخبار تجديد ارزيابي دارايي‌ها و جلسه هفته آينده رييس سازمان بورس اوراق بهادار تهران با مديران هلدينگ‌ها در خصوص نحوه و سازو‌كار افزايش سرمايه از محل تجديد ارزيابي دارايي‌ها بازار توانست از سيگنال مثبت استفاده كند و شرايط خود را براي آخرين روز كاري هفته تغيير دهد. نكته قابل توجه خبري است كه روز قبل منتشر شد؛ مديران عامل بانك‌هاي ملت، پاسارگاد، تجارت، صادرات، پارسيان و اقتصاد نوين به منظور تجديد ارزيابي دارايي‌ها به سازمان بورس فراخوانده شدند. مدير نظارت بر بورس‌هاي سازمان بورس خطاب به اين بانك‌ها نوشت: به استناد مفاد بند ۱۱ ماده ۷ قانون بازار اوراق بهادار جمهوري اسلامي ايران، اتخاذ تدابير ضروري و انجام اقدامات لازم به‌منظور حمايت از حقوق و منافع سرمايه‌گذاران در بازار اوراق بهادار، از وظايف و اختيارات هيات‌مديره سازمان است. در همين راستا و بر اساس مفاد ماده (۲) قانون مذكور، با هدف ساماندهي، حفظ و توسعه بازار شفاف، منصفانه و كاراي اوراق بهادار و به‌منظور نظارت بر حسن اجراي اين قانون، اين سازمان در نظر دارد از ظرفيت‌هاي قانوني موجود مبني‌بر حمايت از حقوق و منافع سرمايه‌گذاران استفاده كرده و با هدف همگرايي و نزديك‌تر شدن ارزش بازار سهام و ارزش ذاتي شركت‌ها، با دنبال كردن بسترهاي قانوني از طريق انجام افزايش سرمايه از محل مازاد تجديد ارزيابي دارايي‌ها، به اين مهم دست يابد.
تجديد ارزيابي دارايي‌ها
بسياري از كارشناسان عقيده دارند كه تجديد ارزيابي دارايي‌ها به جز بورس مي‌تواند شرايط اقتصادي كشور را تغيير دهد. در اصل تجديد ارزيابي به زبان ساده به معني ارزش‌گذاري مجدد است و در فرايند تجديد ارزيابي دارايي‌ها در شركت‌ها، ارزش روز دارايي‌ها (شامل دارايي‌هاي ثابت، دارايي‌هاي نامشهود و سرمايه‌گذاري‌ها) مورد بازبيني و محاسبه مجدد قرار مي‌گيرد. تجديد از محل زمين و ساختمان تنها ارزش دارايي‌هاي شركت‌ها را روي كاغذ افزايش مي‌دهد، براي نمونه شركت‌هايي مانند ايران‌خودرو و سايپا هرازچندگاهي افزايش سرمايه از محل تجديد ارزيابي دارايي‌ها انجام مي‌دهند تا مشمول ماده ۱۴۱ نشوند اما در عملكرد شركت تاثير مثبتي نمي‌گذارد، زيرا سودآوري شركت‌ها تحت تاثير هزينه تمام شده و قيمت فروش است. محمدحسن كاكايي كارشناس اقتصادي با تاكيد بر اينكه تجديد از محل زمين و ساختمان تنها ارزش دارايي‌هاي شركت‌ها را روي كاغذ افزايش مي‌دهد، به بازار گفت: براي نمونه شركت‌هايي مانند ايران‌خودرو و سايپا هرازچندگاهي افزايش سرمايه از محل تجديد ارزيابي دارايي‌ها انجام مي‌دهند تا مشمول ماده ۱۴۱ نشوند اما در عملكرد شركت تاثير مثبتي نمي‌گذارد، زيرا سودآوري شركت‌ها تحت تاثير هزينه تمام شده و قيمت فروش است. او با بيان اينكه تجديد ارزيابي دارايي از محل سود انباشته و آورده نقدي به دليل اينكه مانع از خروج پول از بورس مي‌شود يا نقدينگي براي اجراي پروژه‌ها را تامين مي‌كند در عملكرد شركت‌ها موثر است، تصريح كرد: به‌طور قطع شركت‌هايي كه پروژه‌هايي را در دست اجرا دارند براي تامين مالي مورد نياز آن گاهي از افزايش سرمايه استفاده مي‌كنند. اينكه مديران با چه ميزان دارايي شركت را به چه سود رسانند اهميت ويژه‌اي دارد، اما در مورد تجديد هلدينگ‌ها دو نكته وجود دارد. افزايش سرمايه هلدينگ‌ها يعني افزايش سرمايه از محل مازاد تجديد ارزيابي داراي سرمايه‌اي كه براي اين شركت‌ها عمدتاً سرمايه‌گذاري‌هايي است كه انجام شده و اختلاف ارزش تابلو و بهاي تمام شده را دارد و در پورتفوي آنها نشسته است. همچنين افزايش سرمايه از محل سرمايه‌گذاري بلندمدت مي‌تواند تقسيم سودهاي واهي كه ناشي از خريد و فروش سهام و شناسايي سود بوده كاهش داده و جلوي خروج پول از شركت را بگيرد، زيرا اين موضوع صرف سرمايه‌گذاري در جاي ديگر مي‌شود و براي هلدينگ‌ها بسيار مهم است و مي‌تواند آنها را كم كم در مسير افزايش سرمايه‌گذاري سوق دهد كه طي اين سال‌ها به‌طور كلي فراموش شده است.نكته ديگر اين است كه افزايش سرمايه هلدينگ‌ها يعني ابتدا بايد دارايي‌هاي زير مجموعه شفاف روشن و به قيمت شده و سپس هلدينگ تجديد دهد و اين افزايش سرمايه از پايين به بالا را براي بازار رقم مي‌زند، از اين رو به نظر اتفاق و رويداد مهمي است. در حال حاضر بورس كاملا در ركود به سر مي‌برد و بودجه هم تقريبا اثري خنثي يا منفي براي بورس داشته است، به همين دليل بسياري از سرمايه‌گذاران و حتي فعالان بورس به تجديد ارزيابي دارايي شركت‌ها دلخوش كرده‌اند تا از اين طريق وضعيت بورس را كمي شفاف‌تر پيدا كنند. بنابراين در مقطع كنوني بايد منتظر سياست‌هاي كلان دولت در بخش تامين بودجه سال جاري و همچنين چگونگي رويكرد مجلس به بودجه سال آينده بود، چراكه با اين وضعيت اگر هزينه تحميلي به شركت‌ها افزايش يابد به‌طور قطع روند فرسايشي بورس ادامه مي‌يابد.
معاملات بورس در روز اخير
طي معاملات آخرين روز كاري هفته يعني چهارشنبه شاخص كل بورس تهران 28 هزار و 497 واحد نسبت به روز كاري گذشته بالاتر ايستاد و به سطح 2 ميليون و 60 هزار و 376 واحد رسيد. شاخص كل هم‌وزن بورس نيز با افزايش 8 هزار و 579 واحد در رقم 720 هزار و 644 واحدي ايستاد. شاخص كل فرابورس با رشد 195 واحدي به رقم 25 هزار و 310 واحد رسيد. همچنين شاخص هم وزن فرابورس با افزايش هزار و 256 واحد به سطح 129 هزار و 149 واحد رسيد. ارزش معاملات كل بازار سهام به 10 هزار و 894 ميليارد تومان رسيد. ارزش معاملات اوراق بدهي در بازار ثانويه 601 ميليارد تومان بود كه 6 درصد از ارزش كل معاملات بازار را در اين روز شامل مي‌شود. ارزش معاملات خرد نيز با افزايش 44 درصدي به نسبت روز معاملاتي قبل به رقم 6 هزار و 12 ميليارد تومان رسيد كه بيشترين رقم در پاييز امسال است. در معاملات چهارشنبه، 72 نماد صف خريد داشتند و 49 نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌هاي خريد با رشد 189 درصدي نسبت به روز كاري قبل به 355 ميليارد تومان افزايش يافت و مجموع ارزش صف‌هاي فروش نيز با افزايش 21 درصدي به 404 ميليارد تومان رسيد.
