چرا بورس صعودي نماند؟
بازار هفته‌اي خاص و متفاوت از نظر جريان پول را تجربه كرده و سابقه نداشت كه شش ماهه چنين حجمي را به اين شكل شاهد باشد و اين نشان مي‌دهد در حال حاضر بازار از نظر بنيادي مي‌تواند مولفه‌هاي اميدواركننده‌اي را داشته باشد.
بازار هفته‌اي خاص و متفاوت از نظر جريان پول را تجربه كرده و سابقه نداشت كه شش ماهه چنين حجمي را به اين شكل شاهد باشد و اين نشان مي‌دهد در حال حاضر بازار از نظر بنيادي مي‌تواند مولفه‌هاي اميدواركننده‌اي را داشته باشد. بازار با نزديك شدن به برخي سطوح مقاومتي و شناسايي سود برخي حقيقي و حقوقي‌ها كمي پرعرضه ظاهر شد ولي در دو مقطع در بازار عرضه‌ها تا حدودي جذب شده از اين رو مي‌تواند با برخي خبرها و اتفاقات فضاي مساعدي براي جذب نقدينگي را فراهم كند هرچند فعلاً بهانه بازار افزايش سرمايه است كه توانسته حركت‌هاي قوي جريان پول را رقم بزند، اما بدون ارزندگي يك نوسان كوتاه خواهد بود و بايد نمادهايي مورد توجه قرار گيرند كه اين دو عامل را همزمان و همراه با هم داشته باشند. به گفته عليرضا سادات افزايش شايعات در مورد تجديد ارزيابي‌ها هلدينگ‌ها و شركت‌هاي ديگر باعث شد شاخص كل بعد از مدت‌ها عملكرد بهتري از شاخص هم‌وزن داشته باشد. حالا بايد ديد در ادامه بازار چه واكنش و چه اتفاقات را مي‌تواند پيش‌روي خود ببيند؟ به نظر هنوز بسياري از سهامداران و فعالان بازار موضوع تجديد را به عنوان يك موضوع قابل اجرا باور نكردند.عليرضا سادات كارشناس بازار سرمايه با اشاره به اينكه افزايش شايعات در مورد تجديد ارزيابي‌ها هلدينگ‌ها و شركت‌هاي ديگر باعث شد شاخص كل بعد از مدت‌ها عملكرد بهتري از شاخص هم‌وزن داشته باشد، گفت: در واقع شاهد يك چرخش پول از سهم‌هاي كوچك به سهم‌هاي بزرگ با محوريت داستان تجديد بوديم. نمي‌توان گفت اين روند حتما ادامه پيدا مي‌كند اما مي‌توان انتظار داشت اين چرخ منجر به رشد كلي در بازار شود. او با تاكيد بر اينكه بسياري از سهم‌ها بازدهي جالبي را بي‌سر و صدا در اين مدت شاهد بوده‌اند، افزود: در چند وقت اخير برخي تحليلگران و فعالان بازاري دچار يك اشتباه تاريخي، تحليلي و شناسايي زمان حركت بازار شدند و منتظر خبرهاي ديگري براي بازار بودند اما درباره تجديد ارزيابي بايد گفت كه اول هلدينگ‌ها و سرمايه‌گذاري‌ها هستند كه از سرفصل سرمايه‌گذاري بلندمدت سراغ افزايش سرمايه رفته و آن را عملياتي خواهند كرد. هنوز هيچ يك از هلدينگ‌ها در اين موضوع با قطعيت پا پيش نگذاشته‌اند. دسته دوم شركت‌هايي هستند كه قبل‌تر در قالب سرفصل زمين و ساختمان تجديد ارزيابي كردهاند و حالا ۵ سال آنها تمام شده يا تاكنون از اين موضوع استفاده نكرده و قصد استفاده از سرفصل زمين و ساختمان دارند. نمونه آن را در فولاد داشتيم كه موضوع ارزيابي زمين را آغاز كرده است؛ موضوعي كه در بسياري از شركت‌ها كه دارايي محور هستند؛ مي‌تواند در دستور كار قرار گيرد. ارزش‌گذاري زمين عاملي قوي و محرك مهم براي بسياري از سهم‌هاي بازار است و طيف گسترده‌اي از شركت‌ها شامل اين موضوع شده و به نظر موتور اين ماجرا كم كم براي اين شركت‌ها به راه ميفتد. دسته سوم شركت‌هايي هستند كه در دل خود شركت‌هاي رنگارنگ بورسي و غير بورسي دارند و هلدينگ نيستند از اين رو تجديد ارزيابي از محل سرمايه‌گذاري‌هاي بلندمدت در اين شركت‌ها كارايي ويژه‌اي دارد و مي‌تواند آنها را در بعد بنيادي در فضاي منطقي و مناسبي قرار دهد. اما مدل ارزش‌گذاري شركت‌ها اگر بورسي باشند آسان‌تر و خارج بورسي باشند، دشوارتر مي‌شود. دسته چهارم مربوط به دو صنعت بانك و خودرو است همواره در موضوع تجديد ارزيابي پيش‌رو بوده اما حالا برخي از آنها با موضوع محدوديت ۵ ساله مواجه شده و آن را قفلي روي كليد تجديد خود مي‌بينند به نظر طي روزها و هفته‌هاي آتي اين موضوع در كانون توجه خواهد بود و مي‌تواند به خصوص گروه خودرو را از اين نظر كمي متفاوت‌تر كند. نكته آخر در مورد اين ماجرا اين است كه گروه بانك به دليل بحث‌هاي كفايت سرمايه كمي موضوع خاص‌تري دارد و شايد تجديد به آن شكل كه ما فكر مي‌كنيم و به آن سادگي كه مي‌انديشيم براي اين گروه قابل وقوع نباشد يا اثر چنداني نداشته باشد، اما قطعاً بانك‌ها نيز در مسير تجديد قرار خواهند گرفت و موضوع كفايت سرمايه به شكل ديگر حل مي‌شود.
بورس در حال آماده شدن براي يك صعود نسبتا همه‌جانبه است؟
سياست‌گذاري‌هاي اشتباه دولت در حوزه گرانفروشي انرژي خصوصا به شركت‌هاي بزرگ و قيمت‌گذاري دستوري به‌خصوص در صنعت خودرو كه منجر به زياندهي و در شرف ورشكستگي بودن اين شركت‌ها شده است. همچنين وضع ماليات‌هاي سنگين از سوي دولت بدون در نظر گرفتن واقعيت‌هاي اقتصادي و سياست‌هاي پولي انقباضي شديد بانك مركزي همزمان با فشار حداكثري دولت به بازار پول عواملي هستند كه باعث درجا شدن بورس شده است، با اين حال اين روند نمي‌تواند ادامه يابد. حسن كاظم‌زاده معتقد است كه هرچند بازار توانسته بار ديگر خود را كمي با كمك گزارش‌ها و اخباري از تجديد بالا بكشد، اما متفاوت از سال‌هاي گذشته بوده، زيرا قبلا ابتدا سهم‌هاي كوچك با جريان پول و بازي مورد توجه قرار گرفته‌اند و سپس آرام آرام سهم‌هاي بزرگ و باقي بازار به حركت درآمدند. اين تحليلگر بازار سرمايه با اشاره به اينكه بورس در حال آماده شدن براي يك صعود نسبتا همه‌جانبه در روزهاي آتي مي‌شود، گفت: انتظار مي‌رود در روزهاي آتي توام با بازار مثبت، ارزش و حجم معاملات نيز افزايش پيدا كند. او با تاكيد بر اينكه بازار با آنچه انتظارش را داريم؛ فاصله دارد، افزود: هرچند بازار توانسته بار ديگر خود را كمي با كمك گزارش‌ها و اخباري از تجديد بالا بكشد، اما متفاوت از سال‌هاي گذشته بوده، زيرا قبلا ابتدا سهم‌هاي كوچك با جريان پول و بازي مورد توجه قرار گرفته‌اند و سپس آرام‌آرام سهم‌هاي بزرگ و باقي بازار به حركت درآمدند. كاظم‌زاده افزود: البته ممكن است بار ديگر اين جريان و اين اتفاق را در بازار داشته باشيم كه هنوز مشخصه‌هاي مهم و دقيق آن پديدار نشده اما مي‌شود زير لايه خاكستري بازار چنين حركاتي را مشاهده كرد كه گرايش به سمت سهم‌هاي كوچك بيشتر و فشار فروش روي برخي بزرگان افزايش يافته است اما اين رويداد به يك‌باره به وجود نمي‌آيد و يك پروسه دارد و سلسله اقدامات و اتفاقات مختلف منجر به چنين رويدادي مي‌شود. او با بيان اينكه جريان پول فعلي كه به دنبال سود است و احساس مي‌كند، عقب مي‌ماند از اين رو سراغ گزينه‌هاي كوچك و بازي‌هاي نوساني مي‌رود، تصريح كرد: بسياري از فعالان بازار اعتقادي به بازي در سهم‌هاي كوچك و سفته بازي و پروژه بازي ندارند و سعي مي‌كنند بر مبناي تحليل و بازي‌هاي هميشگي خود پيش بروند اما وقتي بازيگري به نام دولت مي‌آيد آن جريان پولي كه به دنبال راه و روش درست هم بود، سهم‌هايي كه دولت در آن مداخله مي‌كند و تا كتف دست در جيب شركت‌ها دارد را كنار گذاشته و سراغ سهم‌هاي كوچك مي‌رود. برخي رفتارهاي بازارساز منجر به اين تحول و تشويق پول‌ها به سمت سهم‌هاي كوچك خواهد شد يكي از مهم‌ترين آنها رفتار حقوقي‌هاست با علم به اينكه مي‌دانند اين سهم ارزنده است به واسطه نيازهاي مالي، فروشنده سهم مي‌شوند عرضه‌هاي پي در پي سهامداران عمده سهم‌هاي بزرگ باعث مي‌شود تا در چنين بازار راكد و بي‌رمقي گرايش به اين دست سهم‌ها كاهش يابد.
