در جهان امروز به علت محدوديت در عوامل توليد، بهره‌وري موضوع مهمي تلقي مي‌شود. بررسي‌هاي انجام شده در اين زمينه نشان مي‌دهد در سال‌هاي اخير ارتقاي بهره‌وري موجب رشد توليد و به تبع آن رشد اقتصادي كشورهاي پيشرو شده است.
بهره‌وري مفهومي جامع و كلي است كه باعث افزايش آرامش و رفاه انسان‌ها و ارتقای سطح زندگي افراد جامعه مي‌شود. علاوه بر اين افزايش بهره‌وري منجر به بهبود وضعيت اقتصادي، افزايش توليد، كاهش تورم و افزايش اشتغال مي‌شود. در شرح مفهوم بهره‌وري مطالب گوناگوني بيان شده است. خلاصه اين مفاهيم بهره‌وري را استفاده بهينه از منابع براي دستيابي به حداكثر بازده‌اي ممكن تعريف مي‌كند. مركز ملي بهره‌وري ايران، بهره‌وري را شامل دومولفه كارايي و اثربخشي مي‌داند. اثر بخشي به مفهوم درجه و ميزان دستيابي به اهداف تعيين شده مي‌باشد به عبارتي چگونگي تحقق اهداف را مورد سنجش قرار مي‌دهد. كارايي نيز مربوط به استفاده صحيح از منابع مي‌باشد. در بررسي تفاوت ميان بهره‌وري و كارايي مي‌توان گفت يك بنگاه اقتصادي ممكن است از نظر فني كارا باشد يعني حداكثر توليد را با استفاده از نهاده‌هاي خود به دست آورد ولي بهره‌وري كل بر توليد حاكم نباشد. تغييرات تكنولوژي عاملي است كه مي‌تواند باعث دستيابي به بهره‌وري كل در توليد شود.
بنابر توضيحات داده شده بهره‌وري عاملي بسيار مهم در رشد و توسعه اقتصادي و رسيدن به آرمان‌ها و اهداف اقتصادي محسوب مي‌شود. در ايران رشد شاخص بهره‌وري روندي بسيار كند و در مقطعي منفي داشته است. متاسفانه تحولات شاخص‌هاي بهره‌وري در ايران رضايت بخش نبوده و اين شاخص از يك روندمشخص تبعيت نمي‌كند. بر طبق مطالعات صورت گرفته مهم‌ترين موانع افزايش بهره‌وري كل عوامل توليد در اقتصاد كشور، به شرح زير مي‌باشند:
۱- نبود ارتباط منطقي بين نرخ دستمزد و بهره‌وري
۲- وجود نيروي كار مازاد در برخي از فعاليت‌هاي دولتي و خصوصي و پايين بودن انگيزه نيروي كار
۳- نبود ابداع، نوآوري، خلاقيت و كارآموزي در ميان نيروي كار.
۴- عدم انعطاف‌پذيري بازار كار به دليل ناكارآمد بودن قوانين ناظر بر بازار كار
۵- تعداد زياد طرح‌هاي عمراني نيمه تمام و طولاني شدن دوره اتمام و بهره‌وري آنها
۶- دخالت دولت در بخش‌هاي اقتصادي و مانع‌تراشي براي فعاليت بخش خصوصي در بخش‌هاي توليدي و خدماتي.
۷- عدم تمايل بخش خصوصي داخلي و خارجي جهت سرمايه‌گذاري در ايران
۸- پايين بودن توان رقابتي بنگاه‌هاي اقتصادي با رقبا
۹- پايين بودن سطح دانش فني و وجود فاصله زياد با سطوح جهاني
۱۰- پايين بودن دانش و تخصص مديران و شيوه ناصحيح انتخاب مديران و عدم ارزيابي پيوسته و مداوم عملكرد آنها با استانداردهاي جهاني.
عواملي كه باعث بهبود سطح كيفي نيروي كار و سرمايه مي‌شوند منجر به تخصيص بهتر منابع و استفاده بهينه از منابع و امكانات موجود شده و به ارتقا بهره‌وري كل عوامل توليد كمك مي‌كنند. مهم‌ترين اين عوامل عبارتند از:
۱- سرمايه‌گذاري خارجي، ۲- تحقيق و توسعه، ۳- سياست‌هاي تجاري، ۴- آموزش و ميزان تحصيلات علمي نيروي كار، ۵- كارايي و دانش مديريت
بنابر توضيحات داده شده عوامل متعددي بر بهره‌وري عوامل توليد نيروي كار و سرمايه موثر هستند بنابراين براي ارتقاي بهره‌وري لازم است ساختار حاكميت اقتصادي كشور اصلاح شده و موانع موجود نيز رفع گردد.بايد توجه داشت دستيابي به اهداف رشد اقتصادي بدون بهره‌وري امكان‌پذير نيست.
