تلاش مجلس براي توازن ميان درآمد و هزينه‌هاي دولت
شوراي نگهبان اعلام كرده كه بررسي برنامه هفتم توسعه به گام‌هاي پاياني خود رسيده و به اين ترتيب در هفته‌هاي باقي مانده از سال جاري، مجلس و دولت زمان دارند تا بر روي بودجه 1403 كار كنند.
شوراي نگهبان اعلام كرده كه بررسي برنامه هفتم توسعه به گام‌هاي پاياني خود رسيده و به اين ترتيب در هفته‌هاي باقي مانده از سال جاري، مجلس و دولت زمان دارند تا بر روي بودجه 1403 كار كنند. پس از آنكه مجلس يك بار كليات بودجه را رد كرد و پس از تعهد دولت بر اعمال اصلاحات مدنظر نمايندگان آن را تصويب و به كميسيون تلفيق ارسال كرد، نمايندگان كار بر روي جزييات بودجه را آغاز كردند و در جلسات اخير بخش‌هايي از بودجه از سوي كميسيون نهايي شده است. بر اساس مقررات پارلمان، پس از نهايي شدن مصوبات در كميسيون، نمايندگان در صحن بودجه را به بررسي مي‌گذارند و در صورت رسيدن به جمع‌بندي نهايي، لايحه با مصوبات مجلس به شوراي نگهبان مي‌رود تا با تاييد اين نهاد، قانون بودجه سال آينده براي اجرا در اختيار دولت قرار گيرد. يكي از اصلي‌ترين چالش‌ها در اين دوره، محدوديت زماني پيش روي مجلس خواهد بود. هرچند با وجود برخي تاخيرات، مجلس در نهايت كار بر روي بودجه را آغاز كرده اما با توجه به اينكه انتخابات مجلس در اسفند ماه سال جاري برگزار مي‌شود، احتمال آن وجود دارد كه رقابت‌هاي انتخاباتي، بر روي زمان‌بندي مجلس نيز سايه بيفكند. با اين وجود بايد ديد كه در نهايت آنچه كه از سوي مجلس نهايي مي‌شود چه قدر با خواسته‌هاي ابتدايي دولت همراستا خواهد بود.
يكي از نمايندگان مجلس روز گذشته گفته كه تلاش نمايندگان براي تراز كردن درآمدها و هزينه‌هاي دولت ادامه دارد. يكي از اعضاي كميسيون تلفيق بودجه سال ۱۴۰۳ مجلس شوراي اسلامي با تاكيد بر لزوم تراز بودن منابع و مصارف در بودجه كشور اظهار كرد: اساساً مهم‌ترين مساله ما در بودجه سال آينده كشور اين است كه تلاش كنيم ميان منابع و مصارف‌مان توازن برقرار باشد چراكه خلق هزينه‌هاي غير منابع به جز ايجاد تورم و ناترازي در بودجه كمكي به اداره كشور نمي‌كند و ناترازي‌ها نيز سبب خلق نقدينگي و تحميل هزينه‌ها بر خانواده مي‌شود. احمد راستينه با تاكيد بر اينكه بودجه سال ۱۴۰۳ بايد به تمام معنا بر حمايت از رونق توليد و كاهش تورم متمركز باشد، گفت: بودجه سال آينده بايد دو خصوصيت مهم داشته و بر دو موضع متمركز باشد؛ حمايت از رونق توليد جهت كاهش تورم حمايت از خانواده و جواني جمعيت و كاهش هزينه‌هاي خانوار اولويت‌هاي بودجه سال ۱۴۰۳ را شامل مي‌شوند و احكام مربوطه بايد بر اين اساس مورد توجه قرار بگيرد. وي افزود: كاهش هزينه‌هاي توليد و وضع قوانين بودجه‌اي محكم در دفاع از سرمايه‌گذاري داخلي و آزادسازي ظرفيت‌هاي داخلي و افزايش بهره‌وري در هزينه كرد منابع از ديگر مسائلي است كه در جريان رسيدگي به بودجه بايد مورد توجه اعضاي كميسيون تلفيق بودجه و همچنين ساير نمايندگان مجلس قرار بگيرد. اين عضو كميسيون تلفيق بودجه ۱۴۰۳ با تاكيد بر لزوم تراز بودن منابع و مصارف در بودجه كشور اظهار كرد: اساساً مهم‌ترين مساله ما در بودجه سال آينده كشور اين است كه تلاش كنيم ميان منابع و مصارف‌مان توازن برقرار باشد؛ چراكه خلق هزينه‌هاي غير منابع به جز ايجاد تورم و ناترازي در بودجه كمكي به اداره كشور نمي‌كند و ناترازي‌ها نيز سبب خلق نقدينگي و تحميل هزينه‌ها بر خانواده مي‌شود. راستينه در پايان تاكيد كرد: بايد تلاش كنيم در بودجه ۱۴۰۳، ضمن توجه به وجود تراز ميان منابع و مصارف، در راستاي افزايش بهره‌وري و تمركز منابع بر توليد و مهار تورم و حمايت از معيشت خانوار حركت كنيم.
با اين وجود روز گذشته كميسيون تلفيق جزيياتي از مصوبات اخير خود ارايه كرد. بخش مهم اين مصوبات نخست به ثبات در قيمت سوخت اختصاص دارد و سپس جزيياتي از حداقل درآمدي كه براي كارمندان و بازنشستگان در نظر گرفته شده است. سخنگوي كميسيون تلفيق لايحه بودجه سال ۱۴۰۳ گفت: دولت در لايحه بودجه قيمت حامل‌هاي انرژي را ثابت در نظر گرفته بود لذا قيمت گازوييل، بنزين و ديگر فرآورده‌ها در سال آينده همچون سال ۱۴۰۲ خواهد بود. رحيم زارع در نشست خبري در تشريح مصوبات كميسيون تلفيق لايحه بودجه سال ۱۴۰۳ اظهار كرد: مهم‌ترين ويژگي بودجه سال آينده اين است كه كسري و نرخ تورم آن كمتر شده است.
وي اضافه كرد: دولت در لايحه بودجه قيمت حامل‌هاي انرژي را ثابت در نظر گرفته كه كميسيون تلفيق هم عينا آن را مصوب كرد بدان معنا كه قيمت بنزين، گازوييل و ديگر فرآورده‌هاي انرژي همچون سال ۱۴۰۲ خواهد بود و تغييري در نرخ قيمت حامل‌هاي انرژي در سال آينده نخواهيم داشت. سخنگوي كميسيون تلفيق لايحه بودجه سال ۱۴۰۳ با اين توضيح كه مصوبات اين كميسيون بايد در صحن علني تصويب و به تاييد شوراي نگهبان برسد، گفت: در صورت تاييد شوراي نگهبان اين مصوبات اجرا مي‌شود. وي ادامه داد: كميسيون تلفيق تصويب كرد كه ۳۱ هزار ميليارد تومان از منابع بودجه عمومي براي حوزه اشتغال اختصاص پيدا كند كه هر استان ۷۰ درصد ۳۱ همت را مي‌گيرد، ۱۲۵ همت از منابع قرض‌الحسنه بانك‌ها هم تصويب شد كه ۵۰ همت آن در اختيار استانداران، ۳۵ همت براي كميته امداد، ۱۵ همت براي بهزيستي، ۱۰ همت براي بنياد شهيد، پنج همت براي صندوق نوآوري و شكوفايي، پنج همت براي بنياد بركت و پنج همت براي بسيج داده مي‌شود كه اين ۷۵ همت تسهيلات قرض‌الحسنه اشتغالزايي در سال آينده است.
زارع درباره منابع هدفمندي يارانه‌ها در سال آينده تصريح كرد: آنچه تاكنون درباره منابع هدفمندي يارانه‌ها تصويب شده اين است كه نزديك به ۷۰۰ همت است، اهم موارد پرداختي مربوط به يارانه نقدي و معيشتي و جبران قدرت خريد خانوارهاي ناشي از افزايش قيمت‌ها و پرداخت مستمري به خانوارهاي تحت پوشش كميته امداد، بهزيستي، يارانه نان و مابه‌التفاوت نرخ ارز دارو است. اين نماينده مجلس شوراي اسلامي بيان كرد: همچنين روابط مالي نفت و دولت مشخص شد سهم صندوق توسعه ملي از درآمدهاي نفتي از ۴۰ درصد پيشنهادي لايحه دولت به ۴۵ درصد افزايش پيدا كرد، سه درصد براي مناطق نفت‌خيز و محروم، ۱۴.۵ درصد براي وزارت نفت جهت سرمايه‌گذاري و ۳۷.۵ درصد در منابع عمومي بودجه كل كشور اختصاص پيدا مي‌كند. زارع با اشاره به مصوبه كميسيون تلفيق درباره تسهيلات قرض‌الحسنه ازدواج و فرزند آوري اظهار كرد: تسهيلات قرض‌الحسنه ازدواج در سال آينده ۳۰۰ ميليون تومان پيش بيني شده است كه اين ميزان براي زوج‌هاي كمتر از ۲۵ سال و زوج‌هاي كمتر از ۲۳ سال ۳۵۰ ميليون تومان خواهد بود.
سخنگوي كميسيون تلفيق لايحه بودجه سال ۱۴۰۳ افزود: تسهيلات قرض‌الحسنه خريد مسكن براي خانوارهاي داراي سه فرزند و بيشتر كه بعد از سال ۱۳۹۹ به دنيا آمده است، ۳۰۰ ميليون تومان پيش‌بيني شد. تسهيلات قرض‌الحسنه وديعه مسكن مددجويان كميته امداد و رزمندگان معسر ۴۰۰ ميليون تومان در نظر گرفته شد. تسهيلات فرزندآوري هم بدين شكل به تصويب رسيد كه به ازاي فرزند اول ۴۰ ميليون تومان، فرزند دوم ۸۰ ميليون تومان، فرزند سوم ۱۲۰ ميليون تومان، فرزند چهارم ۱۵۰ ميليون تومان و فرزند پنجم و بيشتر از آن ۲۰۰ ميليون تومان خواهد بود. وي همچنين بيان كرد: كميسيون تلفيق ميزان ضريب افزايش حقوق كاركنان دولت و بازنشستگان را در سال آينده ۲۰ درصد تعيين كرد، كف حقوق كاركنان دولت ۱۰ ميليون تومان و براي بازنشستگان ۹ ميليون تومان تعيين شد. همچنين معافيت مالياتي حقوق كاركنان دولت هم تا سقف ۱۲ ميليون تومان پيش بيني شد. ماليات مازاد حقوق ۱۲ تا ۱۶.۵ ميليون تومان ۱۰ درصد، مازاد ۱۶ تا ۲۷ ميليون تومان ۱۵ درصد و مازاد ۲۷ تا ۴۰ ميليون تومان ۲۰ درصد و مازاد ۴۰ ميليون تومان مشمول ماليات ۳۰ درصد مي‌شود.
زارع ادامه داد: ميزان پاداش پايان خدمت در سال آينده ۵۵۰ ميليون تومان پيش‌بيني شد و تا ۷۰ ميليون تومان سقف خالص پرداختي براي سال آينده خواهد بود. سخنگوي كميسيون تلفيق لايحه بودجه سال ۱۴۰۳ درباره مصوبه ديگر اين كميسيون گفت: كليه حساب‌هاي فرعي دستگاه‌ها در سال آينده مسدود مي‌شود و بايد حساب ريالي و ارزي در خزانه‌داري كل كشور نزد بانك مركزي افتتاح شود همچنين مجوزي به شركت‌هاي دولتي داده شد تا ۱۳ هزار ميليارد تومان اوراق مالي – اسلامي با تضمين بازپرداخت خودشان داده شد همچنين كميسيون تصويب كرد كه دولت براي تاديه بدهي به تامين اجتماعي از طريق تهاتر يا نقدي يا سهام شركت‌هاي بورسي و غيربورسي سودده يا نرخ خوراك پتروشيمي و گاز براي واحدهاي توليدي، تامين اجتماعي و شركت‌هاي تابعه اقدام كند و ۱۷۰ همت بدهي را در سال آينده تاديه كرده كه همسان‌سازي بازنشستگان تامين اجتماعي از اين طريق در سال آينده انجام شود. نسبت آن هم طبق برنامه هفتم توسعه بدين گونه بوده كه در سال اول ۴۰ درصد و در سال‌هاي دوم و سوم اجراي برنامه هفتم توسعه هر كدام ۳۰ درصد خواهد بود.
زارع درباره مصوبه كميسيون در راستاي حمايت از توليد اظهار كرد: حقوق وارداتي ماشين‌آلات، تجهيزات و مواد اوليه و واسطه‌اي توليد به دو درصد كاهش پيدا كرد حقوق گمركي و ماليات بر ارزش افزوده كالاهاي اساسي، دارو و ملزومات و تجهيزات پزشكي و نهاده‌هاي دامي و شير خشك اطفال به يك درصد كاهش پيدا كرد. سخنگوي كميسيون تلفيق لايحه بودجه سال ۱۴۰۳ درباره ساير مصوبات مجلس شوراي اسلامي گفت: امروز كميسيون تلفيق وارد بررسي موارد الحاقي به بودجه شد در مصوبه‌اي دولت مكلف به تسويه بدهي خود به شركت‌هاي پتروشيمي توليد‌كننده كود شيميايي اوره در سال آينده در راستاي حمايت از بخش كشاورزي شد همچنين ضريب حقوق كاركنان وزارت كشور ۱.۵ برابر حقوق شغل و شاغل در نظر گرفته شد. زارع با بيان اينكه دولت و كميسيون تلفيق مصوباتي در راستاي حمايت از اشتغال و معيشت مردم داشته است، تصريح كرد: تعيين ميزان حقوق سربازان در سال آينده مربوط به بخش دوم بودجه است كه آنها را در زمان تنظيم جداول و رديف‌ها مشخص مي‌كنيم با توجه به اينكه هنوز قسمت دوم بودجه به مجلس شوراي اسلامي داده نشده ولي احتمالا افزايش حقوق سربازان همچون سابق خواهد بود و دولت ميزان تغييرات حقوق سربازان را بر اساس منابع پيش‌بيني شده در بخش اول تعيين خواهد كرد.
وي درباره مصوبات كميسيون تلفيق در خصوص ايثارگران اظهار كرد: كميسيون تلفيق كف حقوق والدين شهدا را ۱۵ ميليون تومان تعيين كرد ميزان حقوق رزمندگان معسر هم با حداقل حقوق يعني ۱۰ ميليون تومان خواهد بود. سخنگوي كميسيون تلفيق لايحه بودجه سال ۱۴۰۳ درباره تبديل وضعيت ايثارگران هم گفت: ما همچنان در حال بررسي پيشنهادات الحاقي به لايحه بودجه هستيم كه تاكنون پيشنهادي درباره تبديل وضعيت نيامده است. زارع درباره روند بررسي لايحه بودجه در كميسيون تلفيق گفت: با آيين‌نامه جديد پيشنهادات شخصي نمايندگان در تلفيق بررسي نمي‌شود و تنها ما پيشنهادات كميسيون‌هاي تخصصي را مورد بررسي قرار مي‌دهيم. امشب بررسي بودجه در تلفيق به پايان مي‌رسد و گزارش به هيات رييسه داده خواهد شد. پيش‌بيني هيات رييسه اين است كه در هفته آينده ايرادات شوراي نگهبان در برنامه هفتم بررسي شده و بعد از آن مجلس شوراي اسلامي وارد بررسي بودجه شود ان شاءالله تا نيمه اول بهمن‌ماه بودجه در صحن علني به تصويب خواهد رسيد و بررسي بخش دوم به بعد از انتخابات موكول مي‌شود چون ابتدا بايد بخش اول به تصويب مجلس و تاييد شوراي نگهبان رسيده و بعد دولت لايحه بودجه در بخش دوم را به مجلس شوراي اسلامي تقديم كند.
با در كنار هم قرار دادن اين صحبت‌ها، به نظر مي‌رسد كه مجلس از سويي به دنبال اعمال برخي اصلاحات در طرح اوليه دولت است. هرچند بايد ديد كه در نهايت دو قوه به چه شكل به جمع‌بندي خواهند رسيد و البته منابع دولت تا چه حد كفاف اين طرح‌ها را خواهد داد.
