تحقق امنيت انرژي جهان مستلزم سياست‌زدايي از تجارت انرژي
نشست فوق‌العاده وزارتي هفتمين اجلاس سران مجمع كشورهاي صادركننده گاز (جي‌ئي‌سي‌اف) با حضور وزير نفت در الجزيره برگزار شد.
نشست فوق‌العاده وزارتي هفتمين اجلاس سران مجمع كشورهاي صادركننده گاز (جي‌ئي‌سي‌اف) با حضور وزير نفت در الجزيره برگزار شد.
نشست فوق‌العاده وزيران نفت و انرژي كشورهاي عضو جي‌ئي‌سي‌اف با هدف آماده‌سازي اسناد اساسي از جمله بيانيه براي روز نشست سران كشورهاي عضو اين نهاد) (جمعه، دهم اسفندماه) در الجزيره پايتخت الجزاير با حضور جواد اوجي، وزير نفت برگزار شد.
اوجي به‌منظور همراهي سيد ابراهيم رييسي براي شركت در هفتمين نشست سران مجمع كشورهاي صادركننده گاز، بعدازظهر پنجشنبه (دهم اسفندماه) تهران را به مقصد الجزيره ترك كرده بود. بر اساس اين گزارش، رييس‌جمهوري بامداد شنبه (۱۲ اسفندماه) با هدف تقويت همكاري با سازمان‌ها و اتحاديه‌هاي منطقه‌اي و بين‌المللي و گسترش روابط با كشورهاي مسلمان و همسو، در رأس هيات عاليرتبه اقتصادي و سياسي، به‌دعوت رسمي عبدالمجيد تبون، رييس‌جمهوري الجزاير عازم الجزيره، پايتخت اين كشور مي‌شود. سفر رسمي رييسي چهارمين سفر روساي جمهوري اسلامي ايران به الجزاير است كه با فاصله‌اي حدود ۱۴ سال پس از سفر سال ۱۳۸۹ رييس دولت دهم انجام مي‌شود. شماري از رويدادهاي مهم مانند آيين رسمي گشايش دفتر مركزي موسسه تحقيقات گاز جي‌ئي‌سي‌اف در الجزاير، رونمايي از تازه‌ترين نسخه چشم‌انداز جهاني گاز به عنوان يكي از نشريات شاخص اين نهاد، آيين اهداي جوايز براي تجليل از افراد و موسسه‌هاي نمونه به‌دليل مشاركت فعال در صنعت گاز و سرانجام امضاي امضاي يادداشت تفاهم با كميسيون انرژي آفريقا (AFREC) و موسسه تحقيقات اقتصادي براي آسه‌آن و شرق آسيا (ERIA) به عنوان رويدادهاي جانبي هفتمين نشست سران جي‌ئي‌سي‌اف در دستور كار قرار دارند. احمد اسدزاده، معاون امور بين‌الملل و بازرگاني وزير نفت پيش‌تر در اين باره اعلام كرده بود كه با توجه به تلاش‌ها و پيگيري‌هاي انجام‌شده از سوي اداره كل امور اوپك و روابط با مجامع و سازمان‌هاي بين‌المللي در بازتاب تلاش‌ها و موفقيت‌هاي ايران در شرايط تحريمي، پژوهشگاه صنعت نفت براي دريافت جايزه جي‌ئي‌سي‌اف انتخاب شده است كه در نشست يادشده جايزه خود را دريافت خواهد كرد.
وي با بيان اينكه موسسه تحقيقات گاز جي‌ئي‌سي‌اف يكي از دستاوردهاي مهم همكاري ميان اعضاست كه يك كارگروه علمي فني با حضور كشورهاي عضو دارد، گفته بود: اين كارگروه كه كار خود را پيش از گشايش رسمي مركز آغاز و تاكنون ۳۰ طرح ارسالي از كشورهاي عضو را بررسي كرده و از ميان اين طرح‌ها، پنج طرح براي اجرا انتخاب شده است، يكي از اين طرح‌ها با عنوان طرح مديريت و جمع‌آوري گازهاي مشعل از ۵ طرح معرفي‌شده از طرف ايران پيشنهاد شده و قرار است به عنوان نخستين اولويت ازسوي موسسه تحقيقات گاز اجرا شود.
طبق اعلام وزارت نفت، نشست سران كشورهاي عضو مجمع كشورهاي صادركننده گاز هر دو سال يك‌بار برگزار مي‌شود، دوحه (قطر) در سال ۲۰۱۱ ميلادي، مسكو (فدراسيون روسيه) در سال ۲۰۱۳ ميلادي، تهران (جمهوري اسلامي ايران) در سال ۲۰۱۵ ميلادي، سانتاكروز (بوليوي) در سال ۲۰۱۷ ميلادي، مالابو (گينه استوايي) در سال ۲۰۱۹ ميلادي، دوحه (قطر) در سال ۲۰۲۲ ميلادي به ترتيب ميزبان ۶ دوره گذشته نشست بوده‌اند.
مجمع كشورهاي صادركننده گاز سازمان تازه‌بنياني است كه ايران، روسيه، قطر و تعدادي از ديگر كشورهاي صادركننده گاز، در ۲۳ دسامبر ۲۰۰۸ تأسيس كردند. ايده اوليه تأسيس چنين سازماني از جانب ايران بود و ارديبهشت‌ماه سال ۱۳۸۰ در تهران متولد شد. از زمان تأسيس اين مجمع تاكنون ۲۵ نشست در سطح وزيران و ۶ نشست در سطح سران برگزار شده است.
ايران يكي از بزرگ‌ترين توليدكنندگان گاز جهان و از بنيانگذاران جي‌ئي‌سي‌اف است كه دو دوره دبيركلي اين مجمع (محمدحسين عادلي) را عهده‌دار بوده است. كشورهاي الجزاير، بوليوي، مصر، گينه استوايي، ايران، ليبي، نيجريه، قطر، روسيه، ترينيداد و توباگو، امارات و ونزوئلا، ۱۲عضو اصلي جي‌ئي‌سي‌اف هستند و آنگولا، جمهوري آذربايجان، عراق، مالزي، موريتاني، موزامبيك و پرو به عنوان ناظر در مجمع كشورهاي صادركننده گاز شركت مي‌كنند. اعضاي مجمع كشورهاي صادركننده گاز ۳۹ درصد از توليد گاز جهان، ۶۹ درصد از ذخاير گازي جهان، ۴۰ درصد از انتقال گاز با خط لوله و ۵۱ درصد از تجارت گاز طبيعي مايع‌شده (ال‌ان‌جي) را در اختيار دارند.شايان ذكر است كه ايران ميزبان هشتمين نشست سران كشورهاي صادركننده گاز در سال ۲۰۲۷ ميلادي خواهد بود.
وزير نفت: تحريم‌ها امنيت انرژي جهان
را مختل مي‌كند
وزير نفت با بيان اينكه تحقق امنيت انرژي جهان مستلزم سياست‌زدايي از تجارت انرژي است گفت: تحريم‌هاي يكجانبه نه‌تنها پيشرفت كشورهاي توليدكننده، بلكه برنامه جهاني محيط زيست را نيز مختل مي‌كند.
به گزارش تعادل به نقل از وزارت نفت، جواد اوجي در نشست فوق‌العاده وزارتي ويژه برگزاري هفتمين نشست سران مجمع كشورهاي صادركننده گاز در الجزاير اظهارداشت: باعث افتخار است كه از طريق ارايه سخنراني كوتاهي بتوانم در اين نشست كه به‌منظور برگزاري هفتمين اجلاس سران مجمع تشكيل شده اراده قلبي خود را براي پيوستن به جمع وزيران مجمع كشورهاي صادركننده گاز ابراز كنم.
وزير نفت افزود: در ابتدا لازم مي‌دانم اشاره كنم به اينكه رژيم صهيونيستي همچنان مشغول كودك‌كشي و نسل‌كشي در پيش چشمان جهانيان است و ضمن محكوم كردن، با اين ملت مظلوم همدردي و براي مردم مظلوم و ستمديده فلسطين دعا مي‌كنيم و اميدواريم نصرت الهي شامل حال آنها شود. وي تصريح كرد: از دولت الجزاير براي ميزباني اين نشست‌ها در شهر زيباي الجزيره سپاسگزاري و از مهمان نوازي ملت و دولت جمهوري خلق دموكراتيك الجزاير قدرداني مي‌كنم، مطمئنم اين نشست همانند ديگر نشست‌هاي گذشته محفلي براي تبادل‌نظر و تصميم‌هاي سازنده درباره آينده مجمع فراهم مي‌كند.
اوجي ادامه داد: برگزاري هفت دوره نشست سران مجمع كشورهاي صادركننده گاز در طول عمر اين سازمان بين‌الدولي نوپا بيش از هر واقعيتي نشانه قوي از همگرايي همبستگي و عزم اعضاي آن براي پيگيري اهداف مجمعي دارد كه در سال 2001 در تهران پايه‌هاي اوليه آن بنا گذاشته شد. در اين سال‌ها كشورهاي عضو مجمع با پيگيري اهداف خود و با تكيه بر همكاري و هماهنگي موفق به ايجاد سازماني مطرح در عرصه بين‌المللي و تقويت جايگاه مجمع در عرصه انرژي جهان شده‌اند.
وي گفت: براساس پيش‌بيني‌هاي گزارش چشم‌انداز مجمع كشورهاي صادركننده گاز تقاضاي اين سوخت پاك تا سال 2050 ميلادي حدود 36 درصد افزايش خواهد داشت و پيش‌بيني مي‌شود تا سال 2025 سهم گاز طبيعي در تركيب انرژي جهان از سهم زغال سنگ پيشي گيرد و تا سال 2040 به عنوان منبع اصلي انرژي جهان تبديل شود، گاز طبيعي مي‌تواند با جايگزيني سوخت‌هاي سنتي كيفيت هوا را بهبود بخشد و در كنار انرژي‌هاي تجديدپذير مسيري ممكن و مقرون به صرفه را براي انتقال انرژي مهيا كند. وزير نفت تصريح كرد: تحولات ژئوپلتيكي و منطقه‌اي كه در دو سال اخير رخ داد، نشان داده است كه گاز طبيعي و تجارت بين‌المللي آن همچنان به عنوان عاملي حياتي در امنيت انرژي جوامع بشري جهان به شمار مي‌آيد و با وجود گام‌هاي برداشته شده براي نيل به اهداف محيط ژئوپلتيكي و زيستي و آزادسازي بازارهاي انرژي هر جايي كه امنيت انرژي كشورها با مخاطره‌هاي جدي روبرو مي‌شود، سياست‌گذاري‌هاي انرژي به تأمين امنيت انرژي كشورشان بر ديگر اهداف اولويت مي‌يابد.
اوجي اظهارداشت: شاهد آن بوديم كه اتحاديه اروپا كه در دهه‌هاي گذشته همواره پيشگام سياست‌هاي آزادسازي انرژي بوده و مقررات‌زدايي بازارهاي نفت و گاز تأكيد داشته است زماني كه با بحران كمبود گاز روبه‌رو شد به اعمال سياست‌هاي غير بازاري مانند سقف قيمتي روي‌آورد و مانع از عملكرد كامل سازوكار بازار شد. وي افزود: توسعه صنعت گاز در جهان و تحقق امنيت عرضه و تقاضاي گاز طبيعي در بازارهاي جهاني مستلزم صلح جهاني و سياست‌زدايي از تجارت انرژي است. بر اين اساس، تنش‌هاي ژئوپليتيكي و اعمال هرگونه تحريم يكجانبه يا چند جانبه در تعارض با اصول و موازين حقوق و امنيت انرژي جوامع با مخاطره روبرو مي‌كند، شايان يادآوردي است قربانيان به مخاطره انداختن امنيت انرژي مردم عادي و به‌ويژه كشورهاي در حال توسعه هستند.
وزير نفت تاكيد كرد: ارتقاي جايگاه مجمع در بازارهاي جهاني گاز و ايفاي نقش موثرتر براي رشد و توسعه كشورهاي در حال توسعه ضرورتي اجتناب ناپذير است. بر اين اساس پيشنهاد مي‌كنم همفكري‌ها و همكاري‌هاي جمعي اعضاي مجمع در سطوح راهبردي مديريتي و فني ارتقا يابند. معتقدم كه تبادل تجارب موفق ميان كشورهاي عضو در سطوح ياد شده در اين ميان اهميتي بسزا دارد.
اوجي گفت: مطالعه پيش‌نويس بيانيه تهيه شده براي هفتمين نشست سران نيز حاكي از اتفاق نظر همه كشورهاي عضو در جي‌ئي‌سي‌اف درباره نقش كليدي و فزاينده گازطبيعي در تأمين نيازهاي انرژي توسعه پايدار و دوران گذار انرژي با تكيه بر ويژگي منحصر به فرد اين حامل انرژي است، تأكيد حق حاكميت كشورهاي عضو بر منابع گاز محكوم كردن تحريم يكجانبه و خارج از چارچوب سازمان ملل متحد، افزايش همكاري براي عرضه مداوم گاز به بازارهاي جهاني، مشاركت در زمينه‌هاي فني و فناورانه و افزايش مصرف گاز در بخش حمل‌ونقل از مهم‌ترين موارد مطرح شده در بيانيه است كه مورد توافق جمعي قرار گرفته است. وي تصريح كرد: اعتقاد دارم پيام اصلي اين بيانيه نشان دادن مسووليت مشترك ما براي ارتقاي آينده پايدار و ايمن در بخش انرژي براي همه است. رويكرد ما به عنوان اعضاي مجمع كشورهاي صادركننده گاز كه بيشترين ذخاير گازطبيعي را در اختيار داريم براي عرضه بيشتر گاز طبيعي به بازار جهاني رويكردي با جنبه‌هاي انسان‌دوستانه، عدالت‌محور، دوستدار محيط زيست و كمك به دسترسي همه جوامع به انرژي در جهان است.
وزير نفت افزود: ايران به عنوان يكي از بزرگ‌ترين دارندگان ذخاير اثبات شده گاز طبيعي جهان و يكي از بزرگ‌ترين دارندگان شبكه توزيع داخلي گاز طبيعي دنيا براي هرگونه همكاري در بخش‌هاي اكتشاف، حفاري، توسعه بهره‌برداري و توزيع گاز طبيعي آمادگي دارد. تحقق اين امر مستلزم افزايش توان و مديريت راهبردي و قابليت‌هاي فني مهندسي است كه در اين باره تشويق سرمايه‌گذاري‌هاي مشترك خارجي نقشي برجسته ايفا خواهند كرد. اين راهبرد، راهبردي جمعي است و از طريق آن توان فناورانه كشورهاي عضو مجمع در زنجيره توسعه صنعت گاز طبيعي تقويت خواهد شد.
اوجي اظهارداشت: از همه كشورهاي عضو جي‌ئي‌سي‌اف مي‌خواهم كه با اجماع براي تقويت همكاري و گفت‌وگوي بين‌المللي استقبال كنيم. علاوه بر اين ما بايد در برابر تأثيرات منفي تحريم‌هاي يكجانبه كه نه‌تنها پيشرفت كشورهاي توليدكننده، بلكه برنامه جهاني محيط زيست را نيز مختل مي‌كند، دفاع كنيم. اين مسووليت مشترك ما براي ارتقاي يك آينده انرژي پايدار و ايمن براي همه است. همانطور كه امروز در اينجا گردهم مي‌آييم اجازه دهيد با تعريف پروژه‌هاي مشترك و شراكت‌هاي راهبردي و استفاده از زيرساخت‌هاي ايجاد شده جي‌ئي‌سي‌اف گامي عملي براي دستيابي به اهداف مجمع‌برداريم. وي تصريح كرد: همكاران ما در هفت نشست عاليرتبه به رياست نماينده الجزاير و همكاري دبيرخانه و بهره‌گيري از تجربه‌هاي نيروهاي تخصصي كشورهاي عضو زحمات زيادي را براي تدوين پيش‌نويس بيانيه هفتمين نشست سران متحمل شده‌اند. اميدوارم نشست وزارتي فوق‌العاده نيز بتواند با همكاري و همفكري شما عزيزان پيش‌نويس بيانيه را نهايي كند.
وزير نفت اظهارداشت: اطمينان دارم با برنامه‌ريزي‌هاي عالي دولت الجزاير هفتمين نشست سران مجمع كشورهاي صادركننده گاز در سطح عالي برگزار خواهد شد و توجه جهانيان را به اين نشست مهم و پيام‌هاي آن جلب خواهد كرد. اوجي افزود: در پايان لازم مي‌دانم از محمد عرقاب وزير معادن و انرژي الجزاير رياست نشست فوق‌العاده، فتيحه نفاح، رييس هيات عاليرتبه، شيخ ميشال، رييس هيات اجرايي و ديگر اعضاي هيات عاليرتبه قدرداني كنم همچنين از تلاش‌هاي محمدحامل، دبيركل و كاركنان توانمند دبيرخانه مجمع تشكر و سپاسگزاري كنم. وي گفت: در پايان فرصت را غنميت مي‌شمارم و از همه شما عزيزان دعوت مي‌كنم كه براي شركت در بيست‌وششمين نشست وزارتي مجمع كشورهاي صادركننده گاز كه قرار است در پايان سال 2024 ميلادي در ايران برگزار شود به جمهوري اسلامي ايران تشريف بياوريد.
