موانع خط لوله تركمنستان- ايران- عراق
يك كارشناس حوزه انرژي گفت: ترك‌ها نمي‌خواهند به ايران وابسته شوند به همين دليل بدنبال ايجاد يك خط لوله گاز از مسير آذربايجان- ارمنستان- نخجوان-تركيه-عراق تا خليج‌فارس هستند.
يك كارشناس حوزه انرژي گفت: ترك‌ها نمي‌خواهند به ايران وابسته شوند به همين دليل بدنبال ايجاد يك خط لوله گاز از مسير آذربايجان- ارمنستان- نخجوان-تركيه-عراق تا خليج‌فارس هستند.
ميرقاسم مومني در گفت‌وگو با ايلنا، درباره پيشنهادات مقامات عراقي براي استفاده از خطوط لوله ايران جهت انتقال گاز تركمنستان اظهار داشت: انتقال انرژي اكنون در منطقه خاورميانه يك مساله مهمي است و در اين رابطه و براي انتقال انرژي حوزه خزر، اوراسيا، آسياي ميانه و قفقاز راه‌هاي مختلفي پيشنهاد شده كه يكي از اين راه‌ها نيز انتقال خطوط لوله از مسير تركيه است. اكنون تركيه خود را آماده مي‌كند هاب انرژي و انتقال گاز منطقه به اروپا و مصرف‌كنندگان باشد و در همين راستا سرمايه‌گذاري زيادي داشته است.
وي افزود: مهم‌ترين مساله براي هاب شدن تركيه؛ زنگزور است كه از طريق آذربايجان و ارمنستان خط لوله اوراسيا و آسياي ميانه را استفاده كند. مساله‌اي كه وجود دارد اينكه عراق با تركيه قرارداد منعقد مي‌كند كه خط لوله به جاي ايران از عراق عبور كرده تا انرژي را به بندر فاو و خليج فارس انتقال پيدا كند و در واقع عملا ايران از اين خط لوله كنار گذاشته مي‌شود و اين موضوعي است كه تركيه و عراق به‌شدت پيگير آن هستند.
اين كارشناس حوزه انرژي با بيان اينكه استفاده عراق از خط لوله گاز تركمنستان از مسير سوآپ گازي ايران نيازمند بررسي بيشتر است، گفت: ابتدا بايد بدانيم ايران چقدر ظرفيت دارد، ما اكنون خودمان بخشي از نيازهاي شمال شرقي كشور را از طريق سواپ با تركمن‌ها تامين مي‌كنيم و نيازمند گاز وارداتي از تركمنستان هستيم. بنابراين اينكه عراق چگونه از خط لوله ايران استفاده كند يك موضوع فني و كارشناسي است سوال اينكه آيا ما اين ظرفيت را داريم كه گاز تركمنستان از طريق خطوط ايران به عراق برود يا اينكه بايد خط جديدي احداث شود؟
وي تاكيد كرد: موضوع اصلي اينكه تركيه در نظر دارد بدون حضور ايران خط لوله اجرا كند و در واقع در پي اين است كه وابستگي به ايران را كم كند. واقعيت اين است كه تركيه تمايل ندارد كه در صادرات انرژي به هر نقطه‌اي، ايران دخيل باشد به عبارت ديگر به دليل رقابت‌هاي سياسي و اقتصادي كه ما با تركيه در منطقه داريم اين كشور نمي‌خواهد در حوزه خطوط لوله انرژي به هر نقطه‌اي، ايران دخيل باشد حتي در مساله زنگزور حاضر نشد در منطقه ارس از طريق ايران خط لوله كشيده شود.
اين كارشناس اقتصاد بين‌الملل افزود: موضوع مهم‌تر اينكه در اين پروژه‌ها اسراييل سرمايه‌گذار است. بزرگ‌ترين سرمايه‌گذار پالايشگاهي در خطوط گاز تركمنستان؛ شركت «مرهاو» اسراييلي است. به‌عبارت ديگر اسراييل سرمايه‌گذاري بالايي در صنعت نفت و گاز تركمنستان داشته و به نظر نمي‌رسد كه شرايط سياسي ايران اقتضاء كند كه خط لوله‌اي كه مصرف‌كننده نهايي گاز آن اسراييل است را اجازه دهد از خاك ايران عبور كند يا خدماتي ارايه دهد.
مومني يادآور شد: مساله انتقال خط لوله تركمنستان به عراق از ايران سياسي است و از سوي ديگر ترك‌ها هم نمي‌خواهند به ايران وابسته شوند به همين دليل هم به دنبال ايجاد يك خط لوله گاز از مسير آذربايجان-ارمنستان- نخجوان-تركيه-عراق تا خليج‌فارس هستند. مساله ديگر اينكه بسياري از سرمايه‌گذاران اين خط لوله از تركمنستان به عراق؛ اسراييلي و امريكايي هستند. نتيجه اينكه با شرايط كنوني خط لوله گاز تركمنستان به عراق اجرایي نخواهد شد چون ملزماتي نياز است كه اكنون وجود ندارد، در صورتي كه اگر اجرا شود به نفع ما است زيرا مي‌توانيم حق ترانزيت دريافت كنيم.
وزير برق عراق اخيرا با اشاره به امضاي توافقنامه با تركمنستان براي واردات ۲۰ ميليون متر مكعب گاز، گفته است كه تنها مشكل عدم وجود خطوط انتقال گاز از تركمنستان به عراق است.
وي توضيح داده كه عراق با ايران براي استفاده از خطوط انتقال آن مذاكره مي‌كند و تهران نيز در حال بررسي اين موضوع است و در صورت موافقت مي‌توان در تابستان از گاز تركمنستان استفاده كرد.
به گفته وزير برق عراق؛ توافق با ايران كه سال‌ها اجرا مي‌شود، تامين ۵۱ ميليون متر مكعب گاز در روز است و در صورت كاهش واردات گاز از ايران نيز مي‌توان از ۲۰ ميليون متر مكعب از تركمنستان استفاده كرد.
