نفت ايران در گردونه جذب مشتريان جديد ؟!

گلناز پرتوي مهر |

شركت ملي نفت ايران قيمت رسمي فروش نفت خام سبك خود به خريداران آسيايي را در ماه اوت۵۰ سنت نسبت به ماه قبل از آن كاهش داده است.

شركت ملي نفت ايران قيمت رسمي فروش نفت خام سبك خود به خريداران آسيايي را در ماه اوت 2 دلار و 10 سنت بالاتر از شاخص عمان/دوبي اعلام كرد. قيمت نفت ايران در ماه اوت 50 سنت نسبت به ماه قبل از آن كاهش يافته است. واردات نفت ايران به شهر داليان از اواخر سال گذشته، جريان داشته و كمك كرده است خريد نفت ايران توسط چين، نزديك به ركورد بالا بماند. همچنين گفتني است واردات نفت ايران به بندر داليان، ضعيف شدن تقاضاي خريداران كوچك در استان شاندونگ چين را كه در پي ضعيف شدن حاشيه سود، قيمت بالاتر نفت خام و تقاضاي ضعيف‌تر براي سوخت، روي داده، جبران كرده است. پالايشگاه‌هاي مستقر در هاب پالايشي شاندونگ، بزرگ‌ترين خريداران نفت ايران در چين از سال ۲۰۱۹ بوده‌اند.

چين با وجود بازگشت تحريم‌هاي امريكا عليه صنعت نفت ايران در سال ۲۰۱۸، به خريد نفت ايران ادامه داده و پالايشگاه‌هاي خصوصي چيني، به خريداران بزرگ نفت ايران تبديل شدند.

طبق گزارش شركت مشاوره ورتكسا، ۲۳ محموله به ميزان جمعا ۴۵ ميليون بشكه نفت ايران، در فاصله اكتبر سال ۲۰۲۳ تا ژوئن سال ۲۰۲۴، در داليان تخليه شده‌اند. اين حجم شامل ۲۸ ميليون بشكه نفتي بوده كه در جزيره چانگ شينگ در حدود ۸۵ كيلومتري شمال غرب داليان، تخليه شده است. شركت مشاوره كپلر برآورد كرد چين ۳۴ ميليون بشكه نفت ايران را در همين مدت، به داليان وارد كرده است. اين رقم معادل ۱۲۴ تا ۱۶۴ هزار بشكه در روز است كه حدود ۱۳ درصد از كل واردات نفت چين از ايران در نيمه اول سال ۲۰۲۴ را تشكيل مي‌دهد. تحليلگران برآورد كرده‌اند چين در طي مدت مذكور، ۱.۲ تا ۱.۴ ميليون بشكه در روز نفت ايران را وارد كرده است. طبق گزارش ورتكسا، واردات نفت چين از ايران در اكتبر گذشته، به ركورد ۱.۵۲ ميليون بشكه در روز صعود كرد.

وزارت خارجه چين در پاسخ به پرسش رويترز درباره واردات نفت ايران به داليان، اعلام كرد چين و ايران همواره روابط تجاري عادي و مشروعي در چارچوب قانوني بين المللي حفظ كرده‌اند. چين با تحريم‌هاي يكجانبه مخالفت كرده است. با اين حال، گمرك چين از ژوئن سال ۲۰۲۲، واردات نفت ايران را به صورت رسمي گزارش نكرده است. پالايشگاه هنگلي پتروكميكال به ظرفيت ۴۰۰ هزار شكه در روز، يك مخزن ذخيره ۴۴ ميليون بشكه‌اي، دو پالايشگاه تحت اداره شركت پتروچاينا و يك پايگاه ذخيره سازي ۳۰ ميليون بشكه‌اي كه توسط سازمان بندر ليائونينگ در جزيره چانگ شينگ اداره مي‌شود، مقصدهاي احتمالي واردات نفت ايران به داليان بوده‌اند.

سه منبع بازرگاني نزديك به هنگلي، به رويترز گفتند: اين شركت حداقل بخشي از واردات نفت از ايران را خريداري كرده است. يكي از اين منابع برآورد كرد هنگلي، چهار ميليون بشكه در ماه در طول چند ماه نخست سال ۲۰۲۴ نفت ايران را خريداري كرده است.

شركت ورتكسا بر اساس اطلاعات رصد نفتكش‌ها، اعلام كرد هنگلي، خريدار نفت ايران بوده است. اما سخنگوي هنگلي اعلام كرد اين شركت نفت ايران را خريداري نكرده است. طبق گزارش ورتكسا و كپلر، قبل از اكتبر گذشته، داليان كه ۶ درصد از ظرفيت پالايش نفت چين را به خود اختصاص داده، به ندرت نفت ايران را دريافت مي‌كرده است. نفت ايران به دليل قيمت‌هاي رقابتي در مقايسه با گريدهاي نفتي خاورميانه‌اي مانند نفت عمان يا موربان يا گريد نفتي اسپوي روسيه، براي پالايشگاه‌هاي چيني جذاب بوده است.

در همين زمينه، مهدي اسلامي، كارشناس حوزه انرژي، در گفت‌وگو با خبرنگار «تعادل» اظهار كرد: كشور به تازگي قيمت نفت خام سبك خود را براي بازار آسيا كاهش داده است كه اين تغيير قيمت مي‌تواند به چند دليل انجام شده باشد.

وي عنوان كرد: بازار نفت خام جهاني بسيار رقابتي است. با كاهش قيمت‌ها، ايران ممكن است تلاش كند تا سهم بازار خود را حفظ يا افزايش دهد، به ويژه در مواجهه با رقابت شديد از سوي ديگر توليدكنندگان نفت مانند عربستان سعودي، روسيه و ساير كشورهاي اوپك و غير اوپك. وي بيان كرد: با كاهش قيمت نفت، ايران ممكن است به دنبال جذب مشتريان جديد يا افزايش فروش به مشتريان فعلي باشد. اين استراتژي مي‌تواند به خصوص در شرايطي كه تقاضاي جهاني نفت تحت تأثير تغييرات اقتصادي يا پاندمي‌ها قرار گرفته، موثر باشد. وي تصريح كرد: اگر تقاضاي جهاني نفت كاهش يابد، كشورهاي توليدكننده ممكن است قيمت‌ها را كاهش دهند تا از افت شديد درآمد جلوگيري كنند و مصرف‌كنندگان را ترغيب به خريد كنند. اسلامي گفت: با توجه به تحريم‌هاي اقتصادي و محدوديت‌هاي مالي، ايران ممكن است نياز به نقدينگي داشته باشد و از اين رو، با كاهش قيمت نفت، تلاش كند تا صادرات خود را افزايش دهد و درآمد بيشتري كسب كند. وي در پايان خاطرنشان كرد: اين دلايل مي‌توانند به صورت تركيبي يا جداگانه منجر به تصميم ايران براي كاهش قيمت نفت خام سبك خود در بازار آسيا شوند..