هاب انرژي براي ايران نزديك است؟!
اين روزها باز بحث واردات گاز از روسيه قوت گرفته و با توجه به پتانسيل و ذخاير گازي كه در كشور وجود دارد به دليل عقب ماندگي در توسعه حفره عظيمي بين توليد گاز ايران و ديگر كشورها به وجود آماده است و اين نشان مي‌دهد كه چقدر كم‌كاري شده است هرچند محدوديت‌هايي وجود دارداما اين محدوديت‌ها قابل حل بوده و هنوز كسي به راه‌حل فكر نكرده است.
اين روزها باز بحث واردات گاز از روسيه قوت گرفته و با توجه به پتانسيل و ذخاير گازي كه در كشور وجود دارد به دليل عقب ماندگي در توسعه حفره عظيمي بين توليد گاز ايران و ديگر كشورها به وجود آماده است و اين نشان مي‌دهد كه چقدر كم‌كاري شده است هرچند محدوديت‌هايي وجود دارداما اين محدوديت‌ها قابل حل بوده و هنوز كسي به راه‌حل فكر نكرده است. به گفته كارشناسان مهم‌ترين توجيه براي واردات گاز از روسيه حل ناترازي گاز داخل است به شرطي كه قيمت منطقي باشد، ضمن اينكه ما اين گاز را خريداري كنيم نه اينكه سوآپ، ترانزيت و يا گاز روسيه را صادر كنيم.
به گزارش«تعادل» برخي از كارشناسان مي‌گويند ما براي مصرف داخل دچار ناترازي گاز هستيم، پروژه‌هاي صادراتي را به اين خاطر كه تصور مي‌كرديم گاز نداريم، متوقف كرديم. اجراي پروژه‌هاي ال‌ان‌جي را معلق نگه داشته‌ايم و سرمايه بازنشستگان نفت را به اين پروژه تزريق كرده‌ايم و به جاي اينكه ال‌ان‌جي صادر كنيم فقط نيروگاه اين پروژه توليد برق دارد.
به گفته تحليلگران، صنعت نفت و گاز ايران مانند قطاري است كه از ريل خارج و اكنون بايد به‌سختي اين لكوموتيو خراب را تعمير و به ريل برگردانيم. حال آنكه اگر شرايط تئوريك منطقي را داشتيم بايد يكي از بازيگران اصلي بازار گاز باشيم نه فقط بازار گاز داخل، بلكه به راحتي مي‌توانستيم در حوزه ال‌ان‌جي با قطر هم رقابت كنيم.
برخي از كارشناسان بر اين باورند براي اينكه مساله هاب انرژي با محور تجارت گاز محقق شود لازم داريم كه گاز را از كشورهايي كه مازاد دارند، خريداري كنيم كه مهم‌ترين گزينه‌هايي كه مي‌توان از آنها گاز خريداري كرد، تركمنستان و روسيه هستند.
روسيه براي فروش گاز مازادي كه دارد، مجبور است براي آن بازاريابي كند كه يكي از مهم‌ترين بازارهاي آن جنوب آسيا است كه از مسير ايران مي‌گذرد به همين دليل روسيه به اين سمت خواهد آمد.
به اعتقاد برخي از تحليلگران حوزه انرژي اگر بتوانيم توافقي راهبردي با روسيه داشته باشيم كه گاز را خريداري كنيم و تنها صادرات كنيم و به مصرف داخلي نرسانيم گام بزرگ براي ايران براي تبديل به هاب انرژي شدن است و هم در بازار گاز، ايران را به بازيگر جدي تبديل مي‌كند.
به گفته كارشناسان، در شرايط فعلي براي هاب گازي شدن مي‌توان محل انتقال گاز شد به عبارتي روسيه به درياي گرم دسترسي ندارد و ما در كنار درياي عمان و خليج فارس واقع شده‌ايم و مي‌توانيم ظرفيت چابهار را فعال كرده و گاز را سوآپ كنيم و فعال شدن امكانات ال ان جي را در دستور كار قرار بدهيم ما بايد جز ۱۰ كشور اول صادركننده گاز باشيم و چرا از موقعيتي كه داريم استفاده نكنيم.
ايران و روسيه هر دو به عنوان توليدكنندگان بزرگ نفت و گاز طبيعي در جهان شناخته مي‌شوند و همكاري بين اين دو كشور مي‌تواند پتانسيل‌هاي بزرگي براي تبديل ايران به يك هاب انرژي منطقه‌اي و حتي جهاني داشته باشد. با اين حال، براي اينكه ايران بتواند به عنوان يك هاب انرژي عمل كند، بايد به چند عامل كليدي را توجه داشته باشد.
ايران نيازمند سرمايه‌گذاري‌هاي عمده‌اي در زيرساخت‌هاي انرژي، مانند خطوط لوله، پالايشگاه‌ها و ترمينال‌هاي صادراتي است و تحريم‌هاي بين‌المللي عليه ايران مي‌تواند مانعي جدي براي تحقق اين هدف باشد. توافق‌هاي سياسي و ديپلماتيك براي كاهش يا رفع اين تحريم‌ها ضروري است.
بهره‌برداري از منابع انرژي به فناوري‌هاي پيشرفته نياز دارد. همكاري با روسيه و ساير كشورها مي‌تواند به انتقال فناوري‌هاي جديد به ايران كمك كند.
براي تبديل شدن به يك هاب انرژي، ايران بايد به بازارهاي مصرف بزرگ، مانند اروپا و آسيا، دسترسي پيدا كند و قراردادهاي بلندمدت تأمين انرژي با اين كشورها منعقد كند.
