نرخ بیکاری زنان ایلام؛ بالاتر از میانگین کشوری است
مرکز آمار، نرخ بیکاری ایلام را از متوسط کشوری پایین‌تر اعلام کرده اما نکته قابل توجه در این میان، نرخ بالای بیکاری زنان و تحصیل‌کردگان این استان است. بخش عمده شاغلان ایلام نیز در بخش غیررسمی اقتصاد فعالیت می‌کنند.
بر اساس گزارش‌های مرکز آمار، نرخ بیکاری ایلام در سال گذشته کمتر از متوسط کشوری بود. در بهار 1403 اما روند افزایشی داشت و از نرخ کشوری نیز بیشتر ثبت شد اما در تابستان امسال، روندی کاهشی در پیش گرفت و بار دیگر، به پایین‌تر از متوسط رسید.
مرکز آمار نرخ بیکاری مردان ایلام را نیز در سال 1402 و بهار امسال، کمتر از نرخ متوسط کشوری ثبت کرده است اما نرخ بیکاری زنان این استان، در هر دو بازه مورد اشاره، بالاتر از متوسط کشوری اعلام شده (مرکز آمار هنوز نتایج کامل طرح نیروی کار را در تابستان 1403، منتشر نکرده است).
جدول‌های نرخ بیکاری در ایلام
جدول زیر نرخ بیکاری و برخی شاخص‌های اقتصادی مرتبط را در کل کشور و در ایلام در سال 1402 نشان می‌دهد.
هنچنین جدول دوم، نرخ بیکاری و برخی شاخص‌های اقتصادی مرتبط را در کل کشور و در ایلام در بهار 1403 نشان می‌دهد.
سومین جدول نیز نرخ بیکاری و برخی شاخص‌های اقتصادی مرتبط را در کل کشور و در ایلام در تابستان 1403 نشان می‌دهد.
آمار پایین اشتغال میان زنان تحصیل‌کرده ایلامی
کل جمعیت 15 ساله و بیشتر شاغل باسواد در ایلام در سال گذشته، 125 هزار و 976 نفر بوده است که از این تعداد، 107 هزار و 938 نفر را مردان و 18 هزار و 38 نفر را زنان تشکیل می‌دهند.
در این میان، سطح تحصیلات «دیپلم/ پیش‌دانشگاهی» بیشتر تعداد شاغلان را به خود اختصاص داده است و کمترین تعداد افراد شاغل نیز تا سطح «کاردانی/ فوق‌دیپلم» تحصیل کرده‌اند.
نکته قابل توجه در این آمار، سهم اندک زنان در کل جامعه «شاغلان باسواد» استان ایلام است که شامل حدود 14 درصد می‌شود؛ به عبارت دیگر حدود 86 درصد این جامعه را مردان تشکیل می‌دهند.
سهم بالای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی از بیکاری
کل جمعیت 15 ساله و بیشتر بیکار باسواد در ایلام در سال گذشته، 9738 نفر بوده است که از این تعداد، 4877 نفر را مردان و 4861 نفر را زنان تشکیل می‌دهند.
سطح تحصیلات بیشتر این افراد در دسته «کارشناسی» قرار می‌گیرد که تعداد زنان بیکار دارای این مدرک، بیشتر از جمعیت مردان با شرایط مشابه بوده. آخرین سطح تحصیلی هیچکدام از آنها نیز «متوسطه/ متوسطه 2» ذکر نشده است.
در این میان، فارغ‌التحصیلان دانشگاهی سهم بالایی در میان بیکاران باسواد ایلام دارند؛ به‌گونه‌ای که در مجموع 8123 نفر از آنها دارای مدرک تحصیلی کاردانی و بالاتر هستند. این تعداد شامل حدود 83 درصد از جمعیت بیکاران باسواد در استان ایلام می‌شود.
بیشتر از 73 هزار دیپلمه غیرفعال
کل جمعیت 15 ساله و بیشتر غیرفعال باسواد در ایلام در سال گذشته، 244 هزار و 827 نفر بوده است که از این تعداد، 87 هزار و 417 نفر را مردان و 157 هزار و 410 نفر را زنان تشکیل می‌دهند.
در این میان، سطح تحصیلات بیشتر از 73 هزار نفر از آنها، «دیپلم/ پیش‌دانشگاهی» ذکر شده است. کمترین تعداد نیز در دسته «فوق‌لیسانس و بالاتر» قرار می‌گیرند.
حضور اکثریت شاغلان در بخش خدمات
بر اساس گزارش مرکز آمار از سال 1402، سهم بخش خدمات در اشتغال استان ایلام بیشتر از دو بخش کشاورزی و صنعت است. همچنین بیشتر شاغلان این استان در بخش خصوصی فعالیت می‌کنند.
در این میان، درصد بالایی از شاغلان استان ایلام نیز در بخش غیررسمی اقتصاد فعال هستند.
بر اساس تعریف مرکز آمار، بخش غیررسمی (در مقابل بخش رسمی)، شامل واحدها و بنگاه‌هایی می‌شود که اساسا به منظور ایجاد اشتغال و درآمد برای خود، در زمینه تولید کالا و خدمات فعالیت می‌کنند. این واحدها غالبا در چارچوب مقررات تشکیل نشده‌اند یا با تشکیلات کوچک و بدون تفکیک بین کار و سرمایه به عنوان عوامل تولید، در سطح کوچک عمل می‌کنند. به عبارت دیگر، آنها معمولا حساب و کتاب و یا حسابداری ندارند و اندازه بنگاه از نظر تعداد شاغلان، کمتر از سطح تعیین شده در مقررات کشور است. این بنگاه‌ها غالبا، مطابق مقررات و قوانین ثبت نشده یا جواز کسب و کار دریافت نکرده‌اند.
اشتغال غیررسمی (در مقابل اشتغال رسمی) نیر عبارت است از اشتغال کارکنان مستقل، کارفرمایان، کارکنان شرکت‌های تعاونی تولیدی بخش غیر رسمی، تمامی کارکنان فامیلی بدون مزد و حقوق‌بگیرانی که از نظر قانونی یا در عمل، زیر پوشش قوانین کار و مزایای تامین اجتماعی و استخدامی (از قبیل مالیات بر درآمد، تامین اجتماعی، یا مزایای استخدامی، مرخصی استحقاقی و مرخصی استعلاجی با مزد) قرار ندارند.
