تاثير ترامپ در نوسانات بازارهاي ايران
با حضور ترامپ در كاخ سفيد بايد منتظر چه تغييرات و تحولاتي در نظم و نظامات بازارهاي كشورمان باشيم؟ آيا ريزش روزهاي اخير بورس ايران، ارتباطي با حضور ترامپ در كاخ سفيد دارد يا نه؟ اينها بخشي از پرسش‌هايي است كه پس از حضور ترامپ در كاخ سفيد در فضاي اقتصادي و عمومي كشور مطرح مي‌شود.
با حضور ترامپ در كاخ سفيد بايد منتظر چه تغييرات و تحولاتي در نظم و نظامات بازارهاي كشورمان باشيم؟ آيا ريزش روزهاي اخير بورس ايران، ارتباطي با حضور ترامپ در كاخ سفيد دارد يا نه؟ اينها بخشي از پرسش‌هايي است كه پس از حضور ترامپ در كاخ سفيد در فضاي اقتصادي و عمومي كشور مطرح مي‌شود. در اين يادداشت تلاش مي‌كنم، به چرايي بروز فراز و فرودهاي اخير اشاره كنم:
1) شخصا معتقدم نوسانات اخير در بازارهاي كشور تحت تاثير حضور ترامپ در كاخ سفيد نيست و ارتباطي با اين موضوع ندارد. طي ماه‌هاي اخير جوي در كشورمان در خصوص افزايش نرخ ارز ايجاد شد و تصوراتي درباره آزاد شدن دامنه فعاليت‌ها در سود شكل گرفت كه باعث افرايش سود و بازدهي برخي شركت‌هاي خاص در بازار سرمايه شد.
در حال حاضر اين روند متوقف شده، بنابراين برخي ريزش‌ها در بازار سرمايه نمايان شده است. اين فراز و فرود ارتباطي با حضور ترامپ در كاخ سفيد ندارد.
هر اندازه كه افزايش نرخ ارز مي‌توانست روي عايدي و قيمت سهام آنها فشار بياورد، اين فشار وارد شد و نرخ سهام صعودي شد. امروز كه نرخ ارز روند كاهشي پيدا كرده و نزولي شده، احتمالا چشم‌انداز افرايش نرخ ارز، كاهشي شده است.
2) عامل مهم بعدي در بروز شرايط فعلي، طرح استيضاح وزراي اقتصادي كابينه توسط برخي نمايندگان است. وقتي اصلي‌ترين حاميان افزايش نرخ ارز و به تبع آن بهبود وضعيت شاخص‌هاي برخي صنايع مانند پتروشيمي‌ها، فلزات اساسي و...زير سوال بروند و زمينه استيضاح آنها در مجلس فراهم شود، بازارهاي مالي ممكن است احساس خطر كرده و تزلزل در نرخ‌ها رخ دهد.
برخي تحليل‌ها حاكي از آن است دليل اصلي افت قيمت‌ها و سهام ناشي از اين عوامل است. به هر حال مدت‌هاست كه پيش‌بيني‌ها حاكي از حضور ترامپ در هيات حاكمه امريكاست، دو ماه هم هست كه حضور ترامپ قطعي شده و او پيروز انتخابات امريكا نام گرفته است.
3) به نظرم اينكه ترامپ امروز در كاخ سفيد بيايد يا فردا، تفاوت اساسي در شاخص‌هاي بازار سرمايه ايران ايجاد نمي‌كند.
مساله اساسي راهبرد ايران در مواجهه با امريكا و احتمال رفع تحريم‌هاست. اينطور نيست كه افرايش شاخص‌هاي اقتصادي ايران طي ماه‌هاي قبل به معناي عدم حضور ترامپ باشد بلكه روشن بود كه ترامپ به عنوان رييس‌جمهور امريكا سكان هدايت ساختار اجرايي امريكا را به دست مي‌گيرد. بنابراين افزايش‌ها يا كاهش شاخص‌ها، تحت تاثير عوامل ديگري ظهور و بروز پيدا كرده‌اند. در واقع بنگاه‌ها نتوانسته‌اند اقلام خود را به فروش برسانند. اين روند، نزول شاخص‌ها را در پی داشته و باعث برخي ريزش‌ها
شده است.
4) پرسش مهم بعدي ان است كه اگر ترامپ به عنوان رييس‌جمهور امريكا پالس‌هاي مذاكره یا تشديد فشار را ارسال كند، واكنش بازارهاي ايران چه خواهد بود؟ ترامپ بارها اعلام كرده كه اولويت او حل معادلات ارتباطي از طريق گفت‌وگو است.
در واقع او قصد دارد است كه معادلات ميان ايران و ايالات متحده را از طريق مذاكره حل و فصل كند. وقتي در صندلي رياست‌جمهوري جلوس كند هم همين گارد را گرفته و حرفش را تغيير نمي‌دهد. دوره‌اي زمان مي‌گذرد و او در عين صحبت كردن از مذاكره، تهديد هم انجام مي‌دهد.
سرنوشت روابط به پاسخ طرف مقابل يعني ايران بستگي دارد. ابهام اصلي در اين ميان، پاسخي است كه ايران به تقاضاي طرف مقابل مي‌دهد. طرف مقابل شفاف نظرش را گفته و حالا اين ايران است كه بايد به درخواست طرف مقابل پاسخ دهد.
اگر مسير مذاكره انتخاب نشود، ساير گزينه‌ها روي ميز مي‌آيد. به نظرم اتفاق خاصي در كوتاه‌مدت و طي روزهاي آینده رخ نمي‌دهد، مگر اينكه ايران سياست متفاوت و خاصي را در پيش بگيرد.