ثبات گمشده اقتصاد ايران

عباس آرگون

همين امروز اگر يك بررسي انجام شود، مي‌بينيم كه ذخيره قابل توجهي از دلار و ساير ارزهاي خارجي در خانه‌ها و صندوق‌هاي بانكي مردم وجود دارد كه صرفا از ترس اينكه ارزش پول‌شان كم شود نسبت به آن اقدام كرده‌اند. از سوي ديگر همان‌طور كه گزارش‌هاي رسمي نشان مي‌دهند، ما با روند گسترده‌اي از خروج سرمايه مواجه بوده‌ايم و همين موضوع نيز به افزايش تقاضا براي ارز دامن مي‌زند. اگر ما شرايطي را فراهم مي‌كرديم كه مردم افقي روشن از ورود به توليد و سرمايه‌گذاري در بخش‌هاي مختلف داشتند، قطعا اين فضاي رواني نمي‌توانست تاثير بزرگي داشته باشد و منابع مالي به سمت اهداف اقتصادي كشور حركت مي‌كرد. وقتي ما براي دوراني طولاني با نرخ تورم دو رقمي و حتي بالاي 40 درصد مواجه بوده‌ايم و از سوي ديگر رشد نقدينگي نيز ادامه داشته است، به اين ترتيب نمي‌توان انتظار داشت كه وقتي قيمت ساير كالاها افزايش پيدا مي‌كند، نرخ دلار ثابت باقي بماند. از اين رو دومين موضوعي كه مي‌تواند در اين مسير به بانك مركزي در مديريت بازار و كاهش قيمت‌ها كمك كند، بهبود وضعيت شاخص‌هاي كلان اقتصادي كشور است و وقتي در اين حوزه آرامش به وجود بيايد، قطعا قيمت ارز نيز از اين تغييرات مستثني نخواهد بود. اينكه بانك مركزي تلاش كند در كوتاه‌مدت بازار را مديريت كند يك بحث است و اينكه در بلندمدت و نگاه كلان چه ميزان از اين شرايط اساسا از سوي اين بانك قابل مديريت است يك بحث ديگر. ما در گام نخست بايد ارتباط‌مان با جهان را از طريق كنار زدن تحريم بهبود ببخشيم، از سوي ديگر شرايط اجتماعي، اقتصادي و اجتماعي را به شكلي آرام كنيم كه نگاهي مثبت به آينده وجود داشته باشد و چه مردم و چه فعالان اقتصادي امكان پيش‌بيني آينده را پيدا كنند و در نهايت بايد مقدمات پيشرفت اقتصادي و جذب سرمايه جديد فراهم شود و رشد اقتصادي ما تداوم پيدا كند، با در كنار هم قرار گرفتن اين عوامل مي‌توان انتظار داشت كه شرايط بازار ارز به سمت آرامش حركت كند.

بايد ابراز اميدواري كرد كه در آينده شاهد ثبات در متغيرهاي كلان اقتصادي باشيم و شرايط به سمتي پيش برود كه بتوان اقتصاد را پيش‌بيني‌پذير كرد، به نوعي تنش‌هاي موجود از بين برود، در شرايط عادي بتوانيم با دنيا تعامل داشته باشيم و از فناوري‌هاي روز دنيا بهره‌مند شويم، سرمايه خارجي جذب كنيم و در مجموع بتوانيم در يك روال عادي كار كنيم.