زنگنه: انتظار اتفاق ویژه‌ای را نداشتیم
انتظارها به پایان رسید. پیانوهای گراند هتل وین که در روز اول، محافظان و خبرنگاران را برای ورود وزرای نفت سازمان کشورهای صادرکننده نفت‌خام سرگرم می‌کردند، حالا شاهد بازگشت این وزرا از صدوشصت‌وهفتمین نشست اوپک بودند. تا پیش از این بسیاری از تحلیل‌ها نشان می‌دادند این نشست نتیجه‌یی جز «هیچ» به‌دنبال نخواهد داشت اما تفاوت نشست صدوشصت‌وهفتم با دیگر نشست‌ها را شاید بتواند در شادی عجیبی که در چهره شرکت‌کنندگان دیده می‌شد، یافت. بیژن زنگنه وزیر نفت ایران به‌عنوان کشوری که اکنون بیش از هر زمان دیگر، نیازمند همراهی کشورهای عضو اوپک است، درحالی که قبل از عزیمت به وین در نامه‌یی از اوپک خواسته بود وضعیت ایران را در بازگشت به بازارهای جهانی درنظر بگیرد، آرام و با چهره‌یی خندان به سمت خبرنگاران آمد و به خبرنگار اختصاصی سازمان کشورهای صادرکننده نفت‌خام گفت که در این نشست چیزی جز آنکه پیش‌بینی می‌کردند، رخ نداده بود. آرامش و شادی که در چهره زنگنه دیده می‌شد در کنار اظهارنظر علی‌النعیمی وزیر نفت عربستان درباره «میزان صمیمیت» این نشست، این مساله را تقویت می‌کند که هر چند تصمیم‌ها برای سقف تولید در اوپک ثابت مانده اما در
زمان بازگشت نفت ایران این کشورها «همکاری و مسامحه» بیشتری از خود نشان بدهند. البته محمد سالم البدری دبیرکل اوپک در نشست خبری که بعد از به پایان رسیدن ملاقات اعضا برگزار شد در پاسخ به پرسش خبرنگار بی‌بی‌سی راجع به بازگشت نفت ایران به بازار اظهار کرد که « هنوز خام و زود است که بخواهیم راجع به بازگشت ایران به بازار صحبت کنیم.» می‌توان واژه «اتحاد» را کلید واژه مورد استفاده اعضای نشست قلمداد کرد. به‌نوعی اوپکی‌ها این‌بار به این نتیجه رسیده‌اند که حتی اگر اوپک مانند روزهای گذشته قدرتمند نباشد، آنها باید دستان همدیگر را گرفته و «اتحاد» را حداقل در ظاهر حفظ کنند.
به گزارش اختصاصی «تعادل»، بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت ایران درحالی که بسیار باانرژی از نشست خارج می‌شد، گفت: «نشست خوب بود، همان‌طور که پیش‌بینی می‌کردیم اتفاق افتاد. ما انتظار اتفاق ویژه‌یی نداشتیم.» وی درمورد ایران نیز گفت: «قرار نبود برای ایران پاسخی بگیریم. فرستادن نامه خودش موضوعیت داشت.» وی همچنین اشاره کرد: «قرار شد که اعضا سقف تولید 30میلیون بشکه در روز را با دقت بیشتری مراعات کنند.» وی در پایان گفت: «به هر حال این تصمیمی بود که انتظارش می‌رفت.» اشاره وزیر نفت به «نامه ارسال شده به اوپک» به این باز می‌گردد که در جریان سخنرانی وزیر نفت در حاشیه نشست صدوشصت‌وهفتم اوپک به نامه‌یی اشاره شد که طی آن ایران به اوپک اطلاع داده است که بلافاصله بعد از برداشته شدن تحریم‌ها تولید نفت خود را افزایش خواهد داد.
عادل عبدالمهدی وزیر نفت عراق، نخستین وزیری بود که درهای بسته شده را به روی خبرنگاران تشنه گشود. او بلافاصله پس از خروج از نشست در پاسخ به یکی از خبرنگاران گفت: «مذاکراتی که صورت گرفت خوب و به‌صورت متحد بود. تصمیم‌گیری و نتیجه‌گیری نسبت به دفعه قبل خیلی راحت‌تر بود.» وی درمورد برنامه‌های تولید نفت در عراق و اینکه در ماه مه رکوردزنی تولید نفت داشته‌اند، گفت: «تولید نفت در عراق براساس قراردادها پیش خواهد رفت. ما هم همان سطح تولید قبلی خود را در عراق حفظ خواهیم کرد.» وی بااشاره به ثبات و بی‌ثباتی در برخی میدان‌های نفتی نظیر کردستان و کرکوک گفت: «به هر حال داعش وجود دارد، تهدیدهایی وجود دارد، اما با این همه ما به‌صورت کلی احساس امنیت می‌کنیم.» در پایان عادل عبدالمهدی در پاسخ به این پرسش که آیا از بهای نفت راضی است یا خیر، گفت: «به‌نظرم قیمت نفت در حال حاضر خیلی کمتر از قیمت واقعی آن است. اما من باور دارم که بهای نفت افزایش خواهد یافت. البته هر چه بهای نفت بالاتر باشد من خوشحال‌تر خواهم بود چراکه درآمد ما نیز بیشتر خواهد شد.»
خوزه ماریا وزیر نفت آنگولا نیز پس از این نشست بااشاره به اینکه اوپک تصمیم به حفظ سقف تولید پیشین خود گرفت، خیلی مختصر گفت: «حالا باید ببینیم تا پایان سال چه اتفاقی رخ می‌دهد و تا نشست بعدی اوپک چه تغییراتی در بازار نفت صورت می‌گیرد.»
در نبود اوپک، بی‌کفایت‌ها بازار را دردست خواهند داشت
بعد از پایان نشست صدوشصت‌وهفتم اعضای اوپک نوبت به نشست دبیرکل و نایب‌رییس این سازمان با خبرنگاران رسید. نایب‌رییس اوپک و وزیر نفت قطر محمد بن صالح الساده پس از این نشست در پاسخ به خبرنگار سی‌ان‌ان که سوالی را راجع به تعیین سهم تولیدکنندگان مختلف در جهان مطرح می‌کرد، گفت: «اوپک را فقط یک حزب ببینید که تنها یک‌سوم از کل نفت جهان را تولید می‌کند. باید درنظر داشته باشید که دوسوم از تولید نفت جهان ازسوی غیراوپکی‌هاست. اما قطعا بدون اوپک، بازار به دست تولیدکنندگان بی‌کفایت و پرهزینه خواهد افتاد.» وی تاکید کرد: «دستان اوپک در بازار نفت چیره است به‌ویژه در بازاری که تولیدکنندگان پرهزینه، اوپک حرف اول را می‌زند.»
در ادامه این نشست، خبرنگار دیلی‌تلگراف به نایب‌رییس اوپک گفت: «پنج سال پیش که من اینجا بودم صحبت از سطوح قیمت بالاتری بود. اکنون درحالی که منازعات در سوریه و عراق وجود دارد چرا قیمت نفت متاثر از این اتفاق‌ها افزایش پیدا نمی‌کند؟» صالح الساده در پاسخ گفت: «فاکتورهای بسیاری روی قیمت نفت اثر می‌گذارند. هر کدام از این فاکتورها در زمان‌های مختلف اثرات مختلفی روی بهای نفت می‌گذارند. اما باید درنظر داشته باشیم که پایه و اساس عرضه و تقاضا، تعیین‌کننده‌ترین فاکتور در بهای نفت است.»
صالح الساده درمورد سیاست تولید اوپک به خبرنگار دیگری گفت: «ما اوپک هستیم، خود را اسیر یک سیاست نمی‌کنیم بلکه با دینامیک بازار پیش می‌رویم. ما نباید سهم خود را در بازار در برابر تولیدکنندگانی که به قدر ما کارآمد نیستند از دست بدهیم، بنابراین ما به تقاضا پاسخ می‌دهیم و به همین خاطر سیاست ما ثابت نیست، کاملا پویاست.»
دبیرکل عربی حرف نمی‌زند
سالم البدری در پایان نشست خبری که بعد از نشست اوپک برگزار شد، اظهار داشت: «ما درمورد این نشست کاملا آماده بودیم و هیچ جایی برای بحث نبود.» وی درمورد رشد اقتصادی گفت: «رشد اقتصادی در سال2016 نسبت به سال2014 افزایش خواهد یافت.» وی همچنین یادآور شد: «همه اوپکی‌ها و غیراوپکی‌ها باید با یکدیگر مشارکت کنیم و ثبات را به بازار بازگردانیم. باید با تمامی تولیدکنندگان گفت‌وگو کنیم.» وی در پایان با لحنی مهربان به‌عنوان تشکر از اعضای نشست گفت: «دوست‌تان دارم.» اما دبیرکل اوپک تنها با این اظهارنظر خبرساز نشد. درحالی که در نشست خبری یکی از خبرنگاران سوالی را به زبان عربی با البدری مطرح کرد و از او خواست که پاسخ او را به عربی بدهد، دبیرکل اوپک اظهار کرد: «باوجود اینکه عاشق زبانم هستم اما پاسخ شما را به عربی نخواهم داد. ما می‌توانیم بیرون از این جلسه با یکدیگر عربی صحبت کنیم اما اینجا سوال شما نیز باید به زبان انگلیسی مطرح شود.»
بیانیه اوپک با لهجه هندی
بیانیه نشست صدوشصت‌وهفتم اوپک با تشکر از شور اتریش برای پذیرایی از اعضای این سازمان آغاز شد. به گزارش «تعادل» در این بیانیه اعلام شد که اعضای اوپک تصمیم گرفتند سقف تولید خود را حفظ کنند و به‌نظر آنها تقاضای جهانی برای نفت‌خام افزایش خواهد یافت. اعضای این سازمان متعهد شدند بازار نفت را به تعادل برسانند. در این بیانیه اعلام شد که نشست بعدی 4دسامبر2015 در وین برگزار خواهد شد. همچنین در این بیانیه اعلام شد که این سازمان تولید ناخالص داخلی کشورهای مختلف را دنبال کرده و از نتیجه این نشست راضی خواهند بود. حاضران در نشست خبری بعد از به پایان رسیدن این بیانیه که با لهجه نه‌چندان مناسب انگلیسی خوانده شد، نمی‌دانستند باید برای این نتیجه کف بزنند یا تعجب کرده و ناراحت شوند؟
تحلیل‌های پیش از نشست
درحالی که وزرای نفت عضو اوپک پشت درهای بسته در حال مذاکره بودند خبرنگاران با تحلیلگرها گپ می‌زدند تا ببینید نظر آنها راجع به نتیجه این نشست و آینده بازار نفت چه خواهد بود؟ تحلیلگری در پاسخ به خبرنگار اوپک درمورد وضعیت سرمایه‌گذاری‌ها در آینده گفت: «بیش از یک‌میلیارد دلار از میزان سرمایه‌گذاری‌ها کاسته خواهد شد.» وی ادامه داد: «اوپک اما نگاه مثبتی به تقاضا دارد چراکه معتقد است با افزایش جمعیت، به مصرف نیز اضافه خواهد شد. این نگاه اوپک، نگاهی درازمدت است.» این تحلیلگر درمورد تصمیم اوپک در نشست پیشین خود گفت: «به‌نظرم بهترین تصمیم را گرفتند. هر تصمیم دیگری می‌توانست راه بیشتری برای تولیدکنندگان پرهزینه باز کند. این تصمیم خردمندانه و البته محتاطانه بود.»
نیل آکیسان مدیرعامل پترولیوم اینتلیجنس اظهار داشت: «تولید اسمی اوپک 30میلیون بشکه در روز است اما در حال حاضر برخی اعضای این سازمان در تلاشند تا تولید را به حداکثر برسانند. در سال2016 باید شاهد افزایش تولید بیشتری ازسوی اوپک باشیم. نخست اینکه ایران با برداشته شدن تحریم‌ها، نفت بیشتری تولید خواهد کرد. عراق نیز در حال توسعه است؛ لیبی نیز به سوی صلح و آرامش پیش می‌رود که همه اینها می‌تواند باعث افزایش تولید ازسوی این کشورها شود.» نیل همچنین بهای نفت را برای سال جاری بین 60 تا 65دلار در ازای هر بشکه نفت‌خام برآورد کرد. جیمی وبستر از پی‌ای‌اف‌سی انرژی درمورد عرضه ازسوی ایران چنین ادعا کرد: «افزایش تولید ازسوی ایران سال‌های زیادی زمان خواهد برد. این داستان 3 تا 10سال به طول خواهد انجامید.» دیوید هایف بااشاره به اینکه بازار نفت ماهیتا نوسان دارد، گفت: «باید درنظر داشته باشیم که تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان منافع مشترکی دارند که می‌توانند درمورد آن با یکدیگر همکاری کنند.»
