جایگاه افغانستان در «یک کمربند، یک جاده»
گروه جهان| در سالهای اخیر روابط بین کشورهای چین و افغانستان همواره رو به گسترش بود و تمایل دو کشور به یکدیگر بهطور روزافزون افزایش یافت و اکنون در سطح بالایی قرار دارد. اما به نظر میرسد اهداف و نیتهای اقتصادی در این مناسبات گسترده اولویت دارد. اگرچه کشور چین گاهی تلاش میکند که در منازعه افغانستان سهم سیاسی نیز داشته باشد و با کشورهای دخیل در قضیه افغانستان نیز ارتباط برقرار کرده، اما همه این تلاشها تنها در راستای مناسبات اقتصادی و در جهت توسعه منطقه نفوذ اقتصادی صورت گرفته است. نشریه افغانستان دیلی نوشت، صدور کالاهای چینی به افغانستان و علاقه تاجران چینی به بازار دست نخورده، مصرفی و آماده این کشور، تبادل کالاهای فرهنگی و علاقه دانشجویان افغان برای درس خواندن در چین، سرمایهگذاری دولت چین و شرکتهای چینی در افغانستان و غیره در سالهای گذشته به گرمی روابط دو کشور منجر شد، اما موضوع حایز اهمیت در روابط دو کشور در سالهای اخیر، طرح «یک کمربند یک جاده» یا طرح احیای جاده ابریشم و جایگاه افغانستان در این طرح است؛ طرحی که بیش از 4میلیارد نفر در جهان از آن بهرهمند خواهند شد. طرح یک کمربند یک جاده در صورت
تحقق، میتواند چین را از طریق آسیای مرکزی به اروپا وصل کند. افغانستان در این میان بهدلیل واقع شدن در نقطه استراتژیک این جاده، نقش برجستهیی خواهد داشت. با توجه به طرحهای اقتصادی و سیاستهای تجارت محور چین، میتوان گفت که ماهیت مناسبات و روابط چین و افغانستان اقتصادی است. دیگر کشورها بیشتر با نیات سیاسی به امور افغانستان علاقه نشان میدهند، اما چین همه مسائل دیگر را قربانی اهداف تجاری و اقتصادی میکند. بنابراین اگر پکن گاهی به مسائل سیاسی و امنیتی افغانستان و بهخصوص به روند صلح علاقهمندی نشان میدهد، صرفا به دلیل منافع اقتصادی این کشور است و به نفع مردم است، زیرا شکوفایی اقتصاد منطقه و جهان پیرامون افغانستان، سبب شکوفایی اقتصادی و فروکش کردن منازعات سیاسی و ایدئولوژیک در منطقه نیز خواهد شد. اما چالشهای مهمی نیز در برابر این طرح وجود دارد. بزرگترین تهدید و چالش، حضور افراطگرایی در منطقه و تروریسم بینالمللی در افغانستان و وجود پایگاههای مستحکم تروریستها در همسایگی افغانستان در خاک پاکستان است. این گروهها ضریب امنیت را در افغانستان بهشدت کاهش دادهاند و همچنین در پی اختلال وضعیت امنیتی هستند.
سامانههای قدرت در منطقه مثل پاکستان، روسیه و عربستان سعودی به گونهیی در حال تعامل هستند که هر آن بحران امنیتی منطقه را تشدید میکنند. چالش مهم دیگر رقابت قدرتهای جهانی است. امریکا و دیگر قدرتهای اقتصادی جهان با تسخیر این بازار توسط چین موافقت نمیکنند؛ اما مهمترین مشکل برای افغانستان نبود زیرساختهای کافی برای سهمگیری در این پروژه عظیم است.