کاهش ریسک بیمه و پرداخت بانکی با زنجیره بلوکی
گروه بانک و بیمه| احسان شمشیری|
به دنبال گسترش فناوری‌های اینترنتی، الکترونیکی و استفاده آن در صنعت بیمه، بازار پول و بانکداری و ارائه خدمات دولت‌ها و شرکت‌ها به مردم، نگرانی از بابت ریسک‌ها و خطرات، پرداخت خسارت‌ها و جلوگیری از خسارت‌های سنگین و هوشمند شدن سیستم‌ها و خدمات مختلف نسبت به بروز خطرات و خسارت‌ها در دستور کار قرار گرفته تا به همان اندازه که کیفیت خدمات و رضایت و رفاه مردم و زندگی بشر در حال توسعه است، از ظهور ویروس‌ها، هکرها، خسارت‌ها، سرقت‌های اینترنتی و... جلوگیری کند و در نتیجه خدمات‌دهندگان به صورت مستمر باید در جریان به‌روز کردن خدمات و نرم‌افزارهای خود باشند.
به گزارش «تعادل»، بر این اساس کشورهای بزرگ صنعتی از امریکا و چین گرفته تا روسیه و اروپا، مجموعه‌یی از اقدامات با عنوان زنجیره بلوکی را در صنعت بیمه و بانکداری به کار گرفته‌اند تا از خسارت‌ها و ریسک‌ها جلوگیری نمایند.
شرکت انتقال ریسک آلیانز و شرکت سرمایه نفیال، قرارداد هوشمند مبتنی بر زنجیره بلوکی در معاملات متقابل حوادث فاجعه‌آمیز طبیعی را آزمایش کرده و نتیجه خوبی گرفته‌اند.
این‌گونه قراردادهای هوشمند می‌تواند جهت انجام تراکنش یا مبادله هر چیزی بین دو یا چند طرف تجاری مورد استفاده قرار گیرد و حتی ترکیبی از فعالیت‌ها و خدمات بانکی و بیمه‌یی و... را به صورت یکپارچه پوشش دهد.
جذابیت تکنولوژی بلاک چین برای بانکها
حتی سوییفت با کمک موسسه تحقیقاتی اکسنچر درنظر دارد که با استفاده از تکنولوژی بلاک چین در زمینه مدیریت پرداخت و تصفیه و همچنین تشخیص هویت و احراز مالکیت استفاده کنند.
سوییفت پیش‌تر نیز تحقیقات زیادی در مورد چگونگی استفاده از زنجیره بلوک‌ها را انجام داده بود که به عنوان بخشی از پروژه Hyperledger مطرح شد و به صورت اپن سورث در دسترس عموم قرار گرفت. گزارش‌های جدیدتر نشان از درجه اهمیت و گستردگی تحقیقات سوییفت در راه استفاده از تکنولوژی بلاک چین و به خصوص در زمینه احراز هویت و مدیریت پرداخت و تصفیه دارند.
موسسات مالی، شرکت‌هایی هستند که بلاک چین را وسیله‌یی برای افزایش موفقیت‌های خود می‌دانند. آنها می‌توانند درحالی که سامانه‌های‌شان با پلتفرم‌های شرکت‌های دیگر سازگار است، داده‌های مربوط به موجودی و دارایی‌های خود را به‌صورت رمزنگاری‌شده و با امنیت بالا، تولید، مدیریت و ذخیره کنند. البته موسسات مالی و بانک‌هایی که از بلاک چین استفاده می‌کنند، باید خطر کاهش قدرت در بازار تبادلات ارزی را بپذیرند. بانکها، به عنوان مجریان اصلی بازار تبادلات ارزی شناخته می‌شوند؛ این فناوری و بیت کوین، خلأ بزرگی در این بخش ایجاد می‌کنند؛ اما در هزینه ایجاد زیرساخت‌ها صرفه‌جویی خواهد شد. مقامات بانک انگلیسی سانتاندر پیش‌بینی می‌کنند، بلاک چین می‌تواند در سال ۲۰۲۲ به‌صورت سالانه ۲۰میلیارد دلار ذخیره مالی برای بانکها فراهم کند.
بیت کوین و زنجیره بلوکی
همچنین زنجیره بلوکی، فناوری اصلی به کار رفته در واحد پول دیجیتالی بیت کوین است اما در واحد پول رمزگذاری شده، قراردادهای هوشمند و دفتر کل توزیع شده در سطح صنعت خدمات مالی نیز استفاده می‌شود. فناوری قرارداد هوشمند، اجرای دیجیتالی قراردادها با دفتر کل توزیع را به‌صورت اتوماتیک ممکن می‌سازد که با هدف جلوگیری از احمال کاری و فساد ناپذیری طراحی شده‌اند. بنابراین، این توان بالقوه را دارد که تا حد زیادی کارکرد قضایی و اعتبارسنجی را که پیش‌تر توسط موسسات ثالث مانند بانکها، واسطه‌گرها، مدیران، بازرسان و اتاق اسناد پایاپای انجام می‌گرفته است را کاهش دهد.
این روش در بهینه‌سازی روندهای پرداخت در عرصه بین‌المللی در رابطه با بیمه‌گران کپتیو که در آن باید چندین پردازش برای انتقال حق بیمه از یک شرکت به شرکت تابع خود انجام پذیرد، مورد استفاده قرار گرفته است. سولماز آلتین، که مسوولیت ایجاد تحول دیجیتالی در گروه آلیانز را بر عهده دارد، در این رابطه اظهار میکند: این حرکت ما برای دیجیتالی شدن زنجیره بلوکی به ما کمک میکند تا خدماتی شفاف‌تر، آسان‌تر و سریع‌تر برای مشتریانمان ارائه دهیم. همچنین میشل ایتلوین، رییس فناوری نوآورانه نیز می‌گوید: پر واضح است که زنجیره بلوکی یک فناوری جالب و مفید است و ما به دنبال کشف کارکرد آن در زمینه‌های مختلف هستیم.
اگر بخواهیم تکنولوژی بلاک چین را به زبانی ساده تعریف کنیم باید گفت که وقتی شما پولی را در یک بانک سپرده‌گذاری می‌کنید، آنها اطلاعاتی را در مورد سپرده شما و حساب شما در یک پایگاه داده بزرگ ذخیره می‌کنند. بیت کوین هم کار مشابهی را برای حفظ اطلاعات حساب‌های کاربران انجام می‌دهد اما برخلاف یک بانک در بیت کوین با توجه به ماهیتی که دارد، نمی‌توان به یک قدرت مرکزی که پایگاه داده را برای کاربران مدیریت و ذخیره کند، اعتماد کرد.
بیت کوین این مشکلات را با تقسیم کردن پایگاه داده به مجموعه‌های کوچکی که «بلاک‌ها» نامیده می‌شوند، حل کرده است. هر بلاک یک جور برچسب(Label) است که آن را به بلاک قبلی پیوند می‌دهد به ترتیبی که هر کسی می‌تواند تمام پایگاه داده را که از این قسمت‌های مجزا تشکیل شده، گردآوری کند؛ هر کسی که از بیت کوین استفاده میکند یک نسخه از کل پایگاه داده که زنجیره بلوک نامیده می‌شود را ذخیره میکند و این مجموعه‌های بسیار کوچک را بین هم رد و بدل می‌کنند. زنجیره بلوکی میان تمام کاربران بیت کوین به اشتراک گذاشته شده و برای بررسی مقادیر آدرس‌های بیت کوین و جلوگیری از پرداخت دوگانه و سایر خرابکاری‌هاست.
زنجیره بلوکی به جای پردازش دستی
قراردادهای مبتنی بر زنجیره بلوکی، پردازش تراکنش و تصفیه حساب بین بیمه‌گران و سرمایه‌گذاران و مشتریان بانکها با شرکت‌های پرداخت و بانکها را به‌طور عمده‌یی افزایش داده و ساده میکند. در واقع فناوری زنجیره بلوکی، قابلیت بازبینی و سرعت معاوضات و اوراق قرضه حوادث فاجعه‌آمیز را افزایش می‌دهد. زیرا با این کار پردازش دستی کمتری برای احراز هویت و تایید از طریق واسطه‌گرها برای تعیین مشروعیت پرداخت‌ها و تراکنش‌های سرمایه‌گذاران نیاز است و احتمال خطای انسانی را کاهش می‌دهد.
همچنین مزایای دیگری مانند افزایش توان تجاری اوراق قرضه حوادث فاجعه‌آمیز و ایجاد فرصت‌های بیشتر برای کاربرد این فناوری در دیگر معاملات بیمه را در پی خواهد داشت.
پر واضح است که زنجیره بلوکی یک فناوری جالب است و باید به دنبال کشف کارکرد آن در زمینه‌های مختلف بود. نوآوری‌هایی از این دست همان چیزی است که سیستم مالی کشورها نیازمند آن است و کشورها با توجه و کار روی چنین فناوری‌هایی نه تنها ابزارهای قدرتمندی را برای مدیریت سیستم مالی خود توسعه داده بلکه مزیت نسبی قدرتمندی برای خود در بازارهای منطقه‌یی ایجاد می‌کنند.
فناوری زنجیره بلوکی به‌طور موفقیت‌آمیزی توسط آلیانز آزمایش شد. شرکت انتقال ریسک آلیانز ART و شرکت سرمایه نفیال اعلام کردند که به‌طور موفقیت آمیزی 3 کاربرد قرارداد هوشمند مبتنی بر زنجیره بلوکی 4 را در معاملات متقابل حوادث فاجعه‌آمیز طبیعی آزمایش کردند.
این آزمون نشان می‌دهد که نه تنها با به‌کارگیری قراردادهای مبتنی بر زنجیره بلوکی، پردازش تراکنش و تصفیه‌حساب بین بیمه‌گران و سرمایه‌گذاران به‌طور عمده‌یی افزایش یافته و ساده می‌شود بلکه مزایای دیگری مانند افزایش توان تجاری اوراق قرضه حوادث فاجعه‌آمیز و ایجاد فرصت‌های بیشتر برای کاربرد این فناوری در دیگر معاملات بیمه را در پی خواهد
داشت. اوراق قرضه حوادث فاجعه‌آمیز، ابزارهایی مالی هستند که معمولا مجموعه‌یی از ریسک‌های خاص مانند ریسک‌های حوادث طبیعی ازجمله توفان و گردباد را انتقال می‌دهند. در مورد معاوضه حوادث فاجعه‌آمیز مالی، بیمه‌گر به شخص یا نهاد ثالث پول می‌پردازد تا ریسک مالی یک حادثه طبیعی مانند توفان فلوریدا را در قبال پرداخت‌های معین بپذیرد. در صورتی که حادثه رخ دهد و شرایط تعیین شده محقق شود، شخص و نهاد ثالث مسوول ریسک مالی مورد قرارداد قرار می‌گیرد.
اوراق قرضه حوادث فاجعه‌آمیز نیز از رویکردی مشابه پیروی می‌کنند اما با چند طرف معامله که ریسک حادثه فاجعه‌آمیز را از طریق ابزار مالی اوراق بهادارسازی شده سرمایه‌گذاری می‌کنند، می‌پذیرد.
در صورتی که حادثه فاجعه‌آمیز به وقوع بپیوندد، سرمایه‌گذاران کل یا بخشی از اصل پول سرمایه‌گذاری شده را از دست می‌دهند اما اگر این اتفاق نیفتد، آنها بهره‌یی را به شکل پرداخت سود دوره‌یی و در زمان سررسید اوراق قرضه دریافت خواهند کرد و نیز بازده اصل پول سرمایه را در زمان سررسید اوراق دریافت خواهند کرد.
فناوری قرارداد هوشمند مبتنی بر زنجیره بلوکی این قابلیت را دارد تا روند مدیریت قرارداد را مانند معاوضات و اوراق قرضه حوادث فاجعه‌آمیز تسهیل و سرعت ببخشد. هر قرارداد معتبر در محیط زیرساخت مشترک باز صورت می‌پذیرد که خود شامل داده‌ها و کدهای خود اجراست و زمانی که حادثه براساس شرایط قرارداد رخ می‌دهد، قرارداد هوشمند زنجیره بلوکی، منابع داده‌های از پیش تعیین شده را برای تمامی شرکت‌کنندگان انتخاب کرده سپس به صورت خودکار، پرداخت‌ها را برای طرف‌های معامله فعال و تعیین میکند.
ریجارد بوید، مدیر ارشد پذیره‌نویسی شرکت ART در برمودا در این باره اظهار میکند: فناوری زنجیره بلوکی اعتبار، قابلیت بازبینی و سرعت معاوضات و اوراق قرضه حوادث فاجعه‌آمیز را افزایش می‌دهد زیرا با این کار، پردازش دستی کمتری برای احراز هویت و تایید از طریق واسطه‌گرها برای تعیین مشروعیت پرداخت‌ها و تراکنش‌های سرمایه‌گذاران نیاز است.
با جایگزینی نوآوری‌ها که هم‌اکنون در کل روند انتقال ریسک نهفته است، تعویق‌های طولانی‌مدت و ریسک خطای انسانی کاملا از بین می‌رود و بر سرعت و کارایی پردازش، اثر خارق‌العاده‌یی می‌گذارد و در مورد اوراق قرضه بر توان تجاری این اوراق اثر می‌گذارد.
