فرصت ادغام بازارهای مالی ایران با بازارهای جهانی فراهم است

براساس گزارش موسسه جهانی مکنزی، بازار سرمایه ایران با توجه به اندازه و ثروت این اقتصاد، پتانسیل توسعه بیشتر را داراست و فرصت‌های زیادی برای ادغام بازارهای مالی ایران با بازارهای جهانی وجود دارد. به گزارش«تعادل» به نقل از مدیریت تحقیق و توسعه، برخی گزارش‌ نهادهای بین‌المللی حاکی از این است، بازار سرمایه کشور این ظرفیت را دارد تا با توسعه بیشتر زمینه‌ساز تسریع در رشد اقتصادی شود. به عنوان نمونه براساس گزارش موسسه جهانی مکنزی، بازار سرمایه ایران با توجه به اندازه و ثروت این اقتصاد، پتانسیل توسعه بیشتر را دارد. در این‌ بین فرصت‌های استفاده نشده زیادی برای ادغام بازارهای مالی ایران با بازارهای جهانی وجود دارد که استفاده از این فرصت‌ها، کشور را قادر به جلب و جذب جریان‌های سرمایه مورد نیاز برای تامین مالی رشد اقتصادی کند.  یکی از نکات جالب توجه این گزارش که در بخش چالش‌های بخش بانکی از آن به عنوان یکی از 4چالش اصلی نظام بانکی یاد شده است، این است که اعتبارات مالی عمدتا توسط سیستم بانکی توزیع می‌شوند و این باعث کوچک و غیرمتنوع ماندن بازار سرمایه ایران شده است. از این ‌رو یکی از توصیه‌های این موسسه برای سامان‌بخشی به ‌نظام مالی کشور، توسعه و متنوع‌سازی بازار سرمایه است.   براساس این گزارش، بازار سرمایه ایران نیاز به بازسازی زیرساخت‌های حمایتی خود دارد همچنین بخش بانکداری سرمایه‌گذاری ایران نیز توسعه نیافته و تعداد کمی از شرکت‌های تامین سرمایه در بازار سرمایه ایران فعالیت می‌کنند.  براساس یافته‌های این موسسه، سهم بازار سرمایه ایران نسبت به تولید ناخالص داخلی کمتر از متوسط جهانی است. به عنوان نمونه نسبت ارزش بازار سهام ایران از تولید ناخالص داخلی حدود 30درصد است که این کمتر از نصف کشورهای بریکس و کمتر از یک سوم میانگین جهانی است. علاوه‌ بر این بازار سهام ایران نسبتا نامتنوع است و 10شرکت برتر، تقریبا 40درصد بازار را در اختیار دارند. در سال 2015 تنها 2.9میلیارد دلار اوراق در این بازار معامله شده است. این درحالی است که در این سال قریب به 300میلیارد دلار اوراق بدهی در ترکیه منتشر شده است. براساس گزارش این نهاد برای رشد اقتصادی 6 درصدی طی 20سال آینده، بازار سهام و اوراق باید تا حدود یک تریلیون دلار تا سال 2035 افزایش یابد. این گزارش می‌افزاید: در بورس ایران تنها یک درصد از سهام و اوراق قرضه به صورت بین‌المللی نگهداری می‌شود درحالی که میانگین جهانی این رقم 30درصد است. از لحاظ شاخص‌ عمق مالی نیز جایگاه ایران از وضعیت مناسبی برخوردار نیست و ایران در رتبه‌های پایانی از این منظر قرار دارد. یکی دیگر از نقدهای این نهاد به بازار سرمایه، فقدان بازار بدهی قدرتمند است که این امر علاوه بر کاهش سهم تامین مالی بازار سرمایه از کل موجب ایجاد وضعیت نامطلوب در شبکه بانکی کشور و کاهش کارآمدی پروژه‌های دولتی نیز شده است. در واقع در غیاب بازارهای اولیه و ثانویه برای بدهی دولت، نهادهای دولتی کسری خود را یا از طریق اخذ وام از بانک‌ها یا با تاخیر در پرداخت به پیمانکاران تامین می‌کنند که منجر به محدود شدن منابع بانک‌ها برای اعطای وام به بخش خصوصی می‌شود و بر توانایی پیمانکاران دولت برای ایفای تعهدات مالی خود نیز تاثیر می‌گذارد. این امر به نوبه خود باعث تجمع استقراض بخش خصوصی و موجب تاخیر و هزینه اضافی برای شرکت‌هایی می‌شود که روی پروژه‌های دولت کار می‌کنند بنابراین با ایجاد بازار اولیه و ثانویه بدهی در بازار سرمایه این امر نه‌ تنها موجب بهبود افزایش تامین مالی و تولید و اشتغال می‌شود بلکه موجب کاهش وضعیت نامطلوب شبکه بانکی و افزایش کارآمدی دولت می‌شود.