خصومت ترامپ برجام را در معرض خطر قرار داده است
روزنامه هافینگتونپست در گزارشی نوشت کانادا باید از توافق تاریخی ایران با قدرتهای جهانی حمایت کند.
در این گزارش آمده است: در حالی که دومین سالگرد دستیابی به توافق هستهیی ایران در حال نزدیک شدن است، جاستین ترودو نخستوزیر کانادا، فرصت دارد تا رویکرد جدید دولت خود را در زمینه سیاست خارجی اجرایی و از توافقنامه تاریخی حاصل شده بین قدرتهای جهانی و ایران حمایت کند، بهویژه با توجه به اینکه ابهام در زمینه حمایت دولت ترامپ از این توافق افزایش مییابد.
هافینگتونپست در ادامه نوشت: ایران، کانادا باید رویکرد دولت اوباما را ادامه دهد و تلاش کند اطمینان یابد که این توافق به قوت خود باقی میماند و با تهران درباره موضوعات مرتبط با منافع مشترک وارد تعامل شود. ماه گذشته، کریستیا فریلند وزیر امور خارجه کانادا، در سخنانی پرشور در مجلس عوام کانادا در واکنش به سیاست خارجی دولت ترامپ که مبتنی بر توجه به مردم خود است، از نظم جهانی مبتنی بر قانون که کانادا به شکلگیری آن کمک کرد، حمایت کرد. او گفت برای انجام چنین کاری، کانادا هدایت عرصه جهانی را برعهده خواهد گرفت. او همچنین بر اهمیت چندجانبهگرایی در حفظ نظم جهانی تاکید کرد. باید گفت، بهترین حالت چندجانبهگرایی، زمانی به نمایش در آمد که اعضای دایم شورای امنیت سازمان ملل متحد، آلمان و اتحادیه اروپا با موفقیت توانستند بر سر دستیابی به توافق هستهیی با ایران، دو سال پیش، مذاکره کنند و به صورتی صلحآمیز به یک مناقشه دیرینه پایان دهند. از آن زمان، این توافق همانگونه که طراحی شده بود در حال اجرا شدن است و با تغییر مسیر برنامه هستهیی ایران و ممانعت ایران از «اشاعه هستهیی»، سبب امنتر شدن جهان شده است. مهمتر آنکه، این توافق مانع از وقوع یک جنگ فاجعهبار در منطقهیی شد که در آشوب به سر میبرد.
اراده سیاسی که پیشتر موجود بود دیگر متوازن نیست و تهدید وقوع درگیری با ایران بیتردید دوباره ظهور کرده است. رییسجمهور ترامپ تمایل کمی از خود برای تعامل با ایران نشان داده است و تاکنون با اکراه از توافق هستهیی حمایت کرد و این در حالی است که دولت او در حال نهایی کردن روند ارزیابی سیاست خود در قبال ایران است. رکس تیلرسون وزیر امور خارجه امریکا، اخیرا در سخنانی در کمیته امور خارجه مجلس نمایندگان امریکا از روند تغییر رژیم در ایران حمایت و اعلام کرد او هیچ برنامهیی برای تعامل با ایران ندارد.
باید دید چگونه روند نبود تعامل و خصومت علیه ایران در راستای منافع امریکا قرار دارد. حتی اگر در سخنان تیلرسون هدف خاصی وجود نداشته باشد، ارزیابی سیاست دولت ترامپ در قبال ایران قرار است سبب شود واشنگتن در مسیر رویارویی با تهران قرار گیرد و این روند میتواند سرآغاز پایان توافق هستهیی باشد. این همان جایی است که کانادا باید وارد میدان شود تا نقشی مهمتر ایفا کند.
جایگاه کانادا در عرصه بینالمللی به لطف شخصیت و سیاستهای جاستین ترودو نخستوزیر این کشور، تقویت شده است. این فرصت وجود دارد که نخست وزیر کانادا بتواند از دیپلماسی و صلح با ایران حمایت کند. نخستوزیر کانادا میتواند همانند باراک اوباما با رسانهها و در نشستهای خود با رهبران جهانی صراحتا درباره مزایای توافق هستهیی صحبت کند.
شاید مهمتر آن باشد که، او میتواند رییسجمهور ترامپ را در ارتباط با مزایای این توافق متقاعد کند. نخستوزیر کانادا گفت براساس تجربهاش، رییسجمهور امریکا «در واقع گوش میدهد.»
در حالی که کانادا در مذاکرات توافق هستهیی دخیل نبود، از طریق قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل -که پیشتر آن را تایید کرد- به آن متعهد است. کانادا در دفاع از توافق هستهیی تنها نیست. اتحادیه اروپا درباره حمایت خود از این توافق پرهیاهو عمل کرده است. کانادا نه تنها براساس نظم بینالمللی مبتنی بر قانون، به توافق هستهیی متعهد است، بلکه انجام چنین کاری به نفع کانادا نیز هست.
در نتیجه برداشته شدن تحریمهای مرتبط با هستهیی، فرصتهای تجاری قابلتوجهی برای شرکتهای کانادایی در همه بخشها در ایران به وجود آمده است.
هافینگتونپست در ادامه مطلب خود آورده است: از دیدگاه ژئوپلیتیک، همانگونه که دولت ترامپ سیاست خارجی امریکا را در خاورمیانه از توازن منطقهیی به نفع عربستانسعودی تغییر داده است، کانادا فرصت دارد با دفاع از توافق هستهیی، اشاعه همزیستی موجود بین بازیگران منطقهیی و دلسرد کرد روند بدهبستانی که آنها در پی آن هستند، رویکرد باراک اوباما را ادامه دهد. افزایش ثبات در این منطقه بهطور مستقیم در راستای منافع کانادا قرار دارد؛ زیرا این کشور در مبارزه با داعش در عراق حضور دارد. اوتاوا همچنین کمکهای بشردوستانه برای آوارگان سوری در اردن، لبنان و ترکیه فراهم میکند و از بیش از ۳۵ هزار پناه جو از منطقه در سال ۲۰۱۶، استقبال کرد.
این روزنامه امریکایی افزود: اگر اوتاوا حمایت خود را از توافق هستهیی ایران افزایش دهد، بهویژه اگر دولت ترامپ برای تضعیف آن تلاش کند، این کشور باید احیای روابط را با تهران مدنظر قرار دهد و سیاست تعامل را براساس پایبندی مداوم ایران به توافق هستهیی، همکاری درباره موضوعات مبتنی بر منافع دو جانبه از جمله تجارت، محیط زیست و مبارزه با داعش در پیش بگیرد.
کانادا همچنین میتواند بهطور مستقیم با تهران درباره فعالیتهای منطقهیی تهران که کانادا آنها را «بیثباتکننده» میداند، وارد تعامل شود. از این حیث از گزارشها درباره حضور اخیر مقامات کانادایی در تهران، استقبال میشود.
هافینگتونپست در انتهای گزارش خود آورده است: سرنوشت توافق هستهیی ایران درمعرض خطر قرار دارد؛ زیرا دولت ترامپ خصومت خود را در قبال ایران افزایش میدهد. بحران کنونی هستهیی در شبه جزیره کره باید به مخالفان توافق هستهیی یادآوری کند که این توافق را بیاهمیت ندانند. کانادا فرصت دارد تا با دفاع و تایید توافق هستهیی در حمایت از نظم جهانی صلحآمیز مبتنی بر قانون میراث به جا مانده از دولت اوباما را ادامه دهد.