آلودگی آب تهران، تایید و تکذیب‌های بسیار
آب تهران که روزگاری به گوارا بودن شهرت داشت حالا چند سالی است که باعث نگرانی شده است. سال‌هاست مسوولان درباره آلودگی آب تهران هشدار می‌دهند اما این هشدارها اغلب با تکذیب وزارت بهداشت و سازمان آب روبه‌رو می‌شود. حالا بار دیگر و این‌بار مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران درباره این معضل زیست‌محیطی هشدار داده است.
به گفته ناصر مهردادی آلودگی آب مساله‌یی است که شهروندان برخلاف آلودگی هوا آن را نمی‌بینند ولی «ما» متوجه آن می‌شویم و این موضوع جای نگرانی دارد. او این حرف‌ها را پس از جلسه با اعضای جدید شورای شهر تهران و در گفت‌وگو با ایسنا گفته و ابراز امیدواری کرده سازمان حفاظت محیط زیست و شورای شهر تهران بتوانند با همکاری هم قدمی برای حل مشکلات زیست‌محیطی تهران بردارند. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران همچنین گفته امیدوار است شورای شهر از طرح ضربتی پایش صنایع آلاینده استان تهران حمایت کند. به گفته او این طرح برای نخستین بار در کل استان تهران درحال اجراست که بر اساس آن واحدهای صنعتی در سه بخش پسماند، آلودگی هوا و پساب پایش می‌شوند. مهردادی همچنین گفته در این طرح تاکنون چهار هزار واحد صنعتی پایش شده‌اند.
ماجرای تایید و تکذیب آلودگی آب
موضوع آلودگی آب تهران پیش‌تر هم مورد توجه شورای شهر تهران قرار گرفته بود. در واقع این رحمت‌الله حافظی، رییس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران بود که پس از سال‌ها سکوت درباره آلودگی آب تهران این موضوع را پیش کشید. پیش از آن هم در سال 89 وزیر بهداشت دولت دهم گفته بود آب تهران «آلودگی میکروبی» ندارد و تنها در برخی مناطق نیترات آن بالاست. اما حافظی در آذر ماه سال 93 اعلام کرد مستنداتی در دست دارد که نشان می‌دهد آب تهران به نیترات آلوده است. به گفته او این مستندات «طبقه‌بندی شده است» و او مجاز نیست که آنها را برای انتشار در اختیار رسانه‌ها قرار دهد اما می‌تواند آنها را در اختیار نهادهای نظارتی قرار دهد. حافظی تا جایی پیش رفت که به شهروندان تهرانی توصیه کرد از «آب معدنی» برای آشامیدن استفاده کنند و از وزیر کشور خواست «جلسه کمیته اضطرار آلودگی آب» تشکیل دهد.
گفته‌های حافظی با واکنش وزارت بهداشت مواجه شد. وزیر بهداشت در واکنش به سخنان حافظی گفته بود مردم پایتخت نباید نگران سلامت آب آشامیدنی خود باشند. حسن قاضی‌زاده‌هاشمی گفته بود موضوع آلودگی آب تهران صحت ندارد و تنها چند مورد چاه آب بود که میزان نیترات آنها بیش از حد مجاز بود که به آنها تذکر داده شد. علی‌اکبر سیاری، معاون بهداشتی وزیر بهداشت هم خبر آلودگی آب تهران را یک خبر سوخته دانسته بود و به مردم توصیه کرده بود به شایعات مربوط به آلودگی آب توجه نکنند و «با خیال راحت آب تهران» را بنوشند. این مناقشه در نهایت با پلمب سه حلقه چاه آب در تهران خاتمه پیدا کرد اما زمان زیادی لازم نبود تا رییس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران موضوع آلودگی آب را بار دیگر پیش بکشد.
انتقاد از آمارهای محرمانه
حافظی دی ماه پارسال هم اعلام کرد: «آزمایشگاه‌ها مجاز به اندازه‌گیری نیترات آب نیستند.» او به گزارش‌اش در سال 93 هم اشاره کرده و گفته بود کمیسیون سلامت در سال ۹۳ گزارشی تهیه کرد که نشان می‌داد میزان نیترات آب در هشت منطقه تهران بیش از حد استاندارد است. به گفته او در آن سال وزارت نیرو با انتقال بخشی از خط لوله آب سد ماملو برای استفاده مردم تهران مشکل را رفع کرد اما هنوز گزارش رسمی درباره میزان آلودگی آب در سال ۹۵ ارائه نشده است. حالا گفته‌های رییس سازمان حفاظت محیط زیست تهران نشان می‌دهد مردم تهران آنچنان که وزارت بهداشت می‌گوید خیلی هم خیالشان درباره آب راحت باشد و به نظر می‌رسد چنانچه حافظی هم گفته بود مسوولان با موضوع آلودگی آب با رد و بدل‌کردن نامه‌های محرمانه و غیرشفاف بین سازمان‌ها برخورد می‌کنند. حافظی قبلا هم به سازمان‌های متولی توصیه کرده بود که دست از پنهان‌کاری بردارند و برای رفع مشکل آلودگی آب چاره‌اندیشی کنند اما نگرانی‌ها امروز نشان می‌دهد که این اتفاق رخ نداده است.
بر اساس استاندارد «سازمان جهانی بهداشت» میزان مجاز نیترات و نیتریت در آب آشامیدنی به ترتیب ۵۰ و ۳ میلی‌گرم بر لیتر است. همچنین این استاندارد برای ترکیب نیترات – نیتروژن و نیتریت – نیتروژن به ترتیب ۱۱ و ۰.۹میلی‌گرم در لیتر است. در سال‌های کم آبی ۴۲درصد از آب تهران از چاه‌ها تامین می‌شود که احتمال وجود نیترات در آب را افزایش می‌دهد. در این میان هیچ سازمانی آمار دقیق و به‌روزی از رصد آلاینده‌های آب تهران به شهروندان و رسانه‌ها ارائه نمی‌کند و در این حالت معلوم نیست که آیا آبی از گلوی تهرانی‌ها پایین می‌رود را باید در زمره «آب خوش» قلمداد کرد یا از نیترات موجود در آن ترسید.
