سایه مناقشات چین و هند بر «بریکس»
گروه جهان| بریکس به عنوان یکی از مهمترین ساختارهای اقتصادی برای همکاری و توسعه مناسبات کشورهای نوظهور در حالی خود را برای نشست جدید آماده میکند که سایه مناقشات مرزی دو عضو اصلی و مهم آن یعنی چین و هند در برگزاری آن سنگینی میکند. این نشست را کشورهای چین، هند، روسیه، برزیل و آفریقایجنوبی به عنوان اعضای اصلی گروه بریکس برگزار میکنند که میزبان این دوره نیز چین خواهد بود.
این گروه که ابتدا در خصوص تولید و فروش فولاد نقش مهمی داشت هماکنون در زمینههای مختلف از قبیل انرژی، بانکداری و دیگر مسائل بینالمللی نیز فعال شده و به عنوان یک قدرت جهانی درآمده است. اگرچه این گروه دارای روابط بسیار نزدیک تجاری و اقتصادی هستند اما وحدت آنها در حال حاضر به دلیل منازعات مرزی دو عضو بزرگ آن (چین و هند) در معرض خطر قرار گرفته است.
هندیها میگویند که ساخت یک مسیر جدید از سوی چین در هیمالیا یک خطر امنیتی است و چین هم مدعی است هند نیروهای نظامی خود را از منطقه مرزی مورد مناقشه عبور داده و وارد خاک این کشور در ناحیه تبت کرده است. حتی دیداری که شیجینپینگ، رییسجمهور چین و نارندرا مودی، نخستوزیر هند در حاشیه اجلاس گروه «جی 20» در ماه جاری میلادی در آلمان داشتند هم نتوانست این مناقشه را برطرف کند. نهمین اجلاس گروه بریکس قرار است، سپتامبر امسال در شهر ساحلی «شیامن» در جنوب چین برگزار شود اما بهدلیل وجود مناقشه اساسی در مرزهای چین و هند هنوز معلوم نیست هیاتها در چه سطحی در این نشست شرکت خواهند کرد. بریکس در واقع گروهی است که این کشورها برای نظم دادن به اقتصاد جهان ایجاد کردهاند. آنها میکوشند تا از آن برای یک نظم نوین جهانی استفاده کنند اما اکنون این اهداف در پردهیی از ابهام قرار گرفته است و حتی مشخص و قابل تایید نیست که سران آنها در اجلاس شرکت کنند.
به اعتقاد تحلیلگران، وقوع منازعات مرزی میان دو کشوری که در ۱۹ دور مذاکرات موفق به حل آنها نشدهاند، نشاندهنده عمق بیاعتمادی میان پرجمعیتترین کشورهای جهان است. حتی اکنون هم این اختلافات بر تجارت دو کشور اثر منفی گذاشته است. گفته شده چینیها حاضر نشدهاند جایگاه بازاری اقتصاد هند را به رسمیت بشناسند و هند هم از ورود بسیاری از کالاهای ساخت چین جلوگیری به عمل آورده است. گروه بریکس نخستینبار در سال ۲۰۱۰ میلادی در آفریقایجنوبی شکل گرفت و کشورهای عضو آن ۵۰ درصد رشد اقتصادی دنیا، 43درصد جمعیت جهان، 20درصد از سرمایهگذاری و 15درصد از تجارت جهان را در اختیار دارند. اگر کشورهای مذکور و بخصوص چین و هند نتوانند اختلافات و چالشهای مرزی خود را حل کنند آن زمان این میتواند ضربه مهلک تاریخی به بریکس باشد.