افزایش توانگری بیمه‌ها باکاهش نرخ اتکایی

اثر حساسیت‌های ریسک بازار بر نظام توانگری مالی

گروه بانک وبیمه| احسان شمشیری|

 بازار بیمه اتکایی جهان همچنان شاهد افت قیمت‌هاست. این مطلب را شرکت رتبه‌بندی اس‌اند پی اعلام کرده و معتقد است که افت پی‌درپی قیمت‌ها در بازار بیمه اتکایی جهان بیشتر مرتبط با استمرار روند‌های مشابه در دوره تمدید قراردادهاست که در آن ظرفیت بیمه اتکایی بسیار بالا بوده و نیز خسارت بیمه شده پایین است.

به گزارش «تعادل» افزایش شاخص توانگری و نرخ کفایت سرمایه شرکت‌های بیمه ایرانی در شرایطی مطرح می‌شود که شاهد کاهش نرخ بیمه اتکایی به دلیل ورود ابزار‌های مالی جدید مانند اوراق ریسک در جهان هستیم. به تازگی موسسه معتبر اس‌اند پی (P&S) در گزارشی با عنوان تکرار خاطره‌ها، بیدارباش بیمه‌گران اتکایی جهان نسبت به افت نرخ‌ها در سالی دیگر این‌گونه تحلیل کرده که فشارهای رقابتی همچنان بالاست و منابع سرمایه جایگزین نیز وارد بازار شده‌اند و وضعیت بیمه‌گران اتکایی سنتی را به ویژه در بخش حوادث طبیعی فاجعه‌بار دچار چالش کرده است. یک تحلیلگر اعتباری از شرکت رتبه‌بندی اس‌اند پی در این رابطه معتقد است که بیمه‌گران اتکایی تلاش می‌کنند تا با برنامه‌های پیشرفته مدیریت ریسک شرکتی ERM، کفایت سرمایه قوی و پذیره‌نویسی منطقی بر این مسائل فایق آیند. در سال‌های اخیر شرکت‌های بیمه مستقیم برای تهیه پوشش به‌جای شرکت‌های بیمه اتکایی سنتی به بازار سرمایه روی آورده‌اند، به خصوص در پوشش حوادث فاجعه‌آمیز. سال 2016، سالی بسیار رقابتی برای بازار اوراق بهادار بیمه‌یی بود و بخش بیمه اتکایی سنتی باید در قیمت و شرایط به مبارزه می‌پرداخت. براساس تحلیل‌های AON سرمایه جایگزین از سال 2018 تاکنون سه برابر شده و رشد سریع‌تری را نسبت به سرمایه بیمه اتکایی سنتی داشته است.  سرمایه بیمه اتکایی همچنان به روند صعودی خود ادامه داده و با 5.3‌درصد افزایش به 595 میلیارد دلار در ۶ ماهه نخست سال 2016رسیده است. این در حالی است که سرمایه بیمه اتکایی سنتی 4.7‌درصد در طول دوره افزایش یافته و سرمایه جایگزین تنها 9.6‌درصد افزایش یافته که کمترین رشد گزارش شده آن در 5 سال اخیر بوده است.

 حساسیت ریسک بازار در نظام توانگری مالی

این در حالی است که به تازگی سازمان نظارت احتیاطی انگلستان انتظارات خود را در رابطه با تهیه گزارشی از حساسیت‌های وضعیت توانگری مالی در رابطه با ریسک‌های کلیدی بازار توسط شرکت‌های در معرض ریسک بازار برای مشاوره عمومی اعلام کرد. این سند مشورتی برای شرکت‌های بیمه و بیمه اتکایی صادر شده است که در حال حاضر تحت نظام توانگری مالی دارای مقادیر عددی از دارایی‌های در معرض ریسک بازار بوده یا درصدد داشتن این نوع دارایی‌ها هستند.

در ایران بر اساس اطلاعات موجود در سالیان گذشته بیمه‌گذاران همواره برای انتخاب شرکت بیمه مورد نظر با چالش‌های گوناگونی مواجه بودند از این رو یکی از راه‌های انتخاب شرکت بیمه توجه کردن به شاخص توانگری و نرخ کفایت ذخیره شرکت‌های بیمه است. شاخص توانگری مالی براساس تعاریف موجود و مندرج در آیین‌نامه 6۶ بیمه مرکزی به معنای توانایی مالی موسسه بیمه برای پوشش ریسک‌های پذیرفته شده خود است.  براین اساس توانگری مالی شرکت‌های بیمه به شفافیت اطلاعاتی که آنان ارائه می‌دهند، باز می‌گردد که به اصطلاح نرخ کفایت ذخیره بیمه‌یی خوانده می‌شود. باید توجه داشته باشیم کفایت ذخیره بیمه‌یی از صورت‌های مالی که شرکت‌های بیمه به نهاد ناظر ارائه می‌دهند، به دست می‌آید تا منابع بیمه‌گذاران به دلیل کمبود ذخایر بین سهامداران توزیع نشود.

در این قبیل از صورت‌های مالی همواره ریسک‌هایی وجود دارد که با مدل‌های استاندارد حسابداری قابل محاسبه نیستند. بر این اساس آیین‌نامه شاخص توانگری آیین‌نامه شماره 6۶ این ریسک‌ها را شناسایی و محاسبه می‌کند.

 حال اگر موسسه بیمه‌یی شاخص توانگری پایین‌تر از 100 داشته باشد، این شرکت موظف است برنامه ترمیم وضعیت مالی و برنامه افزایش سرمایه خود را به نهاد ناظر ارائه دهد چراکه براساس آیین نامه 6۶ مطلوب این است که این نسبت 100 یا بیشتر از 100 باشد.