گروه ایران|
منابع آگاه در کاخ سفید مدعی شده‌اند که ترامپ در گزارش ماه اکتبر از توافق هسته‌یی خارج خواهد شد. ترامپ که در دوران رقابت‌های انتخاباتی خود برجام را به‌عنوان بدترین توافق تاریخ امریکا دانسته و قول داده بود آن را پاره می‌کند، 28 ساعت پیش بازهم تاکید کرده است که برجام فراتر از تعهدات هسته‌یی، یک «روح» داشته که ایران آن را نقض می‌کند. رییس‌جمهور امریکا که بامداد جمعه در یک باشگاه خصوصی گلف در نیوجرسی با خبرنگاران گفت‌وگو می‌کرد، ابتدا از عدم پایبندی ایران به برجام سخن گفت ولی سریعا گفته خود را براساس ادبیات دولتمردانش تصحیح کرد و گفت که منظورش «روح برجام» بوده است. او با بیان اینکه فکر می‌کنم که این توافق وحشتناکی است. آنها به این توافق پایبند نیستند و مطمئنا به روح آن هم پایبندی ندارند، با لحنی تهدیدآمیز افزود: «فکر می‌کنم در آینده خواهید دید که اگر (ایرانیان) رو به پایبندی (به توافقنامه و روحش) نیاورند، اتفاقات خیلی سخت و تاثیرگذاری خواهد افتاد.» بنا بر گزارش رسانه‌های امریکایی، ترامپ در گزارش سه ماه قبل هم با اصرار وزرای خارجه و دفاع این کشور قانع شده که تایید کند ایران به توافق هسته‌یی پایبند بوده است. این ادعای مقام‌های امریکایی درحالی است که کمیسیون نظارت بر برجام و نمایندگان در مجلس شورای اسلامی اخیرا با تصویب طرح مقابله با اقدامات خصمانه امریکا در صحن علنی، اقداماتی را برای مقابله با امریکا در صورت خروج این کشور از برجام تدوین و آماده کرده است.
مردان کاخ سفید هماهنگ نیستند
ترامپ که با شعارهای ضدبرجام بر سر کار آمده بود طی ریاست چندماهه خود بر کاخ سفید از هر کاری برای منزوی کردن ایران دریغ نکرد اما گویا این‌بار نگاهی متفاوت را تجربه می‌کند. وزیر امور خارجه امریکا نخستین نفر از مقامات رسمی کاخ سفید است که «پل رایان» رییس مجلس نمایندگان امریکا را از این ارزیابی آگاه کرد که ایران تا روز ۱۸ آوریل (29فروردین سال جاری) به تعهدات خود براساس برجام عمل کرده است. تیلرسون در این نامه که روی وب‌سایت وزارت امور خارجه امریکا قرار داد، آورده است: این نامه تصدیق می‌کند که شروط بند 135 قانون انرژی اتمی مصوبه 1954 مطابق با اصلاحیه آن، شامل اصلاحیه قانون، بازبینی توافق هسته‌یی با ایران، مصوبه 2015 که در 22 مه 2015 به اجرا رسید از 18 آوریل 2018 کماکان اجرا می‌شود. وزیر امور خارجه امریکا در ادامه نامه خود با ادعای اینکه ایران هنوز یکی از حامیان تروریسم است، نوشت: رییس‌جمهور دونالد ترامپ دستور انجام یک بازبینی میان سازمانی تحت رهبری شورای امنیت ملی برای بررسی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را داده است که ارزیابی خواهد کرد آیا تعلیق تحریم‌های ایران ذیل برجام برای منافع امنیت ملی امریکا ضروری است یا نه. زمانی که این بازبینی میان سازمانی به اتمام برسد، دولت خواهان همکاری با کنگره درباره این مساله است.
تعلیق تحریم‌های ایران آخرین بار توسط باراک اوباما رییس‌جمهور پیشین امریکا در آخرین روز کاری خود تمدید شد. اوباما نگاه منصفانه‌تری نسبت به ایران داشت اما ترامپ که شعارهای دروغین و پوپولیستی‌اش او را بر مسند قدرت نشاند، برجام را بدترین نوع توافق بین‌المللی می‌دانست. در همین رابطه کاخ سفید نیز حدود یک ماه پیش بر لزوم اجرای توافق جامع اتمی میان ایران و قدرت‌های جهانی تاکید کرده بود تا جایی که چند روز پس از آن یک مقام ارشد کاخ سفید گفت که دولت فعلا به توافق هسته‌یی پایبند است اما مصمم است آن را در مورد ایران به‌طور سفت و سخت به اجرا بگذارد. کریستفر فورد مدیر ارشد امور سلاح‌های کشتار جمعی و منع گسترش تسلیحات هسته‌یی شورای امنیت ملی امریکا همچنین گفته بود که روند بازنگری در سیاست امریکا در قبال ایران و توافق هسته‌یی همچنان ادامه دارد اما تا زمانی که تصمیم تازه‌یی اتخاذ نشده امریکا خود را به برجام متعهد می‌داند. هر چند سخنان ضد و نقیض ترامپ منجر به درگیری‌اش با تیلرسون و بعضی کارشناسان
کاخ سفید نیز شده بود تا جایی که وزیر امور خارجه دولتش اعلام کرد که من و ترامپ اختلاف‌نظرهایی اساسی راجع به برجام داریم.
نقض برجام هزینه جدی خواهد داشت
معاون وزیر امور خارجه کشورمان هم که به ژاپن سفر کرده است، روز گذشته در بنیاد صلح ساساکاوا و در حضور بیش از 300 نفر از کارشناسان و محققان ژاپنی درباره تحولات خاورمیانه و نقش ایران سخنرانی کرد. سیدعباس عراقچی به موضوع برجام پرداخت و ابعاد آن را در سطح بین‌المللی و منطقه‌یی برشمرد. وی گفت: برجام از جایگاهی قوی در سطح بین‌الملل برخوردار است و نه تنها قطعنامه 2231 شورای امنیت بلکه مجموعه اتحادیه اروپا و جامعه بین‌الملل از آن حمایت می‌کنند. بنابراین پایبند نبودن به برجام قطعا برای طرف‌های ناقض آن هزینه جدی خواهد داشت و در صورت بروز چنین امری، ایران برای هر احتمالی آمادگی دارد.
عراقچی با تشریح نتایج برجام در دو حوزه هسته‌یی و رفع تحریم‌ها، به‌ویژه پیشرفت اقتصادی ایران در
یک سال و نیمی که از اجرای برجام می‌گذرد، تاکید کرد: برجام از جایگاهی قوی در سطح بین‌الملل برخوردار است و نه تنها توسط قطعنامه 2231 شورای امنیت بلکه توسط مجموعه اتحادیه اروپا و جامعه بین‌الملل مورد حمایت قرار دارد. وی بهانه‌جویی‌های امریکا و اعمال بسته تحریمی به‌خاطر برنامه‌های موشکی ایران را امری غیرقابل پذیرش دانست و گفت: برنامه موشکی ایران که محصول توانمندی‌های مردم ایران است، صرفا دفاعی است و جنبه بازدارنده دارد. معاون وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به سوابق روابط ایران و ژاپن گفت: این روابط همواره دوستانه و در جهت منافع دو کشور همراه با درک و احترام متقابل بوده است.
وی گفت: در دوران بعد از تحریم‌ها، همکاری‌های اقتصادی ایران و ژاپن روند رو به رشدی را آغاز کرده است و انتظار می‌رود در آینده با سرعت بیشتری ارتقا و توسعه یابد و قابلیت‌ها و ظرفیت‌های دو کشور در مسیر همکاری‌های سازنده و موثر بیشتری قرار گیرد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، عراقچی همچنین به تبیین اوضاع منطقه خاورمیانه و چالش‌های آن پرداخت. وی، فقر و نابرابری اقتصادی، رژیم‌های غیردموکراتیک و سرکوب‌گر، افراط‌گرایی و تروریسم و به‌ویژه بحران مزمن فلسطین و سرکوب‌گری‌های رژیم‌صهیونیستی را از جمله مهم‌ترین این چالش‌ها برشمرد. عراقچی با اشاره به حضور بازیگران مختلف و متنوع در منطقه، تاکید کرد: نقش ایران به‌عنوان یک بازیگر قدرتمند و تاثیرگذار در خاورمیانه بر کسی پوشیده نیست. ایران یکی از باثبات‌ترین و امن‌ترین کشورهای منطقه است و برخلاف بسیاری کشورهای دیگر، منشا قدرت و توان آن تنها مردم ایران هستند. وی به برگزاری انتخابات دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری و مشارکت 73درصدی افراد واجد شرایط به‌عنوان یکی از مظاهر قدرت ایران اشاره کرد و آن را موردی منحصر به فرد بین کشورهای منطقه دانست. معاون وزیر امور خارجه افزود: «تروریسم تکفیری اکنون بزرگ‌ترین چالش منطقه است و خطرات آن نه فقط خاورمیانه بلکه کل جهان را تهدید می‌کند. مقابله با این تهدید به اجماع جهانی و همکاری همه کشورها نیاز دارد.» گفتنی است عراقچی که برای یک دیدار دوجانبه در توکیو به‌سر می‌برد در مدت اقامت خود در ژاپن، دیدارهای متعددی با مقامات سیاسی و اقتصادی ژاپن و نیز شرکت‌ها و بانک‌های بزرگ این کشور انجام داد. در این دیدارها راه‌های گسترش هرچه بیشتر روابط ایران و ژاپن به‌ویژه همکاری‌های اقتصادی در شرایط جدید ناشی از برجام و رفع تحریم‌ها مورد بحث و مذاکره قرار گرفت.
