هدر رفت منابع مالی در مناطق آزاد

فارس|

روز گذشته مدیرعامل سابق منطقه آزاد اروند به همراه یک نماینده مجلس شورای اسلامی در برنامه تلویزیونی به تشریح عملکرد مناطق آزاد پرداختند. همچنین در این میزگرد چگونگی اداره مناطق آزاد مورد بررسی صاحب‌نظران قرار گرفت. در همین زمینه، مدیرعامل سابق منطقه آزاد اروند گفت: سالانه ۴۵۰۰میلیارد تومان به صورت مستقیم و مبالغی نیز از طریق فروش زمین در مناطق آزاد هدر می‌رود. چنانچه این مقدار را با کل بودجه عمرانی تخصیص داده شده سال گذشته که حدود 20هزارمیلیارد تومان است، مقایسه کنیم حدود 4500میلیارد تومان در 7 الی 8 نقطه و 20هزارمیلیارد تومان در کل کشور مصرف می‌شود. جواد معصومی با بیان اینکه مشکل مناطق آزاد قابل کتمان نیست و هزاران میلیارد تومان در این مناطق صرف توسعه و نیز ایجاد زیرساخت‌ها شده اما شاهد بازدهی مناسب و لازم نبوده‌ایم، افزود: این مساله بیشتر به نوع تعریف مناطق آزاد و قانون «چگونگی اداره مناطق آزاد» برمی‌گردد؛ درحالی که پس از سال‌ها نیاز است بازنگری جدیدی در این مناطق انجام گیرد تا بتوانیم از این مناطق به شکل کارا‌تری استفاده کنیم. مدیرعامل سابق منطقه آزاد اروند در ادامه گفت: ما اصلا برای مناطق آزاد اهدافی تعریف نکردیم؛ به طور مثال منطقه آزاد کیش که یک منطقه نمونه گردشگری است هیچ شباهتی با آنچه در دنیا با مناطق آزاد تعریف می‌شود، ندارد؛ چراکه تعریف مناطق آزاد یک تعریف کاملا اقتصادی جهت صادرات کالا، تسهیل در انتقال تکنولوژی و بومی کردن آن است اما منطقه آزاد کیش هیچ ظرفیتی در این موضوع ندارد.

وی با بیان اینکه ما در تعاریف مناطق آزاد دچار مشکل شده‌ایم، اظهار کرد: آنچه امروز برخی افراد موافق ادامه این جریان نیستند به این دلیل است که اصل وجودی این مناطق باید مورد بازبینی قرار گیرد. معصومی اظهار کرد: منطقه آزاد اروند به علت همجواری با جنوب عراق پتانسیل صادرات را داشت و ما تمرکز اصلی خود را روی مرز شلمچه و بندر خرمشهر به عنوان پایگاه‌های صادراتی به جنوب عراق گذاشتیم که نتایج خوبی هم به دست آمد اما به طور کلی بسیاری از مناطقی که در داخل منطقه آزاد اروند بودند، مازاد بر وظایف اقتصادی خود می‌دانستیم.

وی در ادامه توضیح داد: منطقه آزاد اروند به علت پتانسیلی که در بحث بندری، فرودگاهی و همجواری با عراق وجود داشت، تمام تلاش خود را بر صادرات با عراق متمرکز کردیم به گونه‌یی که از صادرات 20میلیون دلاری در مرز شلمچه به 850میلیون دلار رسیدیم و امروزه یک میلیارد و 200میلیون دلار صادرات به جنوب عراق انجام می‌گیرد.

معصومی با اشاره به اینکه اشتباهی که در تعریف مناطق آزاد وجود دارد، این است که گمان می‌شود این مناطق برای محرومیت‌زدایی از برخی مناطق هستند، گفت: در کشور سنگاپور 3میلیارد دلار صرف زیرساخت‌ها شد سپس مناطق آزاد به وجود آمدند یا آنکه در کشور آلمان برای 200هکتار منطقه آزاد 6 میلیارد یورو سرمایه‌گذاری انجام گرفت سپس منطقه آزاد ایجاد شد؛ اما ایراد در کشور ما این است که مناطق آزادی را تعریف کردیم سپس با یک درآمد مسموم از محل واردات یعنی درآمد مازاد از محل عوارضی که از واردات کالا انجام می‌گیرد را برایش در نظر گرفتیم و از این محل و نیز زمین‌فروشی به جمع کردن درآمد و ایجاد زیرساخت برای مناطق آزاد شروع کردیم. وی گفت: در جنوب کشور ظرفیت‌های بندری فراوانی را ایجاد کرده‌ایم که به طور قطع زیر 50 درصد فعال هستند؛ حال با وجود بنادر متعددی که در جنوب داریم باز گفته می‌شود، بنادر جدید احداث شود؛ این کار درست نیست و باید کار کارشناسی صورت گیرد. از سوی دیگر، یک نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: تسریع در امور زیربنایی، عمران و آبادانی، رشد و توسعه اقتصادی، سرمایه‌گذاری و افزایش درآمد عمومی، ایجاد اشتغال سالم و مولد، تنظیم بازار کار و کالا، حضور فعال در بازارهای جهانی و منطقه‌یی، تولید و صادرات، کالای صنعتی و تبدیلی و ارائه خدمات عمومی ازجمله مواردی است که با توجه به آنها به دولت اجازه داده شده تا مناطق آزاد را ایجاد کند اما از فلسفه وجودی و قانون این مناطق بسیار دور افتاده‌ایم.

حسینی‌شاهرودی با اشاره به واردات کالاهای لوکس و غیرضروری از این مناطق به کشور افزود: با این اقدامات در نقطه مقابل اقتصاد مقاومتی قرار داریم و مشاهده می‌کنیم، تولید کشور زمین‌گیر شده و به ‌شدت آسیب دیده است؛ این امر نه تنها نقطه مقابل اشتغال است بلکه رشد اقتصادی منفی را برای کشور به دنبال خواهد داشت. وی در ادامه با اشاره به اینکه مخالف واردات خودرو به کشور نیستیم اما باید دید اولویت‌ها چیست، گفت: در شرایط بسیار سختی که برای جابه‌جایی ارز و مبالغ ناشی از فروش نفت به کشور مواجه هستیم، چگونه است که این مبالغ از درآمدهای ارزی کشور صرف واردات کالاهای غیرضرور و لوکس می‌شود.