مزایای یک قرارداد خودرویی
زهرا جعفری| کارشناس صنعت خودرو|
«رنو و ایدرو» مهر سال گذشته در حاشیه نمایشگاه پاریس تفاهمنامه مشترکی امضا کردند که اگرچه برای رسیدن به توافق مشترک و نهایی ماهها طول کشید، اما همکاری مشترک در چارچوب تولید داخل، صادرات، استفاده از قطعهسازان داخلی را به همراه داشته و گمانهزنیهای بسیاری، حکایت از توسعه همکاریها، تنوع تولید کیفی محصولات رنو در ایران و تبدیل شدن به پایگاه ساخت منطقهیی یکی از برندهای موفق خودروسازی جهان را دارد.
مذاکرات بین طرفین نشان داد هر یک بهدنبال تقویت خواسته و منافع خود و بهبود تولید هستند. البته شرکت رنو با شناختی که بهدنبال سالها حضور در ایران و تولید مشترک با دو خودروساز بزرگ (ایرانخودرو و سایپا) داشته، افزایش سهم بیشتر از 50درصدی را برای حضوری متفاوت و مستقل در ایران مطرح کرد تا از این طریق با مدیریت بهتر رنو، بتواند تولید کیفی و تنوع محصول در بازار ایران را محقق سازد. از این رو، برخی کارشناسان سهم 60درصدی رنو در ایران و حضور یک شرکت خصوصی با سهم 20درصدی و سهم 20درصدی ایدرو را نشانه خوبی برای اجرای مدیریت کیفی رنو ارزیابی کرده که میتواند به بهبود سطح رضایت و رفاه مشتریان ایرانی و صادرات آن منجر شود. شرکت رنو پیش از این، با حضور مستقل در «ترکیه و رومانی» تجربه خوبی داشته و حالا با حضور در ایران از مزیتها و امکانات زیرساختی خودرو، نیروهای متخصص و ارزان، قطعهسازان و مواد اولیه مناسب و... بهره خواهد برد و قصد دارد سالهای طولانی حضور در ایران را با شرایط مناسبی تجربه کند لذا سهم 60درصدی در تقویت این مدیریت و تحقق اهداف آن موثر خواهد بود. حضور مستقل رنو از جهاتی دیگر بسیار اهمیت دارد؛ چراکه این شرکت میتواند بدون وابستگی به خودروسازان داخلی و مشکلات همکاری مشترک و دردسرهای آن بهراحتی محصولات خود را با کمترین زحمت و با بالاترین کیفیت تولید کند. از سوی دیگر، در آینده نزدیک به واسطه بازار خوب ایران و دسترسی آسان به بازارهای منطقه براساس موقعیت استراتژیک ایران، برندهای معتبر دیگر نیز تمایل بیشتری برای حضور و سرمایهگذاری در ایران خواهند داشت و رنو نیز میتواند صادرات محصولات ساخته شده در ایران را به این کشورها صادر کند که قطعا برای ایران میتواند منافع بسیاری داشته باشد. در این شرایط پیشبینی میشود ایران به یک قطب اقتصادی صنعتی بهخصوص صنعت خودروسازی در منطقه تبدیل شده و شرایط تولید و بازار مناسبی را برای غولهای بزرگ خودروسازی دنیا بهخصوص شرکتهای اروپایی فراهم کند. به گفته کارشناسان، این همکاری یک فرصت مناسب و کارگاه آموزشی برای صنعت خودروسازی ایران است که از ابتدا تجربه تولید با کیفیت جهانی را تجربه کنند. صنعت خودرو ایران اگرچه از سالیان دور درصدد کسب مهارت برای تولید با کیفیت جهانی است، اما این قرارداد همان چیزی است که خودروسازی ایران به آن نیاز داشت. تجربهیی جدید و تقویت مهارت با اتکا به توانمندی خود، بازنگری نقاط مثبت و منفی و ایجاد شرایط لازم تولید با کیفیت و قیمت مناسب در سطح جهانی برای بازار داخل و بازارهای صادراتی. اما در مقابل، منتقدان این قرارداد با اشاره به تجربه همکاری رنو با ایران، میگویند: قرار بود سالانه 150هزار دستگاه خودرو تولید شود و در کنار آن یک سایت مستقل با ظرفیت 200هزار دستگاه نیز راهاندازی شود که این طرح هیچوقت اجرایی نشد. بار دیگر رنو با قراردادی جدید دست به سوی صنعت خودروسازی دراز کرده تا همکاریهای تولیدی و صادراتی شکل گیرد. اما واقعیت این است که در عدم تحقق این برنامه قبلی تنها نباید رنو را مقصر بدانیم؛ زیرا «شرایط بینالمللی و تحریمها، عدم همراهی قطعهسازان و خودروسازان داخلی، عدم تامین قطعات و مواد اولیه در زمان مورد انتظار، تولید برخی خودروهای با حاشیه سود بالا در شرکتهای داخلی و در مقایسه با حاشیه سود کم محصولات رنو و...» همگی جزو عواملی بود که عملا همکاری شرکتهای داخل ایران با رنو را با تاخیر و عدم هماهنگی مواجه کرد و گران شدن نرخ ارز نیز عملا نرخ 5هزار یورویی یا 5 میلیون تومانی سال 83 را به نرخ 40میلیون تومان سال 96 افزایش داد.