توازن عرضه و تقاضای محصولات کشاورزی در بورس کالا
گروه بورس|
برای فرهنگ‌سازی و همچنین معرفی رینگ کشاورزی تالار نقره‌ای، مدیرعامل بورس کالا با ترتیب دادن سفرهای مختلف و حضور در جمع عرضه‌کنندگان محصولات کشاورزی به نوعی به این دست فعالان اقتصادی کشور اطمینان خاطر از روند قانونی و شفافیت مبادلات با مکانیسم بورس کالا می‌دهد. در همین حال بورس کالا و مدیران ارشد این شرکت به دنبال گسترش هر چه سریع تر همه تالار‌های مبادلاتی این بازار کالایی هستند.
به گزارش «تعادل»، در دیداری که روز گذشته میان مدیرعامل بورس کالای ایران و مسوولان بخش کشاورزی استان فارس برگزار شد، عرضه محصولات کشاورزی این استان در بورس کالا، ظرفیت‌ها و ابزارهای مالی بورس و اجرای ماده ۳۳ قانون افزایش بهره‌وری کشاورزی در قالب سیاست قیمت تضمینی مورد گفت‌وگو و بررسی قرار گرفت.
طی این دیدار، حامد سلطانی‌نژاد با اشاره به تجربه موفق پذیرش و عرضه محصولاتی از قبیل ذرت و جو در بورس کالا گفت: در اجرای این برنامه استان فارس یکی از پیشگامان بوده و در محصولاتی مثل مرکبات نیز یکی از استان‌هایی است که با بورس کالا در ارتباط است.
مدیرعامل بورس کالای ایران، کشف واقعی قیمت محصولات کشاورزی را یکی از نگرانی‌ها و دغدغه‌های اصلی کشاورزان و باغداران کشور دانست و در بیان نقش بورس کالا در این زمینه اظهار کرد: موضوع قیمت‌گذاری در حالی نگرانی همه فعالان حوزه کشاورزی است که حضور واسطه‌ها و دلالان نیز در این حوزه موجب می‌شود منفعت اصلی عاید کشاورزان و باغداران نشود. بطوریکه آنچه واسطه‌ها خریداری می‌کنند عموما با قیمت‌های پایین بوده و به دلیل آنکه این قیمت‌ها گاهی از بهای تمام شده تولید کشاورزان و باغداران نیز کمتر است، موجب شده فعالان این بخش به سمت فروش زمین‌های کشاورزی روی بیاورند.
سلطانی‌نژاد تاکید کرد: بنابریان بزرگ‌ترین خدمت به حوزه کشاورزی ایجاد انسجام در بازار محصولات کشاورزی است که از توازن بین مولفه عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد. ضمن اینکه برای محصولاتی که امکان صادرات دارند، عرضه در بورس کالا می‌تواند برای صادرات به بهترین قیمت به نفع کشاورز باشد؛ زیرا فضای شفاف بورس کالا فرآیند قیمت‌گذاری را تسریع و تسهیل می‌کند. وی در بیان سایر ویژگی‌ها و مزایای عرضه در بورس کالا اظهار کرد: شفافیت معاملاتی یکی از جنبه‌های عرضه محصولات در بورس کالا بوده و انجام معاملات به شیوه‌های مختلف اعم از نقدی، قراردادهای بلندمدت و استفاده از گواهی‌های سپرده کالایی دیگر امکانات این بازار است.
وی افزود: بر این اساس، عرضه‌کنندگان و خریداران متعدد می‌توانند قیمت پیشنهادی خود را اعلام کنند تا در مکانیسم حراج، قیمت تعادلی هر محصول تعیین گردد. بطوریکه در دنیا این تدبیر معاش دیده شده و از قراردادهای بلندمدتی تحت عنوان قرارداد فوروارد استفاده شده و به کمک این ابزارها، نوسانات قیمتی سازمان یافته و قراردادهای منسجم منعقد شده است.
مدیرعامل بورس کالای ایران با بیان اینکه این قراردادها نگرانی دارنده محصول را در خصوص قیمت و شرایط آتی بازار رفع می‌کند، گفت: بورس کالا به کمک این ابزارها از جمله قرارداد فیوچرز، یک زمین بازی را فراهم کرده که به عنوان یک داور، ناظر بر معاملات است و قوانینی بر معاملات بورس کالا حاکم بوده که به نفع دو طرف معامله است؛ همچنین معاملات در فضایی شفاف همچون یک آکواریوم شیشه‌یی انجام می‌شود و برای همگان قابل رصد است. به گفته سلطانی‌نژاد، بورس کالای ایران محل تلاقی عرضه و تقاضا بوده و خریداران و فروشندگان هر کالایی می‌توانند با شفافیت حاکم بر این بازار در آن حضور یابند که این امر شفافیت‌های مالیاتی را نیز به همراه دارد.
وی با اشاره به اینکه ابزارهای نوین مالی در بورس کالا جاذبه‌یی را برای حضور فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان ایجاد می‌کند، به اهمیت فرهنگ‌سازی و آموزش کشاورزان و باغداران نسبت به مزایای عرضه در بورس کالا تاکید کرد و گفت: علاوه بر انجام معاملات نقد و فیزیکی، معاملات سلف و گواهی‌های سپرده کالایی و قراردادهای بلندمدت در بورس کالا وجود دارد که امکان فروش سردرختی محصولات کشاورزی را فراهم می‌سازند؛ در این راستا زیرساخت‌های مقرراتی این امر در دست تهیه است.
مدیرعامل بورس کالای ایران به اجرای ماده ۳۳ قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی به کمک بورس کالا و با حمایت و همکاری دولت و وزارت جهاد کشاورزی اشاره کرد که در صرفه جویی بودجه‌های دولتی نقشی اثرگذار داشته است. بطوریکه در سال ۱۳۹۵ رقمی نزدیک به نصف بودجه عمرانی کل کشور به خرید تضمینی گندم اختصاص داشت که این رویه نمی‌تواند ادامه‌دار باشد. این در شرایطی است که سال گذشته با اجرای سیاست قیمت تضمینی ذرت و جو کل کشور در قالب ماده ۳۳ قانون بهره‌وری بخش کشاورزی در بورس کالای ایران، بخش قابل توجهی از هزینه‌های دولت کاسته شد و بخش خصوصی نیز خریدار محصول از بورس کالا بود.
وی پیرامون نظارت بر کیفیت محصولات کشاورزی توسط کارشناسان بورس کالا اظهار کرد: در بورس کالا برای هر نوع محصول کشاورزی استانداردهایی تعریف و سازو کاری فراهم می‌شود تا براساس عرضه و تقاضا و درجه بندی‌های تعیین شده، قیمت هر محصول با درجه‌یی از کیفیت نسبت به قیمت پایه افزایش یا کاهش یابد. در این بخش، اتاق پایاپای بورس نیز در خصوص فرآیند تحویل و تسویه معاملات نظارت‌های دقیقی اعمال می‌کند تا پس از انجام رقابت بر سر خرید هر محصول، برنده نهایی پول کشاورز و باغدار را ظرف سه روز به حساب فروشنده نزد کارگزار واریز می‌کند و از این بابت دغدغه‌یی از بابت تسویه وجود ندارد.
سلطانی‌نژاد به امکان راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری پشتوانه کالایی در بورس کالا نیز اشاره کرد و گفت: پس از راه‌اندازی نخستین صندوق کالایی با پشتوانه طلا، برنامه راه‌اندازی این صندوق‌ها را در بخش کشاورزی برای محصول پسته نیز داریم و تجربه آن می‌تواند به سایر محصولات نیز تسری یابد.
کمک به مردم محروم استان فارس
طی این جلسه نماینده مردم استهبان و نی ریز در مجلس شورای اسلامی از ورود و عرضه محصولات کشاورزی استان و شهرستان‌های استان فارس به بورس کالا حمایت کرد و گفت: با ورود محصولات کشاورزی مختلف به بورس کالا می‌توان ضمن کشف قیمت شفاف، مانع از حضور واسطه‌ها شد تا اکثریت مردم استان که عموما باغدار و کشاورز هستند از سود حاصل از فروش محصول منتفع شوند.
اصغر مسعودی افزود: عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا امری مورد قبول بوده و به نوعی کمک به مردم محروم استان است، زیرا در برخی محصولات کشاورزی فاصله قیمت‌ها برحسب درجه کیفیت آن متفاوت بوده و شرایط فعلی و عرضه محصولات در بورس می‌تواند به نفع عموم مردم باشد.
حمایت سازمان جهاد کشاورزی استان فارس از بورس
در ادامه، مدیر جهاد کشاورزی استهبان ضمن اعلام اینکه این سازمان با جدیت از سیاست عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا حمایت می‌کند، گفت: تاکنون دو محصول ذرت و جو تجربه‌های موفقی در بورس کالا داشتند که می‌تواند در خصوص سایر محصولات نیز به اجرا درآید.
احمد رنجبر از تهیه پروپوزال استانداردسازی محصولات کشاورزی در سازمان جهاد کشاورزی استان فارس خبر داد و افزود: در شهرستان استهبان زیرساخت‌های لازم برای ورود برخی محصولات به بورس کالا فراهم شده که در نهایت با انجام بررسی‌های لازم، تحقق این برنامه می‌تواند به نفع تولیدکنندگان و تجار این بخش باشد. وی تاکید کرد: با توجه به اینکه عموم مردم استهبان و سایر شهرستان‌های استان، کشاورز و باغدار هستند، سازمان تعاونی روستایی و جهاد کشاورزی استان با تمام توان خود از عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران حمایت می‌کند.
تسریع پرداخت پول به کشاورزان
یک مزیت مهم
رییس اداره سازمان تعاون روستایی استان فارس به مشکلات نقدینگی کشاورزان اشاره کرد و گفت: در حوزه کشاورزی این مشکل وجود دارد که تجار محصولات را از کشاورزان و باغداران خریداری می‌کنند و تسویه با کشاورزان به صورت نقد، چند ماهه و حتی یکساله صورت می‌گیرد؛ حتی گاهی برخی تجار پول کشاورزان را نیز نمی‌دهند.
هدایت زارع افزود: عرضه از طریق بورس کالا می‌تواند از این نظر به نفع کشاورزان و باغداران باشد. چراکه در بورس شفافیت حاکم بوده و خریداران نمی‌توانند به هر بهانه‌یی از پرداخت پول کشاورزان خودداری کنند و پرداخت پول به فعالان حوزه کشاورزی در زمانی مشخص و بدون دغدغه انجام می‌شود. وی به کشف قیمت منصفانه در بورس اشاره کرد و گفت: با ورود محصولات کشاورزی به بورس کالا می‌توان محصولات را در انبارهای مورد تایید بورس کالا ذخیره کرد و به کمک ابزارهایی همچون گواهی سپرده کالایی، قیمت‌گذاری آنها را انجام داد.
چند ویژگی بورس کالا در حوزه کشاورزی
رییس اداره صنعت، معدن و تجارت استان فارس به مزایای عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا پرداخت و گفت: به تازگی ۸۰ واحد صنفی در بخش کشاورزی استان حدود ۸۰۰ نفر اشتغال زایی ایجاد کرده‌اند که در عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا باید به جایگاه آنها نیز توجه کرد.
سهراب قدم زن تاکید کرد: عرضه محصولات کشاورزی در بورس کالا می‌تواند در بحث ساماندهی اطلاعات جامعی از تناژ تولید و منطقه برداشت محصول مفید واقع شده و دست دلالان را از این بازار کوتاه کند.
وی افزود: بحث برگشت سریع سرمایه کشاورزان و باغداران نیز موضوع دیگری است که می‌تواند به کمک بورس انجام شود. زیرا راه معاش عمده مردم استهبان در حوزه تولید محصولات کشاورزی است و گاهی طی معاملات سنتی بازار کشاورزی، پول کشاورز و باغدار به آنها بر نمی‌گردد.
این مقام مسوول اظهار کرد: بحث عدم تمرکز مدیریت و فعالیت‌های مشکوک در بازار سنتی محصولات کشاورزی موضوع مهمی است که به مردم استان آسیب می‌زند و عرضه در بورس موجب عرضه کالای استاندارد، حمایت از تولید عمده مردم شهرستان و پایداری اشتغال می‌شود.
