انفعال تعاونی‌ها در مذاکرات تامین مالی خارجی
گروه اقتصاد کلان|
اعلام آمادگی سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های فنی و اقتصادی ایران برای تامین مالی شرکت‌های تعاونی که روز گذشته طی امضای تفاهمنامه میان این سازمان و اتاق تعاون مطرح شد، یکی از بخش‌های مغفول اقتصاد ایران را هدف قرار داد. درحالی که در برنامه ششم توسعه، سهم بخش تعاون از رشد اقتصادی کشور تا پایان این برنامه 25درصد عنوان شده، این بخش از اقتصاد چنان ضعیف عمل کرده که دستیابی به این هدف‌گذاری در طول سال‌های اجرای برنامه غیرقابل باور می‌نماید. در این میان گرچه کارشناسان بر نبود سازوکار دقیق برای محاسبه سهم این بخش در اقتصاد کشور تاکید دارند اما پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که سهم بخش تعاون در اقتصاد کشور به 5 درصد هم نمی‌رسد. این درحالی است که توسعه فعالیت‌های تعاونی می‌تواند یکی از بازوان اصلی اجرای اصل 44 قانون اساسی در کشور باشد. چراکه فعالیت در قالب تعاونی‌ها امکان مردمی کردن اقتصاد را فراهم می‌کند. اما آنچه تاکنون بیشتر درخصوص عملکرد تعاونی‌ها به گوش رسیده، انتقادات و گلایه‌های فعالان و کارشناسان این بخش از بی‌توجهی دولت‌ها بوده است. با این وجود روز گذشته محمد خزاعی، رییس سازمان سرمایه‌گذاری خارجی و کمک‌های فنی و اقتصادی ایران انتقادات جالبی درخصوص عملکرد تعاونی‌ها مطرح کرد.
اعلام آمادگی برای تامین مالی تعاونی‌ها
خزاعی از آمادگی این سازمان برای تامین مالی شرکت‌های تعاونی به عنوان یکی از ارکان مهم اقتصاد کشور خبر داد. او گرچه به کم‌کاری درخصوص تامین مالی بخش تعاونی اذعان کرد اما در عین حال از انفعال این بخش برای مذاکره برای تامین مالی خارجی هم انتقاد کرد. به گفته خزاعی درحالی که فعالان بخش خصوصی در مذاکرات و برنامه‌های مربوط به تامین مالی خارجی مشارکت خوبی دارند هیچ شرکت تعاونی در این مذاکرات شرکت نکرده است.
به گفته رییس سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های فنی و اقتصادی ایران این آمادگی تامین مالی از سوی سازمان وجود دارد به طوری که حداقل دو هزار شرکت در این بخش می‌توانند با سازمان سرمایه‌گذاری خارجی همکاری کنند و شیوه‌های مذاکرات می‌تواند به شکل مستقیم یا فاینانس باشد.
خزاعی در مراسم امضای تفاهمنامه همکاری اتاق تعاون ایران و سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران گفت: باور من این است که اگر بتوانیم مساعدت و کمک به بخش تعاونی را توسعه دهیم در همه حوزه‌ها به ویژه در بخش تامین مالی خارجی واقعی‌ترین، حقیقی‌ترین و مردمی‌ترین بخش اقتصاد کشور را حمایت کرده‌ایم.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی ادامه داد: حمایت مالی از اقتصاد تعاونی به عنوان یکی از ارکان اقتصادی کشور از ابعاد سیاسی، اقتصادی، جامعه‌شناسی و عقیدتی دارای ارزش بسیار است و باید اعتراف کنیم که در حوزه تامین مالی این بخش کم‌کاری شده است. رییس کل سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران با تاکید بر اینکه استفاده از منابع مالی خارجی و سرمایه‌گذاری به عنوان دو عنصر مهم در حوزه اقتصاد تعاونی‌ها قطعا باید ساماندهی، هدایت و برنامه‌ریزی شوند، گفت: اینکه بخش تعاونی چقدر اهمیت دارد، همگان بر آن واقف هستند اما اینکه چه اقداماتی باید برای توسعه همکاری سازمان سرمایه‌گذاری و اتاق تعاون صورت گیرد تا بتوانیم اشتغال را توسعه دهیم و اقتصاد را انحصارزدایی کنیم، موضوع بسیار مهمی است. خزاعی با اشاره به تفاهمنامه همکاری اتاق تعاون ایران و سازمان سرمایه‌گذاری ادامه داد: این تفاهمنامه می‌تواند مانند صدها هزار تفاهمنامه دیگر در کشوها خاک بخورد اما تاکید می‌کنم برای عملیاتی کردن این تفاهمنامه باید یک نقشه راه تهیه و تدوین شود.
حضور کمرنگ تعاونی‌ها در مذاکرات تامین مالی
وی با بیان اینکه حضور بخش تعاونی در مذاکرات و برنامه‌های مربوط به تامین مالی خارجی بسیار کمرنگ است، افزود: در مذاکرات و ترویج جذب منابع مالی حقیقتا حضوری از شرکت‌های تعاونی مشاهده نمی‌شود؛ درحالی که در جلسات متعدد برای جذب سرمایه‌گذاری، نمایندگان بخش خصوصی و دولتی حضور دارند. هر چند اگر از نمایندگان بخش تعاونی نیز در مذاکرات بین‌المللی برای جذب سرمایه‌گذاری حضور داشته باشند حضور آنها برنامه‌ریزی و سازماندهی شده، نیست. معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به فعالیت ۱۰۰هزار شرکت تعاونی در کشور گفت: فعالیت این میزان شرکت تعاونی یعنی یک ظرفیت بزرگ در اقتصاد کشور که متاسفانه ناشناخته مانده و سازمان سرمایه‌گذاری و تعاونگران برای اینکه چگونه از منابع مالی منتفع شوند، اقدام نکرده‌اند؛ به نوعی تامین مالی خارجی در بخش تعاونی سازماندهی شده نیست. خزاعی با اشاره به خط اعتباری ۸ میلیارد دلاری کره در ایران که اخیرا گشایش یافته، تصریح کرد: تمام این سرمایه‌گذاری می‌تواند در بخش خصوصی، بخش دولتی و حتی بخش تعاونی انجام شود اما واقعیت این است که هیچ پروژه‌یی از بخش تعاون برای سرمایه‌گذاری مشاهده نمی‌کنیم؛ درحالی که روزانه ده‌ها درخواست از سوی دستگاه‌های اجرایی، دولتی و بخش خصوصی برای استفاده از منابع مالی واصل می‌شوند.
ظرفیت تعاونی‌ها برای استفاده از سرمایه خارجی
رییس کل سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران با طرح این سوال که چه تعداد از پروژه‌های بخش تعاونی برای استفاده از ظرفیت تامین مالی خارجی برنامه‌ریزی و ساماندهی شده است؟ گفت: در بخش اقتصاد تعاون، تعداد زیادی از ۱۰۰هزار تعاونی فعال در کشور، ظرفیت استفاده از سرمایه‌گذاری خارجی را دارند که این آمادگی از سوی سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی کشور برای همکاری با اتاق تعاون ایران وجود دارد؛ ضمن اینکه می‌توانیم هماهنگی‌های لازم با بانک مرکزی درخصوص نحوه و شروط این سرمایه‌گذاری‌ها را انجام دهیم. وی از رییس اتاق تعاونی ایران درخواست کرد یک برنامه عملیاتی برای اجرایی کردن تفاهمنامه مذکور تهیه و به موازات نیز پروژه‌های قابل سرمایه‌گذاری بخش تعاون را ساماندهی و به سازمان سرمایه‌گذاری اعلام کند همچنین باید بخش بین‌الملل اتاق تعاون بیش از پیش برای هماهنگی‌های سرمایه‌گذاری خارجی فعال شود. خزاعی همچنین درخصوص فعال کردن رایزنی‌های اقتصادی به عنوان بخشی مستقل در خارج از سفارتخانه‌ها که مورد درخواست رییس کمیسیون سرمایه‌گذاری اتاق تعاون ایران بود نیز گفت: قطعا معتقدم که حضور رایزن‌ها در سفارتخانه‌ها به هیچ‌وجه برای توسعه ظرفیت‌های اقتصادی کارساز نیست؛ بنابراین در این زمینه برای استفاده بیشتر از رایزن‌های بازرگانی و اقتصادی در کشورهای مختلف حسب نوع ظرفیت و تعامل اقتصادی آنها با کشورمان یک ضرورت است که مذاکراتی در این زمینه درحال انجام است.
معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به اینکه حجم سرمایه‌گذاری‌های مصوب در دولت یازدهم معادل ۱۸میلیارد و ۷۰۰میلیون دلار بود، خاطرنشان کرد: این میزان سرمایه‌گذاری همچنان پایدار هستند؛ ضمن اینکه در دولت گذشته ۱۱میلیارد و ۲۰۰میلیون دلار میزان سرمایه ورودی به کشور بود.
٢ میلیون شغل، سهم تعاون در اقتصاد
در این مراسم همچنین بهمن عبداللهی، رییس اتاق تعاون ایران گفت: هم‌اکنون 14میلیون نفر در کشور عضو تعاونی‌ها هستند و 2میلیون نفر در ١٢٠گروه شغلی در این بخش فعالند. وی با بیان اینکه تعاونی فقط در بخش مصرف و مسکن نیست، اظهار کرد: ١٢٠گروه شغلی در این بخش فعالند. این مشاغل فرصتی برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی است و امیدواریم از این فرصت‌ها بهره‌مند شویم.
عبداللهی، توسعه تعاون را در راستای اقتصاد مقاومتی دانست و گفت: تعاون نزدیک‌ترین رابطه را با اقتصاد مقاومتی دارد زیرا مردم را به صحنه اقتصادی می‌آورد. رییس اتاق تعاون ایران اظهار کرد: در چند ماه گذشته سفیران برخی کشورها در اتاق تعاون ایران حضور یافتند با این هدف که بتوانیم ارتباط برقرار کنیم. وی خواستار توجه ویژه سازمان سرمایه‌گذاری به بخش تعاون شد.
