ایران با اروپا هم به تعهدات پایبند میماند
درصورت از بین رفتن برجام، طرف مقابل بیشتر ضرر خواهد کرد
شخصا مایلم که روابط ما با عربستان سعودی به آنچه قبلا بود، برسد
گروه ایران
ایران اساسا به تعهداتش در برجام عمل کرده و اگر دیگر کشورها نگرانیهایی از برنامه اتمی ایران داشتند مرتفع شده است، بنابراین آن کشورها ترجیح میدهند برجام را حفظ کنند اما گویا این موضوع برای امریکا ثقیل است. پس از روی کار آمدن ترامپ و اظهارات عجیبش، دیگر بر همگان ثابت شد که این کشور چندان علاقهیی به استقبال سایر جهان برای سرمایهگذاری بر اقتصاد ایران ندارد، بنابراین مدتی است که از هرکارشکنیای جهت خروج از برجام استفاده میکند. موضوعی که معاون رییسجمهوری کشورمان آن را ضرری برای کشور مقابل دانست. علیاکبر صالحی، معاون رییسجمهور و رییس سازمان انرژی اتمی در گفتوگویی که با نشریه اشپیگل داشت؛ مسائل مهمی درخصوص برجام مطرح و تاکید کرد که حتی در صورت خروج امریکا از توافق هستهیی، ایران میخواهد به اجرای این توافق ادامه دهد. او هشدار داد که در صورت از میان رفتن توافق هستهیی این مساله میتواند به رقابت تسلیحاتی هستهیی منجر شود. وی افزود: ما دایما در حال ارزیابی این مساله هستیم که آیا این توافق به نفع ماست یا اینکه هزینه ماندن در توافق بسیار بالاست یا نه. اگر امریکا از توافق خارج شود اما سایر کشورها یعنی انگلیس، فرانسه، آلمان، چین و روسیه متعهد باقی بمانند، در این صورت ایران نیز به احتمال زیاد بدون امریکا هم به تعهدات خود پایبند خواهد ماند اما اگر امریکا از توافق خارج شود و اروپا نیز پیروی کند در این صورت، توافق بهطور حتم نابود میشود و ایران به آنچه قبلا بود، باز میگردد و حتی از لحاظ فنی به سطح بالاتری خواهد رفت. من به عنوان شخصی که در این مذاکرات بوده است مایل به چنین اتفاقی نیستم. صالحی در پاسخ به این سوال که رییسجمهور روحانی تاکنون موفق به ایجاد موفقیتهای اقتصادی زیادی نشده و علت آن هم تا حد زیادی این است که امریکا به بانکهای غربی فشار میآورد که با ایران کار نکنند؛ چگونه میخواهید با این چالش روبهرو شوید؟ گفت: امریکا تلاش میکند که محیط (تعاملهای) تجاری را مسموم کند و بانکها و شرکتهای بزرگ را از کار کردن با ایران دلسرد و هراسآفرینی میکند. اما در واقعیت نمیتواند دستاورد زیادی داشته باشد. بله، لفاظی زیادی وجود دارد. اگر امریکا این حرفها را به عمل تبدیل کند، در این صورت ناچاریم با یک وضعیت بسیار متفاوت روبهرو شویم.
بازگشت به توسعه برنامه هستهای
در ادامه این گفتوگو، نشریه اشپیگل از معاون رییسجمهوری پرسید، اگر امریکا از برجام خارج شود و دیگران هم دنبالهروی کنند، ایران به توسعه برنامه هستهیی خود باز میگردد همچنین به یک اقتصاد غیرشفاف بازار سیاه هم باز میگردد؛ ایران بار دیگر منزوی میشود و در نبردی دایمی با قدرتهای غربی قرار میگیرد؟ صالحی گفت: این تقریبا درست است، اگر توافق هستهیی نقض شود، ما از لحاظ اقتصادی با مشکلاتی روبهرو خواهیم شد اما از لحاظ سیاسی دستاورد خواهیم داشت. به جوانان کشورمان میگوییم که دیگر به آنها اطمینان نکنید؛ ما یک بار امتحان کردیم و نرمش نشان دادیم تا به توافق هستهیی برسیم. آژانس بینالمللی انرژی اتمی بارها اجرای تعهدات ما را تایید کرد اما امریکا توافق را به شکست کشاند. اگر توافق هستهیی از بین برود، هیچ بختی برای حل و فصل مساله هستهیی کره شمالی نخواهد بود.
او همچنین درخصوص آزمایش چند هفته پیش یک موشک جدید بالستیک خاطرنشان کرد: اگر امریکا این را یک مساله میداند، این مشکل آنهاست. هیچ جای توافق هستهیی ذکر نشده که ایران حق توسعه ظرفیت موشکی خود را ندارد. ما از حقوق خود استفاده میکنیم؛ این طرف دیگر است که تلاش میکند این کار را به عنوان یک اقدام تحریکآمیز تفسیر کند. معاون رییسجمهوری درباره همکاری نزدیک رییسجمهوری امریکا با عربستان و منزوی کردن کشوری مانند قطر اظهار داشت: بر اساس آنچه من دریافتهام، امریکا در حالت گیجی است. حتی متحدان اروپایی امریکا نمیدانند که ترامپ چه راهبردی را دنبال میکند. این گیجی تاثیری منفی بر کشورداری امریکا و متحدان آن در منطقه و بهتازگی قطر گذاشته است. ناگهان بیدار میشوید و میبینید که قطر از ائتلاف نظامی کشورهای خلیجفارس و شورای همکاری خلیجفارس جدا شده است. من واقعا نمیتوانم، بگویم که قطر یک دوست بود. قطر در مورد سوریه و مناقشههای دیگر منطقه در طرف دیگر بوده است. اما ما اکنون به آنها دسترسی به فضا، دریا و راهها را میدهیم زیرا ما تنها مسیر آنها هستیم. اقدام سیاسی مستلزم منطق و یک رویکرد عقلانی است. ما به این علت است که این امتیازها را به قطر میدهیم. من چهار سال در عربستان زندگی کردم و بسیاری از مقامات آنها را میشناسم. ما همواره دیدگاههای متفاوت اما همواره روابط خوبی در زمینههای مختلف مانند اقتصاد، تجارت و گردشگری داشتیم. ایرانیها هیچ طرح و نقشهیی برای سرزمین یا ثروت دیگران ندارند. ما منابع بزرگ نفت و گاز و سرزمین بزرگی داریم.
ایران، عربستان و ترکیه در کنار هم
رییس سازمان انرژی اتمی در ادامه مصاحبه خود با این نشریه در خصوص شکسته شدن روابط ریاض و تهران گفت: پس از اینکه ملک عبدالله درگذشت و پادشاه جدید جای او را گرفت، روابط به سرعت رو به وخامت گذاشت که علت این امر بیشتر این توهم بود که ایران آنها را محاصره کرده است. بر اساس این توهم آنها میخواهند، یمن را تسخیر کنند تا یک گشایش ایجاد کنند اما تنها خودشان را در یک چاله عمیق گرفتار کردند که نمیدانند چگونه از آن خارج شوند. بهگزارش ایرنا و به نقل از پایگاه خبری اشپیگل آلمان، صالحی در پاسخ به این سوال که بهنظر نمیرسد که ایران مایل باشد کار زیادی برای کمک به آنها در این شرایط انجام دهد، افزود: چنانکه مقامات ما گفتهاند ما آماده و مایل برای کمک هستیم. اما عربستان باید واقعیتهای موجود را درک کند و به گمان من آنها در نهایت تغییر مسیر میدهند و حتی به این درک میرسند که ایران میتواند یک دوست خوب و قابل اعتماد باشد. هنگامی که من 7 سال پیش عهدهدار وزارت امور خارجه شدم، عربستانسعودی و ترکیه اولویتهای اصلی من بودند. سه کشور ایران، عربستان و ترکیه (درکنار هم) میتوانند صلح و امنیت در منطقه ایجاد کنند. من شخصا مایلم که روابط ما با عربستان به آنچه قبلا بود، برسد و حتی بهتر هم بشود.
او همچنین درباره این پرسش که به نظرتان چرا تعداد کمی از همتایان سیاسیتان حرف شما را باور میکنند؟ بیان داشت: منطقی نگاه کنید؛ اگر ما رابطه خوبی با عربستان داشته باشیم، در سطوح مختلفی از جمله اقتصاد و تجارت سود میبریم زیرا مسیر حیاتی ما خلیجفارس است. ما چگونه میتوانیم اوضاع را در خلیجفارس امن کنیم؟ تنها در صورتی که این کشورها به توافق برسند و در کنار هم قرار گیرند.