نوبت اروپاست که از برجام با صدای بلند حمایت کند

خبرنگاران خبرگزاری جمهوری اسلامی در اقدامی تازه به گفت‌وگو با سفیر روسیه در ایران پرداخته‌اند. لوان جاگاریان در این گفت‌وگو معتقد است که ایران در چارچوب برجام خوب عمل کرده و با وجود مخالفت‌های امریکا اکنون نوبت اروپاست که حمایت خود را با صدای بلند از برجام اعلام کند. این گزارش را در این باره بخوانید:

 ساختمانی آشنا

سفارت روسیه در تهران هیچ‌وقت برای یک خبرنگار ایرانی غریب نیست، شاید به این خاطر که اکثر کارکنان آن فارسی را سلیس و روان صحبت می‌کنند.

تنها تفاوتی که حرف زدنشان با ما ایرانی‌ها دارد، لهجه‌یی است که کمی به تاجیکی و افغانی می‌زند و دیگر اینکه بدون استثنا همه حروف «ح» یا «ه» را «خ» تلفظ می‌کنند. شاید هم به این خاطر است که ساختمان، بافت تاریخی خود را حفظ کرده، آنقدر که شما را به ده‌ها سال قبل می‌کشاند. برای گفت‌وگو با سفیر باید از محل مذاکرات سری چرچیل، روزولت و استالین عبور کنید، سالنی با سقف بسیار بلند که بر هر گوشه و در و دیوارش نقش «عقاب دوسر» حک شده، نمادی از روسیه که با چشمانی تیزبین، غرب و شرق را زیر نظر دارد. سالن بقدری کلاسیک است که ذهنتان به سال 1322 بازمی‌گردد، گویی صدای چرچیل و روزولت و استالین را می‌شنوید که برای گشودن جبهه دوم در غرب اروپا نقشه می‌کشند، همه این نقشه‌ها در همین سالن کشیده شده.

با این حال، جمهوری فدراسیون روسیه امروز نه روسیه تزاری است و نه آن کشور بلشویکی. کشوری عملگراست که بر پایه منافع متقابل، روابطش را استوار کرده است.

این کشور، اکنون یکی از حامیان ایران در توافق هسته‌یی است اما اینکه تا چه حد حاضر است پای این توافق بایستد، سوالی است که ذهن هر ایرانی علاقه‌مند به سیاست را مشغول کرده است. در گفت‌وگویی که بیش از یک ساعت طول کشید از لوان جاگاریان سفیر روسیه در تهران درباره برجام پرسیدیم، بهبود رابطه تهران- مسکو در دولت روحانی که قدری دور از انتظار بود، از تنش در روابط روسیه و امریکا که آن هم خلاف پیش بینی‌ها بود.

از برخی دیپلمات‌های روسی هم سوال کردیم که نامشان را ایرانیان در سال‌های اخیر زیاد شنیده‌اند؛ در تب و تاب روزهای مذاکرات هسته‌یی؛ دو دیپلمات با نام «سرگئی».

خواه ناخواه بحث عراق، کره شمالی؛ همکاری نظامی ایران و روسیه و مبارزه با داعش هم پیش آمد. در بخش نخست این گفت‌وگو که هم‌اکنون می‌خوانید، سفیر روسیه در تهران، مخالفت چین و کشورش را با مواضع دولت امریکا در قبال برجام «بدیهی و روشن» می‌داند و می‌گوید اکنون کشورهای اروپایی که برجام را امضا کرده‌اند باید با صدای بلند بر پایبندی ایران بر برجام تاکید کنند.

 اروپا باید بگوید مستقل است

ارزیابی سفیر روسیه در تهران را از یک سناریوی دولت ترامپ درباره برجام پرسیدیم؛ که پایبندی ایران به برجام را تایید نکند و تصمیم‌گیری در این زمینه را به کنگره بسپارد.

جاگاریان پاسخ داد: نمی‌دانم چه اسنادی وجود دارد که می‌تواند تاکید کند ایران درحال نقض برجام است. تا آنجا که اطلاع داریم آژانس بطور منظم سه ماه یک بار پایبندی ایران را تایید می‌کند. وی تاکید کرد: نه فقط آژانس بلکه ما هم این را تاکید می‌کنیم و هیچ بهانه‌یی نمی‌بینیم که امریکا ایران را متهم به نقض برجام کند.

جاگاریان درباره موضع احتمالی کنگره هم گفت: متاسفانه احساسات ضد ایرانی در کنگره خیلی قوی است؛ چه در ریاست‌جمهوری و چه در وزارت امور خارجه و سایر ساختارها نیز این را می‌بینیم. سفیر روسیه در تهران اظهار کرد: خیلی متاسفیم که می‌شنویم دولت فعلی امریکا از خود برجام انتقاد می‌کند. چندین بار تاکید کردیم و می‌کنیم که جمهوری اسلامی ایران بطور کامل بر تعهدات خود در خصوص برجام پایبند است و تاکنون حتی یک بند از آن را هم نقض نکرده است. چه درخصوص ذخایرآب سنگین و حجم غنی‌سازی اورانیوم.

جاگاریان تاکید کرد: این دیگر برای همه ما روشن است و بطور سختی با چنین تصمیمی ما و چینی‌ها مخالفت می‌کنیم.

وی افزود: در این میان، موضع کشورهای اروپایی خیلی مهم است. باید ببینیم که انگلیس، فرانسه و آلمان تا چه اندازه مستقل هستند. وقتی ترامپ سر کار آمد، یونکر رییس کمیسیون اتحادیه اروپا گفت «we are not ameriacans vassals, we are independent countries». لذا آنها نه بر کلمات که بر عمل تاکید کردند.

سفیر روسیه در تهران افزود: از آنجا که آنها کشورهایی مستقل هستند و بالاخره برجام هم قرارداد دو جانبه بین ایران و امریکا نبوده و قراردادی چند جانبه است، آنها هم باید مستقل از موضع امریکا به این قرارداد احترام بگذارند.

جاگایان گفت: یک بار دیگر تکرار می‌کنم که موضع روسیه و چین روشن است، سه کشور اروپایی هم باید با موضع منفی امریکا مخالفت کنند. چون آنها هم در این مدت برای به ثمر رسیدن برجام تلاش کردند. وی اضافه کرد: آلمان و به خصوص فرانسه در ایران منافع اقتصادی خیلی عمیقی دارند مثلا در توتال و خودروسازی و باید هم منافع اقتصادی خود را حفظ کنند. لذا فکر می‌کنم در اینجا کشورهای اروپایی که برجام را امضا کرده‌اند باید با صدای بلند بر پایبندی ایران بر برجام تاکید کنند.

 دو دیپلمات نام آشنای ایرانیان

از سفیر روسیه درباره دو دیپلمات روس سوال کردیم که نامشان بیش از هر مقام دیگر این کشور در ایران شنیده شده است؛ سرگئی ریابکوف و سرگئی لاوروف. وزیر خارجه روسیه و معاون او که در مذاکرات فشرده هسته‌یی ایران و 1+5 حضور داشتند.

او گفت: من شاهد مذاکرات دو جانبه و چند جانبه بوده‌ام. حدود 6 سال است سفیر روسیه در تهران هستم؛ می‌دیدم که روند مذاکرات چگونه ادامه می‌یابد؛ از زمانی که مسوولیت مذاکرات بر عهده شورای عالی امنیت ملی در زمان ریاست‌جمهوری آقای احمدی‌نژاد بود تا بعد از روی کار آمدن آقای روحانی که به وزارت امور خارجه منتقل شد. جاگاریان افزود: آقای ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه به طور منظم سالی چند بار از ایران بازدید و با آقای عباس عراقچی در مسکو، تهران، وین و ژنو ملاقات می‌کرد و این مذاکرات به تبادل نظر برای نزدیک شدن موضع ایران و روسیه خیلی کمک کرده است.

سفیر روسیه در تهران گفت: آقای ریابکوف خیلی گرفتار هستند و برنامه ایشان خیلی فشرده است. در 11ماه جولای به دعوت دوست خود آقای عراقچی فرصتی داشتند از ایران بازدید و با وی و آقای تخت‌روانچی مذاکره کنند.

این مذاکرات هم درخصوص برجام و پروژه‌های دو جانبه اعم از فردو و ایزوتوپ‌های پایدار که روسیه موظف است به ایران کمک کند، خیلی موثر بود. جاگاریان درباره وزیر خارجه روسیه هم گفت: در خصوص آنچه مربوط به آقای لاورف است باید بگویم که ایشان بیش از 14سال است وزیر خارجه روسیه است. شخصی برجسته نه فقط در فدراسیون روسیه که خارج از این کشور هستند. ایشان در سال 1972 از دانشگاه روابط بین‌المللی فارغ‌التحصیل شدند؛ همان دانشگاهی که من هم از آنجا فارغ‌التحصیل شدم و این موجب افتخار من است و از این سال به بعد مدت فعالیتشان در وزارت امور خارجه است.

 لاوروف شاعر- لاوروف دیپلمات

از جاگاریان درباره «لاوروف شاعر» پرسیدیم. برخی چیزها که از وزیر خارجه روسیه در رسانه‌های امریکایی منتشر شده است.

سفیر روسیه گفت: ایشان هم در سازمان ملل متحد نماینده روسیه و معاون وزیر امور خارجه این کشور بود. شعر هم می‌نویسد. ما یک سرود دانشگاه روابط بین‌الملل داریم که آن را خود آقای لاوروف نوشته‌اند. لاوروف مولف شعر است. می‌بینید که هم دیپلمات و هم شاعر است. برای من افتخار بزرگی است.

 لاوروف رقیب پوتین نیست

سوال کردیم آیا این احتمال وجود دارد که لاوروف در انتخابات رقیب آقای پوتین شود؟

جاگاریان آن را رد کرد و گفت: آقای پوتین در روسیه شخصی پرنفوذ است و اکثریت مردم روسیه از سیاست خارجی پوتین حمایت می‌کنند. در ایران هم می‌گویند ما از سیاست آقای پوتین حمایت می‌کنیم و خوشمان می‌آید که روسیه محکم در مقابل فشار امریکا می‌ایستد و مقاومت می‌کند.

 برخلاف امریکا به اراده مردم ایران احترام می‌گذاریم

سفیر روسیه در پاسخ به سوالی درباره گسترش روابط تهران- مسکو در دولت روحانی گفت: درخصوص آنچه مربوط به روی کار آمدن آقای روحانی است، بعضی از دیپلمات‌ها از من سوال می‌کردند که روسیه کدام فرد را ترجیح می‌دهد که رییس‌جمهور ایران باشد؟ جواب ما این بود که برای ما زیاد فرق نمی‌کند. هر چه که اراده مردم کشور دوست، ایران باشد. هر کسی که رییس‌جمهور ایران باشد ما با ایشان کار خواهیم کرد چراکه روسیه جایگاه خاصی در خط‌مشی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد.

جاگاریان افزود: ما مانند برخی از کشورهای غربی و در نوبت اول ایالات متحده امریکا نیستیم که دوست دارد به همه درس بدهد ولی خودشان نمی‌خواهند درس بگیرند، ما هرگز در امور داخلی کشورهای دیگر ازجمله ایران مداخله نکردیم، نمی‌کنیم و نخواهیم کرد.

وی خاطرنشان کرد: به عنوان سفیر روسیه، از حجم روابط سیاسی دو کشور بی‌نهایت راضی هستیم؛ تماس‌های منظم بین آقای پوتین و آقای روحانی - ملاقات‌های حضوری در حاشیه مجامع مختلف، سفر جناب آقای روحانی به مسکو که فورا بعد از نوروز انجام شد و مکالمات تلفنی منظم بین مسوولان عالیرتبه ایران و فدراسیون برای اجرایی کردن قراردادهای دو جانبه برای پیشبرد همکاری‌های دو جانبه در ابعاد مختلف بی‌نهایت کمک می‌کند.

سفیر روسیه در تهران گفت: همین اواخر، دو هفته پیش، آقای روحانی با آقای پوتین دوباره تلفنی صحبت کردند. در آن زمان من در شهر کرمانشاه بودم. این مکالمه تلفنی خیلی جالب و موثر بود. در نتیجه این مکالمه تلفنی، انتظار داریم که رفت و آمدها بین دو کشور در سطوح مختلف بیشتر و موثر‌تر شود.

 از شتاب قراردادها راضی نیستیم

سفیر روسیه در پاسخ به این سوال که آیا از شتاب گسترش روابط دو کشور و انعقاد و اجرایی شدن قراردادهای دو جانبه پس از برجام رضایت دارد، گفت: تا اندازه زیاد نه.

جاگاریان گفت: ما چند قرارداد مهم امضا کردیم که در مرحله اجرایی شدن هستند. تلاش می‌کنیم دو قرار داد مهم برق‌رسانی گرمسار- اینچه‌برون و احداث نیروگاه حرارتی سیریک در استان هرمزگان هر چه سریع‌.تر اجرایی شود. برخی مشکلات فنی وجود دارد که امید است به زودی حل شود. سفیر روسیه در جواب به این سوال که آیا این مشکلات، مربوط به امور بانکی است، گفت: مشکلات بانکی هم هست. در استان‌های مختلفی از جمله کرمانشاه که بازدید کرده‌ام تجار ایرانی شکایت دارند که انتقال پول مشکل است.

 تعجب می‌کنم

سفیر روسیه اضافه کرد: من تعجب می‌کنم چرا که یک ماه پیش جلسه‌یی در سطح معاونان روسای بانک‌های مرکزی هر دو کشور ایران و روسیه در مسکو برگزار و یادداشت تفاهمی امضا شد و مثل اینکه به توافقات خوبی رسیدند. نمی‌توانم بفهمم که دلیل مشکلاتی که مانده چیست؟ جاگاریان گفت: امیدوارم به زودی جلسه چهاردهم کمیسیون مشترک برگزار شود. ما به طرف ایرانی پیشنهاد کرده‌ایم که این جلسه بعد از یک ماه در 5 اکتبر در مسکو برگزار شود اما این تاریخ برای دوستان ایرانی مناسب نیست چراکه کابینه جدید تشکیل شده است. قبلا جناب آقای واعظی رییس بخش ایرانی کمیسیون مشترک بوده است.

سفیر روسیه در تهران افزود: با استفاده از فرصت به عنوان سفیر روسیه از آقای واعظی بابت زحمت‌های ایشان تشکر کنم. ایشان نقش مهمی داشت و خیلی به پیشبرد و توسعه همکاری‌های دو جانبه بین ایران و روسیه کمک کرده است. وی اضافه کرد: منتظریم طرف ایرانی تصمیم بگیرد که جانشین آقای واعظی به عنوان رییس جدید کمیسیون چه کسی خواهد بود. بعد از دریافت این اطلاعات می‌توانیم تاریخ جدید را تعیین کنیم. فعلا منتظر جواب طرف ایرانی هستیم.