گام رو به جلوی استارتآپها
کسب و کارهای نوپا یا همان استارتآپها یکی از بزرگترین عوامل پیشرفت علم و تکنولوژی در جهان امروزی به شمار میروند.
در کشور ما نیز طی سالیان اخیر، بسیاری از ایدههای تجاری در قالب استارتآپ معرفی شده و در مدت کوتاهی توانستند به محبوبیت و نتیجه مطلوب دست پیدا کنند. به گفته فعالان اقتصادی؛ کسبوکارهای نوین، در ایران در حال شکلگیری و رونق هستند؛ طی سالهای اخیر شاهد توسعه شکلگیری استارتآپها هستیم و به نوعی کالاهای مصرفی این بار سر از موبایلها و لوازم الکترونیکی درآوردهاند. از سوی دیگر فعالان تشکلی میگویند که این نوع فعالیت کسب و کارهای نوین منجر به صرفهجویی در زمان و هزینهها شده است. از سوی دیگر عدهیی بر این باورند که مهمترین مزیت استارتآپها افزایش بهرهوری و ایجاد اشتغالزایی بالاست. به واقع این کسب و کارها با کمک به بهرهوری و ایجاد سود اقتصاد را در مسیر شکوفایی جلو میبرند به همین دلیل است که امروزه اکثر دنیا رو به سوی این مشاغل آوردهاند؛ چراکه به تاثیر شگرف آن پیبردهاند؛ این موضوعها در شرایطی عنوان میشود که هنوز نحوه محاسبه مالیات آنها جز سوالات اساسی است که در فضای عمومی بیپاسخ مانده است. چرا کسبوکارهای نوین در مقابل کسبوکارهای سنتی به موفقیت بیشتری دست یافتهاند.
در این زمینه، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران درخصوص شرکتهای استارت آپی به «تعادل» گفت: مهمترین مزیت استارتآپها افزایش بهرهوری است که بسیار بیشتر از اشتغالزایی و تولید سرمایه در اقتصاد به کار میآید و این کسبوکارها با کمک به بهرهوری و ایجاد سود اقتصاد را درمسیر شکوفایی جلو میبرند به همین دلیل است که امروزه اکثر دنیا رو به سوی این مشاغل آوردهاند چراکه به تاثیر شگرف آن پی بردهاند. سید بهادر احرامیان در ادامه افزود: بسیاری از کارشناسان و مسوولان عقیده دارند که با حمایتهای مالی یا معافیتهای مالیاتی میتوان به گسترش این مشاغل نوپا کمک کرد؛ درحالی که اینچنین نیست و معافیتهای مالیاتی و کمکهای مالی تنها برای شرکتهایی که در بازه سرمایهگذاری دچار مشکل شدهاند یا آنهایی که زیرساخت مناسب ایجاد نکردهاند کارساز است نه شرکتهای دانشبنیان که اغلب با سرمایهگذاریهای کم به سودآوری میرسند. او بیان کرد: تسهیلات کمبهره و معافیتهای مالیاتی مشکلی از استارتآپها حل نمیکند و به جای آن با تقویت قوانین حمایت از حقوق معنوی و کپی رایت همچنین دلگرمی به نخبگان میتوان استارتآپهای خلاق را جهت رسیدن به اهدافشان یاری داد. عضو هیات نمایندگان اتاق تهران درپایان خاطرنشان کرد: مشکل استارتآپها مشکل داراییهای ثابت نیست بلکه با حمایت از نرمافزارها، افزایش حقوق معنوی و بهروزرسانی قوانین سنتی با شرایط جدید میتوان به نخبگان عرصه فناوری کمک زیادی کرد.
تامین زیرساختها
لازم است دولت زیرساختهای استارتآپی را به سمت جلو هدایت کند. اینها بخشی از سخنان فعالان اقتصادی است که در این باره مشاور کمیسیون انرژی اتاق ایران به «تعادل» گفت: فناوری اطلاعات که زیرمجموعه بخش خدمات در اقتصاد است امروزه بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است بهطوری که دربخش داخلی و جهانی ارزش افزوده بخش خدمات در ایران حدود 50 درصد و این رقم در امریکا نزدیک به 80درصد است و بهطور میانگین در سطح جهان میزان ارزش افزوده بخش خدمات بین 40 تا 80درصد است. حامد فرنام در ادامه افزود: کشورهای در حال توسعه با بها دادن بیشتر به بخش تولیدی و صنعت کشور در مقایسه با کشورهای جهان اول سهم کمتری از خدمات را دراختیار دارند چراکه معتقدند اول باید به بلوغ تولیدی و صنعتی رسید و سپس به حوزه فناوری ورود پیدا کرد این درحالی است که فناوری اطلاعات و بخش خدماتی که از فناوری درتولید و صنعت استفاده میکنند به میزان زیادی گسترش یافته است بنابراین اگر با این دید بنگریم فناوری اطلاعات سرعت اشتغالزایی را به میزان زیادی افزایش داده است.
فرنام با اشاره به حمایت دولت از مشاغل نوپا اظهار کرد: درحال حاضر یکسری قوانین داریم اما به درستی اجرایی نشده است بهطوری که سالیان سال است دولت با طرح دولت الکترونیک اقداماتی در این خصوص انجام داده که متاسفانه به خوبی پیش نرفته است و در بسیاری از موارد ناقص است و لازم است دولت همت بیشتر داشته باشد تا قوانین موجود بهخوبی اجرایی شوند. مشاور کمیسیون انرژی اتاق ایران اظهار کرد: اگر دولت زیرساختها را به سمت جلو هل بدهد به تبع آن قوانین موجود بهتر اجرایی خواهد شد و درنتیجه تقاضا برای بخش فناوری و استارتآپها افزایش خواهد یافت. از سوی دیگر عرضه فناوری که بیشتر در دست بخش خصوصی است افزایش یافته و این امر تعادل در اقتصاد و بالطبع بین بخش خصوصی و دولتی را در پی خواهد شد و باعث میشود کفه بخش خصوصی با بخش دولتی به سمت توازن پیش رود. فرنام خاطرنشان کرد: حمایت از استارتآپها قطعا کاهش خروج نخبگان از کشور را درپی خواهد داشت و بین حمایت از کسب و کارهای نوپا و عدم خروج نخبگان از کشور همبستگی وجود دارد اما نمیتوان گفت که ارتباط مستقیمی بین این دو عامل وجود دارد لذا باید با برنامهریزیهای داخلی و فراهم کردن تقاضای موثر برای کسب و کارهای دانش بنیان بخش خصوصی مانع خروج نخبگان از کشور شد.
شفافیت در مقررات
همچنین رییس کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات و اقتصاد رسانه اتاق ایران به پایگاه اتاق ایران گفت: تعداد شرکتهایی که در زمینه کسبوکارهای نو و مبتنی بر فناوری اطلاعات فعالیت میکنند، روزبهروز بیشتر میشود. این شرکتها بهعنوان شخصیتهای حقوقی باید مالیات بر درآمدشان را به سازمان امور مالیاتی بپردازند و از سوی دیگر، سازمان امور مالیاتی هم باید باتوجه به نقشی که شرکتهای استارتآپی، نوپا و نوآور در اقتصاد کشور بازی میکند، ترتیب اخذ مالیات را بدهد اما در این فرایند، چند نکته اهمیت دارد.
محمدرضا طلایی، افزود: نکته اول مربوط به شفافیت در مقررات و قوانین اخذ مالیات از شرکتهای فعال در زمینه فناوریهای نوین است. بعید به نظر میرسد که جایگاه شرکتهای نوآور و استارت آپی در قوانین سازمان مالیاتی روشنشده باشد و تعریف دقیقی از فرایند اخذ مالیات از این شرکتها وجود داشته باشد.
جدال کسبوکارهای نوین و سنتی
در عین حال رییس سابق کمیسیون رقابت، خصوصیسازی و سلامت اداری اتاق ایران درباره نحوه برخورد با کسب و کارهای نوین به پایگاه خبری اتاق ایران به پایگاه اتاق ایران گفت: شیوه برخورد با کسبوکارهای نوین اشتباه است. الان همین نگاه را در برخورد با مارکتهای بزرگ و مگامالها داریم. ما نمیتوانیم با از مدلهای نوین در دنیا پیروی نکنیم؛ ایران و کسبوکارهای ایران، جزیره جدا افتادهیی از دنیا نیست. یلدا راهدار افزود: اینیک تحول است؛ چیزی شبیه به انقلاب که در دوران گذار از دوره اقتصاد سنتی و کشاورزی به عصر صنعتی شدن اتفاق افتاد. کسبوکارهای سنتی باید تاثیر فناوری نوین را بر حرفه خود بپذیرند. ما نمیتوانیم جلوی انقلاب فناوری و تاثیر آن را بگیریم. دانشگاههای ما نسل جوان را با مدل کشورهای اروپایی و فناوری آنها تربیت میکند و معلوم است که آنها الگوهایی را در حرفه خود به کار خواهند گرفت که اقتضای آن فناوری و تکنولوژی یا دادههای اطلاعاتی است.
وی تصریح کرد: شکلگیری شرکتهای استارتآپ پدیدهیی است که موج راهاندازی آن همه دنیا را گرفته و طبیعتا ایران هم وارد این موج شده است. ما کشوری هستیم که جوان تحصیلکرده زیاد در آن وجود دارد، از طرفی هم با بحران اقتصادی و بیکاری روبهرو هستیم. درواقع بسیاری از فارغالتحصیلان دانشگاههای ما نمیتوانند وارد بازار کار شوند و خیلیها هم رغبتشان برای ادامه تحصیل کم شده به همین خاطر اولویت اقتصادی رویکرد زندگی افراد را تغییر داده است.