چرا کرمان الگوی مناسبی برای اقتصاد است؟
گروه بنگاه‌ها شهاب‌الدین قیداری
رییس‌جمهوری روز گذشته در ابلاغیه کوتاهی که در رسانه‌ها منتشر شد، استان کرمان را به عنوان الگوی اقتصاد مقاومتی معرفی و استفاده از این الگوی اجرایی به سایر استان‌های کشور را نیز ابلاغ کرد؛ موضوعی که نشان می‌دهد در صورت برنامه‌ریزی مناسب و استفاده بهینه از ظرفیت‌های درونی هر استان، اقتصاد و معیشت ایرانیان توانایی رسیدن به افق‌های از پیش تعیین شده را دارند.
ماجرای الگوسازی از اقتصاد کرمان از جایی آغاز شد که محمود واعظی رییس دفتر رییس‌جمهوری طی نامه‌یی به روحانی، ابتکارات و برنامه‌ریزی استاندار کرمان را در راستای اقتصاد مقاومتی مثبت ارزیابی و پیشنهاد کرد تا این اقدامات به عنوان الگو به سایر استان‌های کشور معرفی شود. بلافاصله پس از این نامه رییس‌جمهوری نیز این پیشنهاد را پذیرفت و در پی نوشتی دستور داد «هر اقدام مناسبی که در استان کرمان انجام شده به عنوان الگو به سایر استانداران جهت اجرا ابلاغ شود.»
اما جدا از اهمیت این ابلاغیه، موضوعی که از منظر تحلیلی و تطبیقی می‌تواند به فضای اقتصادی کشورمان کمک شایانی کند، رونمایی از گزاره‌هایی است که استان کرمان با بهره‌مندی از آنها توانسته خود را به عنوان یک الگوی اجرایی مناسب در حوزه اقتصادی مطرح کند. به عبارت روشن‌تر یافتن پاسخی برای این پرسش که اقتصاد کرمان با استفاده از کدام دستورالعمل‌های اجرایی و مدیریتی توانسته به چنین دستاورد قابل توجهی دست پیدا کند؟
مجموعه این موضوعات سوژه‌یی است که خبرنگار «تعادل» در جریان گفت‌وگو با رییس اتاق کرمان به عنوان نماینده بخش خصوصی و نمایندگان استان کرمان در مجلس دهم پیگیری کرده است. سیدمهدی طبیب‌زاده، رییس اتاق کرمان معتقد است، شاه‌کلید توفیق مدیران کرمانی در موفقیتی که ایجاد شده، ریشه در مردمی کردن اقتصاد این استان دارد که به عنوان یک ضرورت غیرقابل انکار در دستور کار مدیران استانی قرار گرفته است.
آمارهای موفقیت در کرمان
ماجرای برنامه‌ریزی برای تحقق اقتصاد مقاومتی در استان کرمان به ایده بنیادینی بازمی‌گردد که برای نخستین بار در استانداری کرمان برنامه‌ریزی شد. ایده که تقسیم استان کرمان به 8 منطقه اقتصادی که در عمل این استان را به 8 منطقه کرمان، گلبافت و راین، کوهبنان، راور و زرند، رفسنجان، انار و
شهر بابک، سیرجان و بردسیر، جیرفت و عنبرآباد، ریگان، بم، نرماشیر و فهرج، بافت، ارزوئیه، رابر و گوغر و رودبار جنوب، فاریاب، کهنوج و قلعه‌گنج تقسیم کرده است.
استانداری کرمان بعد از مشخص شدن این
8 منطقه برای تحقق هدف مورد نظر از شرکت‌های توانمند اقتصادی بر مبنای مسوولیت‌های اجتماعی آنها برای قبول مسوولیت توسعه مناطق 8 گانه استان دعوت کرد و موفق به عقد 21قرارداد با این موسسه‌های اقتصادی بخش خصوصی و غیردولتی شد. استاندار کرمان با اشاره به فعالیت 21موسسه اقتصادی به عنوان معین اقتصادی در کرمان افزود: معین‌های اقتصادی نیز برنامه‌هایی برای توسعه اشتغال استان تدارک دیدند و در این زمینه منابع خوبی در اختیار آنها قرار گرفت که از آنها برای چند برابر کردن تسهیلات خوداشتغالی استفاده شد.
نقطه اوج برنامه‌ریزی‌های استان کرمان در مسیر پیشرفت برنامه‌یی بود که برای بهبود اوضاع اقتصادی و معیشتی منطقه قلعه‌گنج کرمان با محوریت حرکت‌های مردمی آغاز شد. ایده‌یی که در نهایت این منطقه محروم را در مسیر توسعه گام به گام در بخش‌هایی چون توسعه گردشگری، بهبود کسب وکار خرد و خانگی، تشکیل صندق‌های خرد روستایی و... قرار داد.
مردمی کردن اقتصاد؛ شاه کلید توسعه پایدار
مهدی طبیب‌زاده، رییس اتاق کرمان در جریان گفت‌وگو با «تعادل» در پاسخ به این پرسش که چه دلایلی باعث شده تا رییس‌جمهوری استان کرمان را به عنوان استان الگو در حوزه اقتصاد مقاومتی معرفی کند، می‌گوید:«نخستین گامی که برای توسعه پایدار در کرمان برداشته شد، موضوع مردمی‌سازی اقتصاد و توجه به بخش خصوصی است که ازجمله مهم‌ترین بندهای ابلاغیه مقام معظم رهبری درخصوص اقتصاد مقاومتی نیز محسوب می‌شود.
مدیران دولتی استان کرمان با طراحی یک ایده مناسب شرکت‌های خصوصی و غیردولتی را مسوول برنامه‌ریزی توسعه محور در 8 منطقه از کرمان کردند که همین ایده نقش بالایی در موفقیت این استان داشت. به نظرم استان‌هایی که قصد دارند در این مسیر حرکت کنند نیز باید از این اسلوب و روش موثر مدیریتی استفاده کنند، بدون مشارکت و حضور بخش خصوصی هر ایده‌یی در حوزه توسعه با شکست مواجه خواهد شد. با این ایده تمام مناطق استان به کارگاه‌های تولید فکر و ایده و نهایتا اجرا بدل شد و ستاد عالی فرماندهی اقتصاد مقاومتی استان نیز به عنوان نهاد حامی و ناظر بر فرآیند کلی برنامه‌ریزی‌های اجرایی نظارت دارد.»
رییس اتاق کرمان در ادامه اظهاراتش و در بیان مصداقی دامنه موفقیت‌های کرمان می‌گوید:«منطقه قلعه‌گنج و مسیر رشدی که این منطقه پیموده است یک مورد مصداقی جالب توجه در کرمان است. زیبایی توفیق‌هایی که در این منطقه دیده می‌شود به دلیلی مشارکت بالای مردم و هماهنگی آنها با ساختارهای اجرایی و مدیریتی استان است. خود مردم جمع شدند، گروه‌هایی را تشکیل دادند، صندوق‌های خرد روستایی تاسیس شد و همین مردم به اندازه توانایی‌هایشان که همان مبلغ اندک یارانه‌ها را در بر می‌گرفت در این صندوق مشارکت کردند. پس‌اندازی که هر چند شاید به نظر برسد از نظر حجم و میزان چندان چشمگیر نباشد اما به دلیل مشارکت بالای مردم همین مبلغ نیز تاثیرگذار است. مجموعه این عوامل و موضوعات دیگری که در سطح مدیریت کلان استان به کار گرفته شد در نهایت کرمان را به عنوان یک نماد و الگو از اجرای اقتصاد مقاومتی مطرح کرده است.»
تشریح دلایل انتخاب استان کرمان
در شرایط که نماینده پارلمان بخش خصوصی کرمان درباره شاخص‌های مدیریتی کرمان برای رسیدن به موفقیت صحبت می‌کند، کمالی‌پور یکی از نمایندگان استان کرمان در مجلس دهم از منظر دیگری به بحث ورود می‌کند و طرح مثلث توسعه اقتصادی و مناطق 8 گانه اقتصادی را مهم‌ترین نوآوری‌های استان کرمان در جهت اجرای اقتصاد مقاومتی در سطح کشور می‌داند.
کمالی‌پور بعد از ابلاغیه رییس‌جمهوری به دلایل انتخاب استان کرمان به عنوان الگوی اقتصاد مقاومتی در سطح کشور اشاره کرد و گفت: استاندار کرمان ابتکاراتی در سطح استان کرمان داشتند که در سطح کشور بی‌نظیر بوده‌اند. وی مثلث توسعه اقتصادی را یکی از ابتکارات استاندار کرمان نام برد و ادامه داد: مثلث توسعه اقتصادی 3رکن موثر(امام جمعه، نماینده مردم در مجلس و فرماندار) در هر شهر را در حوزه اجرای اقتصاد مقاومتی دخیل کرد همچنین در کنار مثلث توسعه اقتصادی انتخاب معین اقتصادی برای هر شهرستانی در جهت توسعه هر منطقه از مهم‌ترین برجستگی‌های انتخاب استان کرمان به عنوان الگوی اقتصاد مقاومتی هستند.
نماینده جیرفت و عنبرآباد در مجلس دهم، سرمایه‌گذاری و حمایت معین‌های اقتصادی در مناطق در راستای توسعه و پیشرفت مناطق را بی‌تاثیر ندانست و بیان کرد: اقدامات بسیار زیادی در مناطق 8گانه اقتصاد مقاومتی انجام شده که این موارد حرکت‌های نو و جدیدی در سطح کشور بودند.
کمالی‌پور با بیان این مطلب که ثمره اقدامات اقتصادی صورت گرفته در مناطق 8 گانه استان را چند سال آینده خواهیم چید، اظهار کرد: در توسعه زیرساخت‌ها در 4سال اخیر اقدامات بسیار خوبی ازجمله؛ در توسعه صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی در جیرفت و عنبرآباد صورت گرفته است.
اعتماد به مردم و ابتکارات استاندار
در همین زمینه یکی دیگر از نمایندگان استان کرمان در مجلس دهم اعتماد به مردم و ابتکارات استاندار کرمان را مهم‌ترین عامل انتخاب استان کرمان به عنوان الگوی اقتصاد مقاومتی در سطح کشور می‌داند.
شهباز حسن‌پور در گفت‌وگو با ایسنا، یکی از دلایل اینکه استان کرمان به عنوان الگوی اقتصاد مقاومتی در کشور مطرح شده را تجربه موفق استان در اجرای اقتصاد مقاومتی در شهرستان قلعه‌گنج دانست و اظهار کرد: عملگرایی استاندار کرمان، ابتکارات و خلاقیت وی در اقتصاد را می‌توان از عاملان مهم این انتخاب نام برد ضمن آنکه پیگیری‌های استاندار کرمان برای آنکه قلعه‌گنج را به عنوان شهر پایلوت اقتصاد مقاومتی معرفی شود در این مهم بی‌تاثیر نمی‌دانم.
نماینده سیرجان و بردسیر در مجلس دهم پهن کردن فرش قرمز واقعی برای بخش خصوصی در استان کرمان توسط نماینده عالی دولت را یکی دیگر از علل این انتخاب نام برد و تصریح کرد: رزم‌حسینی توانست استفاده مناسبی از توان بخش خصوصی در پیشبرد اهداف توسعه‌یی خود در استان داشته باشد.
وی استاندار کرمان را یک فرد پیگیر و سمج در اجرای پروژه‌های اقتصادی دانست و عنوان کرد: استان کرمان قابلیت‌ها و ظرفیت‌های بی‌شمار در زمینه‌های گردشگری، صنعتی و معدنی، کشاورزی و نیروی انسانی دارد که این موضوع خود می‌تواند یکی از برگ‌های برنده استان کرمان باشد.
