بیت‌کوین ابزاری برای سفته‌بازی نه برای حفظ ارزش
گروه بانک و بیمه احسان شمشیری
اینکه روزی پول‌های الکترونیکی جایگزین پول‌های کاغذی شوند مساله‌یی است که بارها مورد بحث قرارگرفته است. برخی بر این باور هستند که قابلیت‌های سیستم پول‌های کاغذی بیش از پول‌های الکترونیک و بیت‌کوین است و برخی با این دیدگاه مخالف‌اند.
به گزارش «تعادل»، به‌طور خلاصه درباره بیت‌کوین و ارزهای رمزنگاری‌شده باید گفت که بیت‌کوین ارزی دیجیتال است که سر و صدای زیادی به راه انداخته و به یکی از داغ‌ترین مباحث کنونی در میان بسیاری از افراد از جمله شرکت‌های کامپیوتری، بانکداران و اقتصاددانان، سرمایه‌داران و همچنین بسیاری از مردم جهان تبدیل شده است. بیت‌کوین در کنار دیگر ارزهای دیجیتالی قابلیت ایجاد تغییران بنیادی در اقتصاد جهانی را دارد و می‌تواند آینده اقتصادی بشر را کاملا متحول و از نو پایه‌گذاری کند.
ارزهای رمزپایه، ارز دیجیتال یا Cryptocurrency (کریپتوکارنسی)، نوع جدیدی از پول هستند که تحت کنترل هیچ نهاد یا دولتی نیستند.
در حال حاضر شناخته شده‌ترین ارز دیجیتال، کریپتوکارنسی بیت‌کوین است که به عنوان قدیمی‌ترین کریپتوکارنسی حدود ۹ سال پیش در دسترس عموم قرار گرفت. اگر دوست دارید بدانید که واقعا خرید یک کریپتوکارنسی می‌تواند یک سرمایه‌گذاری خوب و سودآور باشد، به شما پیشنهاد می‌کنیم تاریخچه قیمت بیت‌کوین از ابتدا تاکنون را موردبررسی قرار بدهید. قیمت هر بیت‌کوین در ابتدای عرضه آن حتی به یک دلار هم نمی‌رسید؛ اما حالا هر بیت‌کوین قیمتی بیشتر از
۳ شمش ۱ اونس طلا (واحد جهانی مبادلات) دارد و طبق نظر کارشناسان روند رو به رشد قیمت این کریپتوکارنسی و دیگر ارزهای دیجیتال همچنان افزایشی باقی خواهد ماند.
کارشناسان و تحلیلگران moneydebate، production peer و سی‌بی‌اس در این رابطه نظرات موافق و مخالفی دارند پاتریک کوردا اقتصاددان معروف بیت‌کوین را جایگزین مناسبی برای پول نمی‌داند وی معتقد است: بیت‌کوین‌ها بخش زیادی از ویژگی‌های پول‌های کاغذی را دارند ولی نمی‌توان آنها را جایگزین مناسبی برای سیستم پولی کنونی دنیا دانست زیرا ارزش‌گذاری آن به‌سادگی انجام نمی‌شود.
مثلا نمی‌توان پیش‌بینی کرد با افزایش یک‌درصدی ارزش دلار یا کاهش یک‌درصدی ارزش یورو، ارزش هر بیت‌کوین در بازار چه تغییری می‌کند. به همین دلیل این واحد پولی نمی‌تواند کاربردی وسیع و جهانی داشته باشد.
ما نمی‌دانیم با افزایش ارزش دلار و یورو، ارزش هر بیت‌کوین افزایش پیدا می‌کند یا کاهش می‌یابد و این مساله باعث شده است نتوان در مورد استفاده از آن به‌درستی تصمیم‌گیری کرد. به نظر من از آنجا که ارزش بیت‌کوین به ارزش هیچ واحد پولی دیگر و هیچ بازار فلزی دیگری وابسته نیست نمی‌توان آن را جایگزینی برای پول‌های کاغذی دانست. بیت‌کوین در شرایط فعلی در برخی از معاملات استفاده می‌شود و حتی امکان افزایش ارزش آن هم وجود دارد ولی اینکه در آینده ما شاهد تبدیل‌شدن آن به واحد پول اصلی مورد استفاده در جهان باشیم، بسیار دور از انتظار است زیرا ویژگی‌های مناسب برای این تغییر در آن وجود ندارد.
تردید در جایگزینی به خاطر نحوه ارزش‌گذاری
کانراد گراف دیگر اقتصاددان مشهورمعتقد است: به نظر من بیت‌کوین امکان جایگزین پول شدن را دارد زیرا مانند پول امکان پس‌انداز شدن دارد و می‌توان آن را در معاملات استفاده کرد. بیت‌کوین بیشترین سهم از نیازهایی را که بشر با پول برطرف می‌کند تامین می‌کند، بیت‌کوین را می‌توان پس‌انداز کرد و می‌توان حساب‌هایی با پول‌های الکترونیکی در بانک‌ها افتتاح کرد.
از طرف دیگر در سال‌های اخیر تکنولوژی در بخش‌های زیادی از زندگی انسان وارد شده است و انتظار اینکه در دنیای پول هم وارد شود نادرست نیست. تنها مساله‌یی که باعث می‌شود در مورد امکان این جایگزینی تردید داشته باشیم نحوه ارزش‌گذاری آن است. در سال‌های اخیر ارزش بیت‌کوین را حجم مبادلات آن تعیین کرده و افزایش و کاهش ارزش دلار و یورو و دیگر واحدهای پولی نمی‌تواند تاثیر معناداری در تغییر ارزش ارزهای رمزنگاری شده داشته باشد.
البته اگر بتوانیم بیت‌کوین را واحد پول جهانی در نظر بگیریم و دیگر نیازی به مقایسه آن با واحدهای پولی کاغذی وجود نداشته باشد، مساله حل می‌شود. به نظر من می‌توان در آینده بیت‌کوین را به عنوان یک جایگزین بالقوه برای بازار پول در نظر گرفت ولی این اتفاق در کوتاه‌مدت نمی‌افتد زیرا باید سیستم‌های مالی دنیا اصلاح شود. اصلاح سیستم‌های پولی هم فرآیند دشواری است و نیاز به توافق تمامی کشورهای دنیا و همراهی آنها با یکدیگر دارد. »
بیت‌کوین می‌تواند جایگزین پول شود
وان پیترسون تحلیل‌گر بانک saxo ضمن ابراز این نکته که بیت‌کوین می‌تواند جایگزین پول شود اظهار داشت: بازار بیت‌کوین‌ها بازار بسیار جوانی است و در سال‌های آتی، پیشرفت‌های زیادی در این بازار حاصل خواهد شد.
برای اینکه این بازار رشد کند باید روش‌های ساده‌تری برای خرید و استفاده از پول‌های دیجیتالی ایجاد شود، از این واحد پولی برای انتقال وجه در خریدهای بزرگ استفاده شود و درنهایت شهروندان کشورهایی که وضعیت بحرانی اقتصادی را تجربه می‌کنند، این امکان را داشته باشند تا با تبدیل پول‌های خود به بیت‌کوین از سرمایه‌هایشان محافظت کنند. در این شرایط است که بازار بیت‌کوین می‌تواند قدرت رقابت با بازار پول‌های کاغذی را به دست آورد. بارها گفته‌شده است که یکی از موانع مهم و بزرگ برای استفاده زیاد از بیت‌کوین‌ها، نوسان زیاد ارزش آن است؛ اما باید دید این نوسان در مقایسه با چه‌چیزی بیان می‌شود. اگر شما شهروند ونزوئلا یا زیمبابوه باشید نوسان ارزش بیت‌کوین برایتان بسیار کم است و ترجیح می‌دهید دارایی‌های خود را به بیت‌کوین تبدیل کنید تا پول کشور زیمبابوه و ونزوئلا. از طرف دیگر در سال‌های بحران اقتصادی و سیاسی هم می‌توان از این بازار استفاده کرد. مثلا در سال‌های جنگ در عراق یا در سال‌های اخیر در سوریه ارزش پول این‌دو کشور کاهش زیادی پیدا کرد و در این وضعیت استفاده از بیت‌کوین برای مردم مطلوبیت زیادی داشت.
به‌هرحال از نظر من بیت‌کوین توانایی این را دارد که جایگزین پول کاغذی شود، به‌خصوص که پیشرفت‌های تکنولوژیکی باعث شده است تا دنیای دیجیتال بر بخش بزرگی از زندگی ما احاطه داشته باشد و دلیلی برای ناتوانی پول دیجیتالی در احاطه بر بازار و اقتصاد دنیا وجود ندارد.
امکان تعویض پول کاغذی با
پول‌های الکترونیکی وجود ندارد
جرمی کوهن پژوهشگر در موسسه پیترسون می‌گوید: نمی‌توان انتظار داشت بیت‌کوین جای پول کاغذی را بگیرد زیرا بیت‌کوین‌ها ارزش ثابتی ندارند و ارزش آنها با ارزش دیگر واحدهای پولی مورداستفاده در دنیا یا حتی طلا به عنوان منبع حفظ ارزش قابل‌مقایسه نیست. این عدم ثبات و غیرقابل مقایسه بودن ارزش بیت‌کوین می‌تواند در میان‌مدت و بلندمدت به اقتصاد ضربه بزند. ارزش بیت‌کوین‌ها متغیر است و ما شاهد این مساله هستیم که هرروز بیش از روز قبل این نوسان در بازار ایجاد می‌شود. درواقع بیت‌کوین را می‌توان ابزاری برای سفته‌بازی در بازار دانست نه وسیله‌یی برای حفظ ارزش.
یک دلیل دیگر برای اینکه امکان تعویض پول‌های کاغذی با پول‌های الکترونیکی وجود ندارد، این است که عرضه بیت‌کوین‌ها محدود است. مثلا در سال ۲۰۱۲، 16.3 میلیون بیت‌کوین در بازار وجود داشته و تا
۱۰ سال آینده حداکثر شمار بیت‌کوین‌ها در بازار به
۱۷ میلیون عدد می‌رسد.
به همین دلیل است که می‌توان انتظار افزایش ارزش بیت‌کوین را داشت زیرا این واحد پولی در دنیا از محبوبیت بیشتری برخوردار خواهد شد ولی کمبود عرضه آن زمینه را برای افزایش قیمت فراهم خواهد کرد. به نظر من دلیل اینکه امکان جایگزین شدن بیت‌کوین‌ها وجود ندارد این است که طراحی و ساختار ایجاد این بیت‌کوین‌ها برای تبدیل‌شدن به یک واحد پولی که روزانه استفاده شود، مناسب نیست؛ بنابراین این تغییر کاربری بسیار بعید است.
