تدوین مقررات جدید برای بورسی شدن اپراتورها

گروه دانش و فن  

ورود اپراتورهای ارتباطی به بورس با اما و اگرهای فراوانی مواجه شده است، در این بین نبود برخی قوانین مشخص در خصوص ادغام شرکت‌ها و شفاف نبودن برخی مسائل بورسی شدن این شرکت‌ها را به چالش کشیده است. در این خصوص معاون سازمان تنظیم مقررات ارتباطات از رفع موانع احتمالی ورود اپراتورهای ارتباطات ثابت (FCP) به بازار بورس یا ادغام آنها با یکدیگر با تدوین مقررات جدید یا اصلاح مقررات قبلی، خبر داد.

 صادق عباسی شاهکوه شکل‌گیری اپراتورهای بزرگ‌تر در بازار فناوری اطلاعات و ارتباطات را در راستای تحقق هدف 2.5 برابرشدن این بازار در طول برنامه ششم توسعه عنوان کرد و گفت: ادغام اپراتورهای FCP هزینه‌های تمام شده شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها را کاهش می‌دهد و با شکل‌گیری اپراتورهای بزرگ‌تر در بازار ICT، اهداف برنامه ششم، محقق می‌شود.

وی با اشاره به تاکید وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و رویکرد کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات در تدوین مقررات این حوزه در جهت کمک به بورسی شدن و ادغام شرکت‌ها، افزود: بورسی شدن شرکت‌ها به شفاف‌سازی امور آنها و جذب سرمایه کمک می‌کند و رگولاتوری نیز این آمادگی را دارد با تدوین مقررات جدید یا اصلاح مقررات قبلی، وارد شدن شرکت‌ها به بورس و ادغام آنها با یکدیگر را تسهیل کند.

معاون بررسی‌های فنی و صدور پروانه رگولاتوری تصریح کرد: درحال حاضر ۱۷ شرکت FCP پروانه فعالیت دارند اما ممکن است برای ایجاد شبکه در سطح شهرها بطور جداگانه با موانع مختلفی روبرو شوند در حالی که با ادغام با یکدیگر، مشکلات آنها کمتر می‌شود. ضمن آنکه زمینه فعالیت و رقابت بین چند شرکت بزرگ در مقایسه با تعداد زیادی از شرکت‌های در حد متوسط راحت‌تر و به صرفه‌تر است.

عباسی شاهکوه درباره تعداد شرکت‌هایی که می‌توانند با هم ادغام شوند، گفت: درخواست‌های ادغام از سوی شرکت‌ها تا وقتی مورد پذیرش قرار می‌گیرد که به شرایط رقابت سالم در بازار آسیبی وارد نشود. معاون بررسی‌های فنی و صدور پروانه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تاکید کرد: اگر شرکت‌های دارنده پروانه در حوزه ارتباطات ثابت برای ادغام یا ورود به بورس با موانع مقرراتی مواجه شدند می‌توانند موانع قانونی و پیشنهادهای خود را برای رفع آنها به رگولاتوری ارسال کنند.

 ابهام بزرگ زیر سایه ادغام ناشران اینترنتی

از سوی دیگر با توجه به رشد عجیب و خاص سودآوری یک شرکت اینترنتی برخلاف روال کلی این حوزه اقتصادی، بررسی مجدد مفروضات سودآوری و همچنین نظارت‌های موشکافانه سازمان بورس در نحوه قیمت‌گذاری و عرضه سهام این شرکت در بورس ضروری است.

ایران برای نخستین بار در سال 1373 به اینترنت متصل شد و از آن زمان، تعداد کاربران اینترنت در ایران رشد فزاینده‌یی داشته است. درحالی که در سال‌های ابتدایی ورود اینترنت به کشور، شرکت مخابرات ایران سهم بزرگی از ارائه خدمات به کاربران را در اختیار داشت، به ‌مرور زمان و با اعطای مجوزهای متنوع ارائه خدمات اینترنتی به شرکت‌های خصوصی توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، شاهد شکل‌گیری بازاری به نسبت رقابتی در ارائه خدمات اینترنتی

DIAL-UP، ADSL، TD-LTE، FTTB و غیره در کشور هستیم.

از جمله انواع پروانه‌ها و روش‌های دسترسی به اینترنت در ایران، پروانه ایجاد و بهره‌برداری از شبکه ارتباطات ثابت (FCP) است که به معنای ارائه انواع خدمات ارتباطی و انتقال داده بر بستر شبکه ارتباطات ثابت از قبیل خدمات دسترسی به اینترنت پرسرعت، دسترسی به شبکه ملی اطلاعات و خدمات مبتنی بر آن است. در سال‌های اخیر و پیش از ورود تکنولوژی TD-LTE 4G ,3G، شرکت‌های بسیاری با اخذ این مجوز به ارائه خدماتی نظیر ADSL می‌پردازند که از 17 شرکت فعال و دارای مجوز در این حوزه می‌توان به شرکت‌های شاتل، آسیاتک و پارس آنلاین اشاره کرد.

بررسی دورنمای بازار شرکت‌های دارنده پروانه FCP یعنی شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات ADSL در آینده نشان می‌دهد که عدم توانایی رقابت با ارائه‌دهندگان خدمات TD-LTE و خدمات فیبر به‌ واسطه عدم در اختیار داشتن مجوزهای مربوط به خدمات FWA، بنا بر کیفیت نامطلوب ارائه خدمات اینترنتی از طریق سیم‌های مسی فرسوده شرکت مخابرات ایران به عنوان متولی شبکه تلفن ثابت کشور در مقایسه با خدمات اینترنتی بی‌سیم شرکت‌هایی نظیر ایرانسل و مبین نت، یکی از اصلی‌ترین دلایل افت تعداد مشترکین شرکت‌های این حوزه (ADSL) در سال‌های اخیر بوده است.

 نگاه موشکافانه برخی نهادهای نظارتی

همچنین قیمت بالای ارائه خدمات اینترنتی نسبت به محصولات با فناوری‌های جدید ذکر شده، مشکلات عدیده در خصوص ارائه خدمات مخابراتی و همکاری‌های لازم با شرکت مخابرات ایران که خود به عنوان یکی از رقبای اصلی شرکت‌های حوزه FCP مطرح است، افت شدید مشترکین فعال در این حوزه به‌ واسطه علاقه‌مندی مشتری برای گرایش به خدمات ارائه شده سایر شرکت‌ها و گرایش به تجهیزات به روزتر، فراگیر شدن استفاده از خدمات اینترنتی بر بستر موبایل و تبلت که به نوعی توسط اپراتورهای تلفن همراه صورت می‌پذیرد و غیره تنها برخی از مهم‌ترین دلایل کاهش شدید سودآوری و حتی زیانده شدن بسیاری از شرکت‌های این حوزه بوده است.

با این توصیف‌ها، فروش شرکت‌های این حوزه از طریق واگذاری به شرکت‌های دیگر یا از طریق عرضه در بازار بورس اوراق بهادار نه تنها از نگاه مالکان سهام عمده توجیه‌پذیر، بلکه به نوعی تنها راه باقیمانده برای هموارسازی آینده خاکستری این شرکت‌ها است.

در چنین شرایطی، پذیرش و اعطای مجوز عرضه سهام شرکت‌هایی از این قبیل که رشد سودآوری آنها با آنگاه و اگر‌های مالی زیادی مواجه است قابل تامل بوده و تداوم درآمد و سودآوری آنها در آینده باید برای سهامداران مورد توجه جدی قرار گیرد.

در سال گذشته نیز شاهد ورود شرکت‌هایی با کیفیت سودآوری پایین و مشروط بر عوامل متعدد بودیم که ظاهراً در صورت تحقق، شرکت‌های اینترنتی دیگری نیز به این جمع خواهد پیوست.

به گزارش فارس، بر خلاف آن چه در اخبار اولیه و تفاهم‌نامه بین دو شرکت‌ های‌وب و پارس آنلاین عنوان شده، ادغام شرکت‌ها با محو یک شرکت دارای قوانین بسیار ضعیف در کشور است و با توجه به میزان تعهدات، معافیت‌های مالیاتی، دارایی‌ها، بدهی‌ها، مالیات‌های ناشی از انتقال تجهیزات و دارایی‌های شرکت محو شونده، استفاده و تجمیع مجوزها و پروانه‌های دو مجموعه تحت نظر سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و غیره، پروسه‌یی بسیار زمان بر و پیچیده است که افشای آثار دقیق مالی ناشی از این ادغام، طولانی مدت و با ابهامات متعددی مواجه است.

 بنابراین، به نظر می‌رسد در صورت تصمیم به ادغام این دو مجموعه، باید شاهد توقف طولانی مدت نماد «های‌وب» و نظارت‌های دقیق بر فرآیند ادغام و همچنین صورت‌های مالی منتشره توسط شرکت‌‌ های‌وب از سوی سازمان بورس بود.

در صورت عدم ادغام و انتقال 100درصد سهام شرکت پارس آنلاین، شرکت‌ های‌وب ملزم به افشای صورت‌های مالی شرکت پارس آنلاین و همچنین ارائه صورت‌های مالی تلفیقی و برآورد سود حاصل از سرمایه‌گذاری در سهام شرکت پارس آنلاین که چشم‌انداز روند سودآوری آن در سال‌های اخیر قابل تامل است است که در صورت چنین اقدامی انتظار برای وقوع تغییرات خاص در سودآوری شرکت‌‌ های‌وب و حتی افزایش ارزش بازار این شرکت با اما و اگر‌های مختلفی مواجه خواهد بود.

بزرگ‌ترین دلیل واگذاری یا ادغام شرکت پارس آنلاین در شرکت ‌های‌وب، برخورداری شرکت ‌های‌وب از پروانه FWA و مواجه شرکت پارس آنلاین با کاهش تعداد حدود 300 تا 400 هزار مشترک از مشترکان خود است.

بر اساس چنین مفروضاتی، ادغام این دو شرکت می‌تواند انتظار برای افزایش هزینه‌های ثابت بالا در کوتاه‌مدت را برای‌های وب در بر داشته باشد که این هزینه‌ها شامل ادامه پرداخت هزینه‌های پشتیبانی و پرسنلی پارس آنلاین، تعویض مودم‌های ADSL مشتریان پارس آنلاین در صورت تصمیم به ارائه خدمات TD-LTE از طریق شرکت‌ های‌وب به مشتریان این شرکت، هزینه‌های مربوط به بازخرید و تغییر ساختار سازمانی و نیروی انسانی شرکت پارس آنلاین و غیره است.

هزینه‌های اشاره شده در کنار پیش بینی جذب یک میلیون مشترک توسط شرکت‌ های‌وب در گزارش ارزش‌گذاری این شرکت برای سال 1397 و درحالی‌ که تعداد مشترکین فعلی این شرکت در حدود 300 هزار مشترک است در کنار احتمال اندک جذب مشترکین روستایی در سال‌های آتی، به باور کارشناسان نشان از عدم تغییرات جدی در سودآوری شرکت‌ های‌وب در صورت ادغام یا تملیک پارس آنلاین در دو سال آینده خواهد داشت.

ازجمله پتانسیل‌های این ادغام نیز می‌توان به جذب مشترکین بیشتر توسط شرکت‌ های‌وب به دلیل عدم موفقیت این شرکت و جذب تنها 300 هزار مشترک در مدت 7 سال فعالیت گذشته خود اشاره کرد. همچنین از دیگر مزیت‌های این ادغام می‌توان به کاهش هزینه‌های مخابراتی به دلیل افزایش مشترکان این شرکت اشاره کرد.

با توجه به رشد قابل تامل سودآوری شرکت «آسیاتک» برخلاف آن چه که در حوزه شرکت‌های مشابه در حال وقوع است، بررسی مجدد مفروضات سودآوری و همچنین نظارت‌های موشکافانه سازمان بورس و سایر متولیان در نحوه قیمت‌گذاری و عرضه سهام این شرکت در بورس، ضروری است تا ضمن تقویت اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار سرمایه زمینه شفافیت بیشتر در این بازار متشکل فراهم شود.