نفت طعم قهوه عربی گرفت

 گروه انرژی| حمید مظفر|

اقدامات جاه‌طلبانه ولیعهد جوان پادشاه عربستان سعودی به مهم‌ترین اخبار این روزهای منطقه خاورمیانه تبدیل شده است. محمد بن سلمان عبدالعزیز پسر پادشاه مسن عربستان‌سعودی که این‌روزها در رسانه‌های خارجی به نام ام‌بی‌اس شهرت یافته است جمع قابل توجهی از شاهزاده‌های ثروتمند از جمله ولید بن طلال مولتی‌میلیاردر سعودی و تعدادی از وزرای فعلی این کشور را دستگیر و آنها را در هتل ریتز-کارلتون ریاض حبس کرده است. اقداماتی که از نظر کارشناسان مسائل سیاسی زمینه‌سازی برای به جابه‌جایی قدرت بین پدر و پسر در شبه جزیره است.

ورای مسائل سیاسی، فعل و انفعالات رادیکال صورت گرفته در عربستان‌سعودی، بازار نفت را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است و شتاب بیشتری به قیمت طلای سیاه که در یکی، دو هفته اخیر موتور آن حسابی گرم شده بود، داد. آنچه برخی از آن به عنوان «شبه کودتا» در ریاض نام می‌برند، سبب نااطمینانی بیشتر در فضای سیاسی عربستان‌سعودی شده و عامل جدیدی به مجموعه عوامل افزایشی بازار نفت اضافه کرده است.

روز گذشته و با آغاز به کار بازار در هفته جدید میلادی، قیمت نفت خام به بالاترین سطح خود از جولای 2015 رسید. به گزارش «تعادل» و به نقل از رویترز، بازداشت‌های صورت گرفته با دستور محمدبن‌سلمان برای استحکام بیشتر پایه‌های قدرت خود در عربستان که تحت عنوان مبارزه با فساد در این کشور صورت گرفته است، بازار نفت خام را با محدودیت عرضه مواجه کرد.

در معاملات صبح روز دوشنبه بازارهای بین‌المللی به وقت گرینویچ، قیمت نفت برنت تا 62دلار و 90سنت در هر بشکه رسید که بالاترین سطح قیمتی است که تالارهای بورس از جولای 2015 به این سمت به خود دیده‌ بودند. قیمت فعلی نفت برنت حدود 40درصد بالاتر از سطح قیمتی است که در ماه ژوئن سال جاری به ثبت رسیده بود. در بازار امریکا نیز نفت خام وست‌تگزاس‌اینترمدییت به بالای 56دلار در هر بشکه رسید که حدود یک‌سوم بیشتر از پایین‌ترین سطح قیمتی است که برای این نفت مرجع در سال جاری به ثبت رسید.

موسسه آر‌بی‌سی مارکتز در یادداشتی برای خبرگزاری رویترز پاکسازی‌های صورت گرفته در عربستان را نشانه‌یی برای تغییرات سیاسی قابل توجه در این کشور دانست. هرچند کارشناسان این شرکت معتقدند نباید انتظار داشت که این تغییر و تحول سیاسی، اثری فوری بر سیاست‌های نفتی این کشور به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده نفت خام جهان داشته باشد.

پیش از گرد و خاک‌های سیاسی اخیر محمدبن‌سلمان در این کشور که توجه بازار را به خود جلب کرده است، این شاهزاده جوان با اعلام حمایت از تمدید توافق کاهش تولید تا پایان سال 2018، تاثیر بزرگ خود را بر بازار نفت گذاشته بود. در یادداشت آر‌بی‌سی در این زمینه عنوان شده است: «چیزی که به نظر می‌رسد، این است که محمدبن‌سلمان کاملا به لنگراندازی توافق تا عمق سال 2018 پایبند است و ضمنا در حال حرکت به سمت فروش سهام آرامکوست».

از زمان به قدرت رسیدن سلمان بن عبدالعزیز در عربستان‌سعودی، عمده امور اجرایی و سیاست‌گذاری‌های این کشور به دست پسر و ولیعهد پادشاه انجام می‌شود. محمدبن‌سلمان تاکنون اقدامات متعددی را تحت عنوان اصلاحات اقتصادی و اجتماعی در این کشور دنبال کرده است. در حوزه اقتصاد، چشم‌انداز 2030 عربستان‌‌سعودی به عنوان نقشه راه و سند بالادستی این کشور معرفی شده است. سندی که بر اساس آن سعودی‌ها قصد دارند تا به توصیه سازمان‌های بین‌المللی اقتصادی، حجم قابل توجهی از وابستگی اقتصاد خود را به درآمدهای نفتی کاهش دهند. اصلاحات اقتصادی بن‌سلمان، شامل برنامه فروش بخشی از سهام غول اقتصادی نفتی این کشور در سال آینده است. کارشناسان بین‌المللی معتقدند یکی از مهم‌ترین دلایلی که عربستان طرح توافق کاهش تولید را دنبال و بر به نتیجه رسیدن آن اصرار کرد، نیاز آرامکو به قیمت‌های بالای نفت پیش از عرضه اولیه سهام بود.

هر چند قمار سیاسی محمدبن‌سلمان، هیجان بازار نفت را بالا برده و قیمت‌ها را بیشتر کرده است اما نباید از یاد برد که آنچه اکنون سبب اصلی رشد قیمت‌ها به حساب می‌آید، نه فاکتورهای روانی بلکه عوامل بنیادین هستند. به عنوان مثال در یک هفته اخیر تعداد ریگ‌های حفاری شرکت‌های نفتی امریکایی به میزان 8واحد کاهش پیدا کرد که بیشترین کاهش از ماه مه ‌2016 به حساب می‌آید. کاهش ریگ‌های حفاری امریکایی در حالی اتفاق می‌افتد که به نظر می‌رسد، اوپکی‌ها نیز در کنار چند تولیدکننده غیراوپکی دیگر از جمله روسیه توافق کاهش یک‌میلیون و 800هزار بشکه از تولید روزانه خود را تا پایان سال آتی میلادی ادامه دهند.

اینها نشانه‌هایی است که تاجران از آنها به عنوان روند رو به جلو کاهش مازاد عرضه و فاصله بین عرضه و تقاضا از آن یاد می‌کنند.

در حالی که همه‌چیز دست به دست هم داده است تا سمت عرضه بازار با محدودیت مواجه شود، تقاضای نفت خام کماکان بالاست. به گزارش «تعادل» و به نقل از رویترز، بانک بارکلیز بریتانیا در تحلیلی‌ در این زمینه می‌نویسد: «همزمانی رشد جهانی اقتصاد و اختلالات جدید عرضه نفت در حال ایجاد سازنده‌ترین فضای قیمتی از سال 2014 است». نکته جالب توجه این است که این بانک پیش‌بینی خود از قیمت نفت خام در سه‌ماهه پایانی سال 2017 را به میزان 6دلار افزایش داده و به 60دلار در هر بشکه رسانده است.