ریاض در مسیر تندباد
شاهزادگان سعودی 100میلیارد دلار اختلاس کردند
گروه جهان|
دادستان کل عربستان از فساد و اختلاس ۱۰۰میلیارد دلاری سیستماتیک شاهزادگان در کشورش خبر داده است. همچنین در شرایطی که تنش‌های سیاسی و اخبار مربوط به بازداشت گسترده شاهزادگان و مقام‌های سیاسی پیشین و فعلی در عربستان شائبه یک کودتای سیاسی تمام‌عیار توسط محمد بن سلمان ولیعهد عربستان را در این کشور پررنگ‌تر از همیشه کرده، امانوئل ماکرون رییس‌جمهوری فرانسه در سفری برنامه‌ریزی نشده به ریاض رفته است. سعد حریری نخست‌وزیر مستعفی لبنان که گفته می‌شود در عربستان در بازداشت به سر می‌برد و به زور سعودی‌ها استعفا داده یکی از اهداف سفر رییس‌جمهور فرانسه است.
اسکای‌نیوز نوشته، دادستان کل عربستان با اعلام اینکه مبلغ احتمالی اختلاس از ۳۷۵میلیارد ریال فراتر می‌رود، گفته: «فعالیت تجاری عادی در عربستان تحت تاثیر این تحقیقات قرار نخواهد گرفت. حساب‌های بانکی این فراد بلوکه شده اما شرکت‌ها و بانک‌ها آزادی ادامه معاملات را دارند. »
هفته گذشته رسانه‌های خبری از بازداشت ده‌ها شاهزاده سعودی به دستور محمد بن سلمان ولیعهد عربستان خبر دادند. در میان بازداشت‌شدگان نام ولید بن‌طلال ثروتمندترین فرد جهان عرب نیز دیده می‌شد. اخیرا اخبار درز یافته از بازداشت بندر بن سلطان نیز حکایت دارند. به گزارش سایت «عین‌الشرق الاوسط»، بندر بن سلطان و نیز دختر شاهزاده ولید بن طلال میلیاردر سعودی در میان بازداشت‌شدگان هستند. بندر بن سلطان بن عبدالعزیز از اعضای خاندان آل سعود ریاست شورای امنیت ملی عربستان را از ۲۰۰۵ تاکنون برعهده دارد و از جولای ۲۰۱۲ تا آوریل ۲۰۱۴ ریاست سازمان اطلاعات و امنیت عربستان سعودی را بر عهده داشت. وی یکی از نوه‌های ملک عبدالعزیز نخستین پادشاه عربستان سعودی است. بندر بن سلطان بیش از ۲۰ سال از ۱۹۸۳ تا ۲۰۰۵ سفیر عربستان سعودی در آمریکا بود.
شب دشنه‌های بلند
رابرت فیسک در نشریه ایندیپندنت نوشته از بازداشت‌های گسترده به عنوان «شب دشنه‌های بلند» یاد کرده که در جریان آن در یک شب ۴۰۰مخالف سرشناس و پرنفوذ آدولف هیلتر توسط گشتاپو به قتل رسیدند. فیسک این واقعه را تلاش محمد بن‌سلمان برای تحکیم پایه‌های قدرت خود تشبیه کرده و نوشته: «حصر شاهزاده‌های سعودی و دستگیری ده‌ها مقام بلندپایه همزمان با استعفای سعد حریری بود. جمعه، سوم نوامبر حریری در جلسه هیات دولت بود که تلفنی از ریاض دریافت می‌کند. در این مکالمه از او خواسته می‌شود که برای دیدار با پادشاه عربستان به این کشور سفر کند. حریری با توجه به ملیت لبنانی-سعودی نمی‌توانست این دعوت را رد کند حتی اگر دو روز پیش در ریاض بود، به‌ویژه اینکه حریری صاحب شرکت «اوگر» است که ۹میلیارد دلار به عربستان بدهی دارد. استعفای حریری از نخست‌وزیری لبنان نه به میل خود بلکه با اجبار عربستان سعودی بود. هنگامی که حریری وارد فرودگاه ریاض شد، ماموران امنیتی وارد هواپیما می‌شوند و تلفن همراه او و همراهانش را ضبط می‌کنند... حریری چند ساعت بعد استعفای خود را از روی متن و در برابر دوربین‌های سعودی خواند. او از ادبیاتی استفاده کرد که سابقه نداشت. برای نمونه حریری از خطر ایران و لزوم خلع سلاح حزب‌الله سخن گفت. در حالی که نخست‌وزیر لبنان به خوبی از قدرت حزب‌الله آگاهی دارد و می‌داند که خلع سلاح این گروه بدون جنگ داخلی غیرممکن است. به‌ویژه باید این نکته را هم در نظر داشت که اکثریت جمعیت لبنان را شیعیان تشکیل می‌دهند و احتمالا دخالت ارتش برای خلع سلاح حزب‌الله به یک جنگ تمام‌عیار خواهد انجامید. آن هم ارتشی که نیروهای شیعه در آن حضور قابل توجه دارند. این‌گونه سخنان هرگز از زبان حریری شنیده نشده و واقعیت این است که این کلمات برای حریری نوشته شده‌اند. علاوه بر این، کسانی که حریری را می‌شناسند معتقدند که او سخن نمی‌گفت و به بیان دیگر سعودی‌ها به وی دستور استعفا داده و مجبورش کرده بودند که متن آنها را با صدای بلند بخواند. »
به نوشته فیسک، موضوع دیگری که ظن استعفای اجباری حریری را تقویت می‌کند، حضور خانواده وی در عربستان است. آنها در ریاض به گروگان گرفته شده‌اند و این مساله‌یی است که نگرانی نخست‌وزیر مستعفی لبنان را تقویت می‌کند. او پس از اعلام استعفا سفر کوتاهی به بیروت داشت، اما به‌دلیل نگرانی از وضعیت خانواده‌اش به عربستان بازگشت. این استدلال برای سفر حریری به امارات هم صدق می‌کند با این توضیح که این سفر در واقع به این منظور برنامه‌ریزی شده بود که نشان داده شود وی می‌تواند آزادانه هر جا می‌خواهد برود. به‌گفته نویسنده تاکنون فقط عده معدودی توانسته‌اند با حریری تماس بگیرند و در این مکالمات تنها جملات کوتاهی نظیر«خوبم» یا «برمی‌گردم» از وی شنیده شده است. شبکه فرانسوی زبان فرانس ۲۴ نیز با انتشار مطلبی این ادعا را بررسی کرد. این شبکه به نقل از چند منبع امنیتی لبنان می‌گوید که حریری اکنون «در واقع در بازداشت سعودی‌ها» است.
نویسنده ایندیپندنت در انتها به جلسه‌های کاری حریری اشاره می‌کند و می‌گوید که وی با نمایندگان صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی ملاقات‌هایی برای گفت‌وگو درباره کیفیت آب هماهنگ کرده بود «کسی که قصد داشته باشد از سمتش کناره‌گیری کند چنین ملاقات‌های مهمی را برنامه‌ریزی نمی‌کند.»
پادشاهی ترس
ایرنا اسلاو نیز در اویل‌پرایز با اشاره به تحولات اخیر عربستان نوشته: «تحولات عربستان سرعت بی‌سابقه‌یی دارد و ما شاهد تغییرات رادیکال در سطوح رهبری این کشور هستیم. هفته گذشته چند ساعتی از تاسیس کمیته‌یی برای مبارزه با فساد به ریاست محمد بن سلمان گذشته بود که دستور بازداشت ده‌ها شاهزاده و مقام دولتی سابق و فعلی صادر شد. حال نگرانی‌های جدی وجود دارد که شرایط از کنترل خارج شود. خبرهایی شنیده می‌شود که برخی مقام‌های نفتی از جمله برخی مدیران شرکت نفتی آرامکو ممنوع‌السفر شده‌اند. به سختی می‌توان پیش‌بینی کرد که اتفاقات بعدی چه سمت و سویی خواهد داشت اما برخی ناظران از جمله دنیس گارتمن هشدار می‌دهند که تحولات عربستان در بلندمدت تاثیرات نامطلوبی بر منطقه و بازارهای نفت خواهد داشت.» نشریه واشنگتنپست نیز با اشاره به تنش عربستان با همسایگانش همزمان با توفان سیاسی داخلی نوشته: وزیر امور خلیج (فارس) عربستان دوشنبه لبنان را به اعلان جنگ علیه عربستان متهم کرده و نگرانی‌های جدی را درباره احتمال درگیری جدیدی در منطقه برانگیخت. سه‌شنبه بود که عربستان سعودی از شهروندانش خواست تا هرچه سریع‌تر لبنان را ترک کنند. اما بعد از بحران ایران، یمن و قطر باید پرسید که این جدیدترین تنش با همسایه‌یی دیگر تا چه حد جدی است؟ تامارا وایتس کارشناس موسسه بروکینگز معتقد است که در اقدامات اخیر سعودی‌ها علیه لبنان باید دنبال ردپای اسراییل بود، چرا که اسراییلی‌ها مدت‌هاست سعودی‌ها را ترغیب می‌کنند تا علیه حزب‌الله در لبنان به عنوان یکی از متحدان نزدیک ایران در منطقه اقدام کنند. تامارا نوشته: «عربستان سعودی و اسراییل هر دو ایران را یک تهدید می‌دانند. آنها هر دو از توسعه نفوذ ایران در منطقه نگران هستند و این مساله را یک چالش جدی می‌دانند. عربستان و اسراییل همچنین یک نگرانی مشترک هم دارند: کاهش نفوذ آمریکا در منطقه. احساسی که از زمان ریاست‌جمهوری باراک اوباما شروع شد. حالا ریاض و تل‌آویو هر دو تلاش دارند تا بار دیگر آمریکا را به همان جایگاه گذشته در منطقه بازگردانند.»
