تشکیل ائتلاف در وقت اضافی
گروه جهان طلا تسلیمی
آنگلا مرکل صدراعظم آلمان یک‌شنبه را به عنوان مهلت پایانی خود برای متحد کردن چهار حزب در تشکیل دولت ائتلافی جدید و جلوگیری از بحرانی سیاسی در بزرگ‌ترین اقتصاد اروپایی تعیین کرده بود، اما به نظر می‌رسد مرکل و حزب دموکرات مسیحی وی در جلب نظر دموکرات‌های آزاد و حزب سبز برای آغاز رسمی گفت‌وگوهای ائتلافی به بن‌بست خورده‌اند. این مساله برای مرکل به معنای خطر برگزاری انتخابات مجدد و احتمالا پایان چهارمین دوره صدراعظمی وی پیش از آغاز شدن آن است. از سوی دیگر دستیابی به توافق در برلین، آغاز مباحثات بر سر جزئیات دستورکار سیاسی و انتخاب وزرای کابینه خواهد بود؛ مباحثاتی که مرکل و حزبش ترجیح می‌دهند آن را تا پیش از کریسمس به پایان برسانند.
افق‌های نامعلوم سیاست آلمان
انتخابات آلمان که حدود 8 هفته پیش برگزار شد، این کشور را با پیچیده‌ترین چشم‌انداز سیاسی از جنگ جهانی دوم تاکنون مواجه کرده است. حزب دموکرات مسیحی مرکل با کمترین میزان آرا از 1949 در انتخابات پیروز شد و حزب آلترناتیوی برای آلمان (گزینه جایگزین آلمان) که مبارزات انتخاباتی خود را صرف مقابله با سیاست پناهجویان مرکل کرده بود، 12.6 آرا را به دست آورد. به گزارش بلومبرگ، پس از چهار هفته گفت‌وگوهای اولیه، مذاکره‌کنندگان شنبه اعلام کردند که توافق در زمینه سیاست‌گذاری‌های اقتصادی، اروپا و حمل‌و‌نقل نزدیک است. بدین‌ترتیب مهاجرت و کاهش سطح آلاینده‌ها به عنوان دو بن‌بست اصلی باقی مانده است.
انتخابات پارلمانی آلمان را در افق‌های ناشناخته سردرگم کرده است: اگر مذاکرات شکست بخورد، انتخابات جدیدی برگزار خواهد شد که این مساله از زمان جنگ جهانی دوم در آلمان بی‌سابقه بوده است؛ در صورت موفقیت گفت‌وگوهای رسمی نیز نگرانی‌هایی وجود دارد، چراکه ائتلاف موسوم به جاماییکا (به دلیل رنگ احزاب) هیچ تجربه‌یی در دولت‌داری مشترک نداشته‌اند. وینفرید کرشمان، یکی از مذاکره‌کنندگان حزب سبز شنبه به خبرنگاران گفت: «شکست مذاکرات جاماییکا می‌تواند به بی‌ثباتی شدیدی در اروپا منجر شود. هنوز نمی‌توان نتیجه را پیش‌بینی کرد.» هورست زیهوفر مذاکره‌کننده حزب اتحاد سوسیال مسیحی گفت: مذاکرات مقدماتی با سختگیری شدیدی صورت می‌گیرد به این دلیل که زمانی که گفت‌وگوهای ائتلافی رسمی آغاز شود، دیگر هیچ جای برگشتی نیست.
در همین حال فرنک والتر اشتاینمایر رییس‌جمهوری آلمان از همه طرفین مذاکره خواسته به رقابت برای یافتن موضع قوی‌تر پایان دهند و مذاکرات را پیش ببرند. اگرچه سمت ریاست‌جمهوری در آلمان بیشتر نمایشی است، اما در صورت نیاز به برگزاری انتخابات مجدد، اعلان خبر آن بر عهده اشتاینمایر خواهد بود. وی در مصاحبه با روزنامه «ولت‌ام زونتاگ» گفت: «احزاب همواره سعی می‌کنند پیش از آغاز گفت‌وگوهای رسمی قیمت را بالا ببرند. آنچه در هفته‌های اخیر شاهد بودیم از بسیاری جهات با مذاکرات پیشین تشکیل دولت ائتلافی شباهت دارد. اما انتظار دارم که همه طرفین به مسوولیتی که دارند، توجه کنند. »
مهاجرت و تغییرات آب‌و‌هوایی
مذاکرات اولیه تشکیل ائتلاف میان احزاب دموکرات مسیحی، اتحاد سوسیال مسیحی، دموکرات آزاد و سبزها که انتظار می‌رفت پنجشنبه به نتیجه برسد، جمعه پس از 15ساعت گفت‌وگو با بن‌بستی آشکار به پایان رسید و اکنون احزاب امیدوارند، بتوانند مذاکرات را تا پایان دوشنبه (امروز) به نتیجه برسانند. به گزارش آسوشیتدپرس، ظاهرا برای پیشبرد گفت‌وگوها به سازش بر سر دو مساله اساسی تغییرات آب‌و‌هوایی و مهاجرت نیاز است. سبزها پایان یافتن استفاده از سوخت‌های فسیلی در آلمان و تغییراتی در قوانین مهاجرت را خواستار هستند و در هر دو مورد با مخالفت دیگر احزاب مواجه شده‌اند.
به گزارش اشپیگل، ضد و نقیض در گفته‌های مذاکره‌کنندگان حتی در میان نمایندگان یک حزب قابل توجه بود. کریستین لیندگر رهبر مذاکره‌کنندگان حزب دموکرات‌های آزاد پس از جلسه جمعه گفت که پیشرفت شایانی حاصل شده و این ائتلاف تاریخی شکست نمی‌خورد، اگرچه احتمال طولانی‌تر شدن مذاکرات وجود دارد. وی تاکید کرد که مذاکره‌کنندگان در برخی زمینه‌ها به توافق رسیده‌اند، اما اختلاف‌نظرها بر سر مسائلی همچون مهاجرت و سیاست‌گذاری‌های مالی باقی است. در همین حال، آرمین لاشت از حزب اتحاد دموکرات مسیحی با خوشبینی کمتری به نتیجه مذاکرات گفت: «در برخی زمینه‌ها به درک مشترک رسیدیم اما توافقی حاصل نشده است. این مساله ناراحت‌کننده است. » سبزها به وضوح اعلام کرده‌اند که تحت فشار زمانی گفت‌وگو نمی‌کنند. دموکرات‌های آزاد نیز ظاهرا عجله چندانی برای نتیجه‌گیری ندارند؛ ولفگانگ کوبیکی نماینده این حزب در مذاکرات روز پنجشنبه به اشپیگل گفت: «اگر امشب به جایی نرسیم، باید چند روز بیشتر صرف دستیابی به توافقی امن و قابل قبول کنیم. »
از سوی دیگر به نظر می‌رسد، مذاکره‌کنندگان هیچ تلاشی برای پنهان کردن اختلاف‌نظرهای خود نمی‌کنند و حتی به وضوح از مشکلاتشان سخن می‌گویند تا در صورت شکست گفت‌وگوهای اولیه بتوانند تقصیر را بر گردن دیگری اندازند. خبرهای درز کرده از مذاکرات از بازگشت مذاکره‌کنندگان به مسائل ظاهرا حل شده همچون مسائل اروپایی حکایت دارد. مسائل مالی و تغییرات آب‌و‌هوایی نیز به‌شدت تفرقه‌افکن بوده‌اند. اما بزرگ‌ترین مشکل در گفت‌وگوها مساله پناهجویان است؛ به‌ویژه اینکه پناهجویانی که از آلمان پناهندگی دریافت می‌کنند امکان آوردن اقوام نزدیک خود به آلمان را دارند یا خیر. سبزها و اتحاد سوسیال دموکرات در دو سوی این قائله هستند و هنوز نتوانسته‌اند زمینه مشترکی برای توافق بیابند.
اما گفت‌وگوها تماما به مباحثه و جنجال نگذشته است. در حالی که مرکل، لیندر، زیهوفر و جم اوزدمیر رهبر حزب سبز، جمعه دست‌کم دو ساعت پشت درهای بسته مذاکره می‌کردند، سیاستمداران اتحاد دموکرات مسیحی در دفتر حزب سبز در حال ورق‌بازی دیده شدند. دیگران هم از روی بیکاری علائم نگارشی پیش‌نویس 62 صفحه‌یی قانون اساسی را می‌شمردند. پیتر آلتمیر رییس دفتر مرکل گفت: «مطمئنم اگر بخواهیم، می‌توانیم به توافق دست یابیم. » نتیجه مذاکرات دیروز و امروز نشان می‌دهد که آیا احزاب تمایلی به توافق و آغاز مذاکرات رسمی تشکیل دولت ائتلافی دارند یا برگزاری انتخابات مجدد را ترجیح می‌دهند.
