بورس مسکن و نظام عملیات اجرایی
دکتر سید منصور غیبی|
کارشناس اقتصاد مسکن|
ایجاد بورس مسکن ویژگیهای مثبت زیادی دارد. با اجرای این طرح هم نظارت بر عملکرد مالی سازمانهای دولتی افزایش مییابد، هم معاملات صورت گرفته در حوزه مسکن شفاف میشود و هم بخشهای مختلف اقتصادی از این طریق به هم مربوط میشوند.
راهاندازی بورس مسکن موجب شفافیت معاملات، مشخص شدن قیمت، از بین بردن قیمتهای کاذب، شناسایی دقیق بازار مصرف، تامین مالی بخش مسکن، جمع کردن نقدینگی، کاهش ریسک خریداران و تعریف تعهدات و رفع مشکلات مردم در پیشفروش و خرید مسکن و... میشود. منتقدان ایجاد بورس مسکن، ناهمگن بودن کالای مسکن را دلیلی بر عدم ارائه آن به بورس میدانند درحالی که میتوان با کار کارشناسی، ارزش واقعی هر ملک و آپارتمان را با توجه به منطقه و نوع کاربری و حتی جاگیری آن براساس موقعیت جغرافیایی ملک ارزیابی و تعیین قیمت کرد. فرآیندی که باعث تدوین یک چارچوب واقعی و دستورالعمل واحد در ارزشگذاری ملک شده تا ملاک عمل تعیین قیمت واقعی املاک شود. ایجاد بورس مسکن موجب تقویت جایگاه مصرفکننده واقعی شده و منجر به سرمایهگذاری در درازمدت و به صورت مطمئن خواهد شد. سرمایهگذاری که سوار بر تورم عادی سالانه در حوزه اقتصاد میشود و خریدار مسکن همزمان با رشد تورم و احیانا نوسانات احتمالی افزایش قیمت آن در دایره امن سرمایهگذاری حرکت خواهد کرد و امید به خرید ملک مورد نظر در یک بازه زمانی و به تناسب میزان توان و سرمایهگذاری انجام داده شده خود افزایش و چشمانداز عملی برای تحقق خرید واحد مسکونی را شاهد خواهد بود. اما آنچه باید در هدفگذاری ایجاد بورس مسکن مورد توجه قرار گیرد، شناسایی دایره افراد واجد شرایط برای ورود به بورس مسکن برای خرید ملک برابر با مکانیسم تعریف شده از سوی بازار بورس کالا باشد به نحوی که اولویت اول را برای متقاضیان مسکن اولیها و زوجهای جوان با اتصال همزمان تسهیلات بانکی خرید مسکن و متراژ خریداری شده از سوی بورس، متقاضی را همزمان از دو جبهه برخوردار از متراژ تخصیصی از سوی بورس و از سوی دیگر از طریق تسهیلات بانک مسکن مورد حمایت قرار دهند تا نظام خرید ملک با توسل به بورس و تسهیلات بانکی حمایتی همزمان و هماهنگ، فرد متقاضی مسکن را در مسیری مطمئن صاحب خانه کند. اگر بورس مسکن با تعیین اولویت برای ارائه و فروش متری یا هر مکانیسمی که در به آن خواهد رسید، نخواهد عمل کند منجر به حضور سوداگران مسکن و دلالان این حوزه در بازار ملک ارائه شده از سوی بورس خواهد شد که این امر خود باعث بورسبازی افراد سرمایهگذار غیرنیازمند در بازار مسکن خواهد شد که متاسفانه این فرآیند موجب عقب راندن متقاضیان واقعی خرید مسکن شده و موجب گرانی امتیازهای متراژی ارائه شده از سوی بازار بورس توسط همین سوداگران میشود. جذب سرمایهگذار واقعی در بازار بورس مسکن با حضور دلالان این حوزه اختلاف فاحشی دارد به نحوی که با تعریف نظام سرمایهگذاری در این بازار میتوان به جذب سرمایههای داخلی و حتی خارجی اقدام کرد و تکلیف این سرمایهگذاران را با متقاضیان واقعی خرید مسکن از بازار بورس کالا متمایز کرد.