چه تعداد در کدام بخش اقتصادی کار میکنند
گروه بنگاهها
هر نوع برنامهریزی سامان یافتهیی نیازمند پایش آماری و اعداد و ارقام مستند اقتصادی است تا با استفاده از آمارهای مستند، فرآیند برنامهریزی و هدفگذاری به صورت منطقی و اصولی دنبال شود.
طی دهههای گذشته، اصرار سیستم آموزشی به جذب جوانان در رشتههای غیرکاربردی در اقتصاد ایران و اشباع شدن بسیاری از رشتهها، وجود هزاران مهندس در رشتههای گوناگون باعث شده تا کشور با انبوهی از تقاضاهای کار یک شکل و خاص مواجه باشد و در نقطه مقابل بسیاری از بخشها و حوزههای تاثیرگذار در حوزه کسب وکار و اقتصاد به دلیلی عدم سرمایهگذاری مناسب با مشکل نیروی انسانی متخصص و کارا مواجه شوند.
در شرایطی که دولت دوازدهم از ابتدای تشکیل اعلام کرده که تلاش میکند تا نرخ بیکاری عمومی کشور را از وضعیت فعلی به سمت تک رقمی شدن هدایت کند، رییس مرکز آمار ایران میگوید: براساس آخرین نتایج نمونهگیری، جمعیت فعال اقتصادی کشور 26میلیون و 980هزار نفر بود که از این تعداد 3میلیون و 156هزار نفر معادل 11.8درصد به طور مطلق بیکار بودهاند.
امیدعلی پارسا دیروز در نشست خبری در بیرجند افزود: براساس آخرین نتایج نمونهگیری از نیروی کار در تابستان امسال تعداد 23میلیون و 827 هزار نفر در کشور شاغل بودهاند که 9.2درصد دارای اشتغال ناقص یعنی بین یک تا 44ساعت کار در هفته هستند.
اعداد و ارقامی که نشان میدهد، دولت هنوز نتوانسته فرآیند کاهش نرخ بیکاری کشور را براساس وعدههایش در محدوده تک رقمی تثبیت کند و رسیدن به هدفهای اعلام شده همچنان به سرمایهگذاری و برنامهریزی موثر نیاز دارد.
در کنار موضوع آمارهای اقتصادی، ترسیم شیوهنامههای جدید و حذف روشهای قدیمی در حوزه سرشماریهای آماری از دیگر مواردی بود که رییس مرکز آمار ایران ابعاد و زوایای گوناگون آن را تشریح کرد.
فراوانی بیکاران در کشور
رییس مرکز آمار ایران به میزان اشتغال در بخشهای مختلف اقتصادی اشاره کرد و گفت: از مجموع 23میلیون و 827 هزار نفر شاغل 4میلیون و 500 هزار نفر در بخش کشاورزی، 7 میلیون و 480هزار نفر در بخش صنعت و 11میلیون و 798هزار نفر در بخش خدمات خدمات ارائه میدهند.
وی در ارتباط با تعریف اشتغال و افراد جویای کار گفت: مرکز آمار ایران این مهم را به 3دسته مطلق بیکاری(حتی یک ساعت کار نکردهاند)، اشتغال ناقص (بین یک تا 44ساعت کار در هفته) و اشتغال کامل (کار بیش از 44ساعت در هفته) تقسیمبندی کرده است.
رییس مرکز آمار ایران اظهار کرد: برای اینکه ببینیم حجم کار انجام شده توسط اشتغال ناقص، کامل و اضافه کار چقدر است باید مجموع حجم کار به تعداد شاغلان تقسیم شود که عدد به دست آمده همان عدد قانون کار خواهد بود.
وی گفت: این بدان معناست که به طور متوسط تعداد شاغلان کشور، مجموع کل اشتغال ناقص و کامل است که مطابق با قانون کار خدمات ارائه میدهند.
رییس مرکز آمار ایران با بیان اینکه برای مفاهیم آماری همه کشورها باید تابع یک تعریف باشند، افزود: تعریفی که برای فرد شاغل در طرحهای آمارگیری مورد استفاده قرار میگیرد، بینالمللی بوده و به مرکز آمار ایران مربوط نیست.
پارسا بیان کرد: مرکز آمار ایران مانند آزمایشگاهی است که وضعیت اشتغال و بیکاری را بررسی میکند لذا در طرح نیروی کار قرار نیست به این سوال که آیا این اشتغال معیشت خانوار را تامین میکند یا خیر پاسخگو باشد.
رییس مرکز آمار ایران گفت: افرادی که نسبت به آمار ارائه شده نرخ اشتغال و بیکاری مرکز آمار گلایه دارند به این دلیل است که نرخ اشتغال ناقص را با بیکار مطلق جمع میزنند درحالی که اینگونه نیست و باید در اولویت نخست به فکر بیکار مطلق سپس اشتغال ناقص بود. وی افزود: اشتغال ناقص نیز به 2دسته افرادی که تمایل به کار بیشتر دارند و کسانی که تمایل به کار بیشتر ندارند، تقسیم میشود لذا آماری که مرکز آمار ایران به عنوان تنها مرجع اشتغال و بیکاری در اختیار نهادهای سیاستگذار و برنامهریزان قرار میدهد همه موارد تعیین اشتغال ازجمله اشتغال ناقص، کامل و... را در بر دارد.
رییس مرکز آمار گفت: از مجموع اشتغال ناقص کشور(9.2درصد) دو سوم این افراد اصلا دنبال کار بیشتر نیستند و یک سوم دنبال کار بیشتر و بهتر هستند.
وی اظهار کرد: نرخ مشارکت اقتصادی درصد جمعیت بالای 10سال که دنبال کار هستند در کشور 41درصد و در خراسان جنوبی 41.3درصد است که از میانگین کشوری بالاتر است.
نرخ اشتغال ناقص خراسانجنوبی
وی افزود: متوسط رشد سالانه تعداد شاغلان از سال 90تا 95 در کشور سالانه 2.4درصد و در خراسان جنوبی 4.4درصد برآورد شده است.
رییس مرکز آمار ایران درباره وضعیت اشتغال در خراسان جنوبی گفت: نرخ اشتغال ناقص استان در تابستان امسال 14.8و در بهار 12.1درصد بود که نسبت به متوسط کشور آمار بالایی است.
وی با بیان اینگه گاهی اوقات تفسیر آمار و ارقام شبهه ایجاد میکند، افزود: اینکه گفته میشود، تورم کشور از 30درصد به 8.2 درصد کاهش یافته به این معنا نیست که به همین نسبت قیمتها کاهش یافته بلکه به این معناست که قبلا هر سال قیمتها بیش از 30درصد افزایش داشت که امسال 8.2 افزایش یافت. وی اظهار کرد: مردم خراسان جنوبی در سرشماری سال 95 همکاری بینظیر داشتند و در اجرای طرحهای آمارگیری که به صورت مستمر در سال انجام میشود، مشارکت مردم استان قابل تحسین است.
حذف سرشماری سنتی
وی از حذف سرشماری سنتی و تبدیل آن به روش ثبتی مبنا خبر داد و گفت: در قالب برنامه ملی آمار که به زودی در شورای عالی آمار کشور تصویب میشود، امید است به گونهیی جلو برویم که سرشماری 5 ساله بعدی را نداشته باشیم ولی بتوانیم سرشماری ثبتی مبنای مدرن قبل از رسیدن به 10سال را در کشور مستقر کرده باشیم.
پارسا ادامه داد: روش سنتی سرشماری هر 5 یا 10سال انجام میشد اما در روش ثبتی مبنا سرشماری با مشارکت دستگاهها و پایگاههای اطلاعرسانی انجام خواهد شد. رییس مرکز آمار ایران با بیان اینکه تغییر روش سنتی سرشماری به مدرن در کشورهای پیشرفته 17تا 18سال طول کشید، عنوان کرد: امید است با توجه به تجارب جهانی قبل از رسیدن به 10سال این مهم در کشور محقق شود. پارسا اظهار امیدواری کرد: سرشماری بعدی نفوس و مسکن در کشور براساس روش ثبتی مبنا برگزار شود.