مزایای برچیده شدن «غیب‌گویی» شرکتها
گروه بورس مسعود کریمی
ابلاغ دستورالعمل تازه از طرف سازمان بورس به تمام شرکت‌های پذیرش شده در راستای ممنوعیت انتشار گزارش پیش‌بینی عملکرد سالانه شرکتها را می‌توان ازجمله سیاست‌های جدید نهاد ناظر برای افزایش نقدشوندگی در بازار سهام برشمرد. از طرفی با توجه به اینکه در تمام بورس‌های رسمی دنیا شرکتها اقدام به ارائه گزارش پیش‌بینی سود نمی‌کنند، پیش‌بینی می‌شود که نهاد ناظر با تغییر در برخی قوانین ازجمله این مهم، کاهش زمان توقف و بازگشایی نماد‌ها و... سازوکار‌های بورس کشور را در راستای تطبیق قوانین موجود یا تغییر آنها با توجه به چارچوب‌های بین‌المللی را در دستورکار قرار داده است.
در همین حال یکی از مزایای این قانون این است که ناشران، دیگر دغدغه‌یی درخصوص انتشار اطلاعات در بازار نخواهند داشت چراکه در اکثر مواقع پیش‌بینی سالانه شرکتها با تعدیل‌هایی همراه بود که برای بازار خوشایند محسوب نمی‌شد و برای مدیران شرکت مسوولیت غیر‌ضروری ایجاد می‌کرد.
بر این اساس، انتشار گزارش‌ها و اطلاعات شرکتها از طرف ناشران در بازه‌های زمانی مشخص و ارائه گزارش‌های فصلی در صورتی که
به‌طور کامل صورت بگیرد به طور قطع کارشناسان به صورت دقیق و شفاف‌تری می‌توانند به تحلیل روند حرکتی آنها در بازار سهام بپردازند.
تطبیق وضعیت با بورس‌های پیشرفته امروزی
فردین آقا‌بزرگی، کارشناس بازار سرمایه درخصوص دستورالعمل جدید پیش‌بینی سالانه شرکتها در گفت‌وگو با «تعادل» عنوان کرد: بورس تهران از نوادر بورس‌هایی محسوب می‌شود که شرکتها در آن موظف به ارائه اطلاعات و پیش‌بینی EPS بودند. وی گفت: در اکثر بورس‌های دنیا اطلاعاتی مبنی بر پیش‌بینی EPS وجود ندارند. این تحلیلگر بازار سرمایه اذعان کرد: وضعیت فعلی اقتصاد و بازار سرمایه کشور به گونه‌یی است که امکان دارد هر گونه تغییر و دگرگونی ناخوشایند به نظر برسد. فردین آقا‌بزرگی ابراز کرد: اما به طور کلی در راستای تطبیق وضعیت با کشور‌های پیشرفته و بورس‌های امروزی لازم است گزارش‌های تحلیلی و تفسیری به چنین حالتی که پیش‌بینی شده است، ارائه شود.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: کلیه اطلاعات تاثیرگذار در وضعیت صنعت و شرکت باید توسط مدیران شرکت افشا شود. بر این اساس، گزارش‌های تحلیلی 3ماهه، 6 ماهه، 9ماهه و سالانه با چنین ترتیبی که پیش‌بینی شده است، ارائه خواهد شد. این تحلیلگر بازار سرمایه افزود: تا پیش از این موضوع پیش‌بینی EPS یک شرکت در صورتی که شرکت EPS ارائه نمی‌کرد، نماد همچنان متوقف می‌ماند این درحالی است که با وضعیت فعلی صرفا مسوولیت ارائه اطلاعات بر عهده مدیران شرکت است. اگر تغییر قابل توجهی صورت گرفت، شرکت باید ارائه گزارش کند که این مهم در نحوه بازگشایی نماد شرکتها تاثیر بسزایی خواهد داشت.
وی خاطرنشان کرد: پس از ابلاغ چنین دستورالعملی انتظار بر این است که کمتر نماد متوقف در بورس داشته باشیم مگر به دلایل خاص ازجمله زیان انباشته، ماده 141و سایر موارد که در بازار وجود دارد. این تحلیلگر بازار سرمایه تصریح کرد: تجربه نشان داده که طی یک سال بیش از 10بار برخی از شرکتها EPS خود را تعدیل کرده‌اند و چنین امری ناگزیر است. بر این اساس در مجموع اینگونه تغییرات که وضعیت حال حاضر بورس را به نحو شایسته‌یی ارتقا می‌دهد و افزایش سطح کل را هم به همراه دارد بسیار مناسب ارزیابی می‌شود. این کارشناس بازار سرمایه گفت: امیدوارم در همین زمینه کلیه رویه‌ها ازجمله بحث بازگشایی، توقف نماد‌ها یا نحوه برگزاری مجامع رفته رفته به آستانه مدارج بین‌المللی برسد.
فردین آقا‌بزرگی اظهار کرد: حداقل طی یکی دوسال گذشته کمتر نماد شرکتی مشاهده شده که به میزان تعدیل EPS قیمت سهام افزایش یا کاهش پیدا کند و این موضوع نشان‌دهنده این است که تحلیلگران براساس اطلاعات موجود، قیمت سهام را مورد ارزیابی قرار می‌دهند. وی گفت: بر این اساس وضعیت شرکت براساس تفسیری و ارائه اطلاعات، ارزش ذاتی و قیمت سهام را رقم خواهد زد در این صورت لزوما متکی بر پیش‌بینی EPS نخواهد بود. این تحلیلگر بازار سرمایه عنوان کرد: در برخی موارد دیده می‌شود که شرکت 50 درصد EPS را تعدیل می‌کند اما در نهایت مشاهده می‌شود که قیمت سهام 4یا 5 درصد بیشتر نوسان نمی‌کند آقا‌بزرگی تصریح کرد: امیدوارم تصمیمات اینچنینی و تطبیق رویه‌ها مطابق با بورس‌های پیشرفته دنیا به سرعت انجام شود.
ارزیابی دقیق‌تر تحلیلگران
در سویی دیگر، سیدفرهنگ حسینی دیگر کارشناس بازار سرمایه در خصوص تحولات جدید در گفت‌وگو با «تعادل» نیز اذعان کرد: این موضوع به طور کلی مثبت ارزیابی می‌شود. چراکه در گذشته برخی از شرکت‌هایی که تعدیل سود در پیش‌بینی‌های خود داشتند، نماد آنها در معاملات بازار متوقف می‌شد. اما درحال حاضر شرایطی به وجود آمده که شرکتها اقدام به ارائه گزارش عملکرد ماهانه خود در بازار می‌کنند. وی خاطرنشان کرد: زمانی که چنین اتفاقی می‌افتد، تحلیلگران می‌توانند به صورت دقیق‌تری اقدام به ارزیابی وضعیت شرکتها کنند. از طرفی اینکه برای پیش‌بینی سود، نمادی در بازار متوقف نمی‌شود خود نکته‌یی مثبت خواهد بود چراکه به نقدشوندگی بازار کمک شایانی خواهد کرد. این تحلیلگر بازار سرمایه عنوان کرد: اطلاعاتی که شرکتها برای گزارش‌های ماهانه در بازار منتشر می‌کنند متاسفانه اطلاعات جامعی نیست و خیلی از شرکتها اطالاعاتی را که ارائه می‌دهند بر مبنای فروش ناخالص است که بعد‌ها تخفیفات و برگشت از فروش از آن کم خواهد شد که در نهایت این موضوع، اعداد منتشر شده در بازار قابل اتکا نیست.
حسینی ابراز کرد: در عین حال برخی از شرکتها بهای تمام شده را در گزارشات ماهانه خود اعلام نمی‌کنند و در صورتی که این موضوع هم در بازار مرتفع شوند، پیش‌بینی می‌شود که شاهد پیشرفت‌های در کلیت بازار باشیم. این کارشناس بازار سرمایه درخصوص مزایای این دستورالعمل نیز افزود: چالش توقف منتفی خواهد شد و در عین حال مشکلی که در گذشته وجود داشت این بود که برخی از شرکتها که در ارائه پیش‌بینی‌ها محافظه‌کار بودند و برخی دیگر نیز بیش از اندازه خوشبین بودند. بر این اساس چنین مشکلات، جهت‌گیری‌ها و سیگنال‌‌هایی که شرکتها گاهی اوقات به بازار ارسال می‌کنند عملا منتفی خواهد شد. وی گفت: با توجه به اینکه عمق تحلیلی بازار از گذشته خیلی بهتر ارزیابی می‌شود در عین حال نهاد‌های مالی مشاور سرمایه‌گذاری، پردازش اطلاعات و تحلیلگران به میزان قابل توجهی در بازار افزایش پیدا کرده‌اند، پیش‌بینی می‌شود که این مهم گام مثبتی در بازار خواهد بود.
وی عنوان کرد: به دلیل اینکه شرکتها باید تحلیل شوند، نیاز است که اطلاعات مناسب از شرکتها در اختیار بازار باشد. از طرفی دستورالعمل جدید سازمان بورس شرکتها را موظف به ارائه گزارش فصلی کرده است. حسینی بیان کرد: در خیلی از کشور‌ها همراه با ارائه گزارش فصلی نشست با تحلیلگران به صورت آنلاین هم برگزار می‌شود که در صورت اجرایی شدن این مهم در ایران بسیار مناسب ارزیابی می‌شود. این کارشناس بازار سرمایه در ادامه ابراز داشت: عمده تحلیلگران بازار بیشتر از اینکه به سود شرکتها اتکا داشته باشند به برآورد‌های تحلیلی خود متکی هستند کما اینکه تعدیل‌های مثبتی که طی چند ماه اخیر در گروه‌های فلزی، صنعتی، معدنی، پتروشیمی، پالایشی و... مشاهده شد، تعدیل‌هایی بود که تقریبا تحلیلگران چندین ماه است که آنها را برآورد می‌کردند اما مدیریت شرکتها چنین موضوعاتی را قبول نمی‌کردند. وی اذعان کرد: اتکای بازار تا امروز هم عمدتا مبتنی بر پیش‌بینی‌های تحلیلی بوده است. این درحالی است که شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری و پردازش اطلاعات احتمالا به خوبی بتوانند نقصانی که وجود دارد را به خوبی پر کنند.
