وزارت کشاورزی: اجازه افزایش قیمت نمی‌دهیم
در حالی که روند افزایش قیمت برنج خارجی در عمده‌فروشی‌ها ادامه دارد، مسوولان وزارت کشاورزی می‌گویند کمبودی وجود ندارد و در صورت لزوم ذخایر خود را به بازار مصرف عرضه خواهیم کرد.
قیمت برنج هندی، طی حدود یک ماه گذشته روند افزایشی در بازار به خود گرفته است؛ کارشناسان معتقدند ضعف دستگاه‌های مسوول در تنظیم بازار موجب شده تا واردکنندگان با این گمان که بازار با کمبود مواجه خواهد شد، محموله‌هایی که قبل از ممنوعیت، وارد کرده‌اند را با تاخیر از گمرک ترخیص کنند تا قیمت در بازار بالاتر رود؛ این درحالی است که اگر وزارت جهادکشاورزی به عنوان مسوول تنظیم بازار، ذخایر موجود را با مدیریت بهتری در بازار عرضه کند، فضا را بر سودجویی‌ها خواهد بست. اوایل آذرماه امسال، محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی طی نامه‌یی به وزیر صنعت، معدن و تجارت با این استدلال که میزان واردات برنج خارجی به کشور طی سال جاری بسیار چشمگیر بوده، خواستار ممنوعیت ثبت سفارش واردات این محصول شد و براین اساس ثبت سفارش واردات متوقف شد.
طبق اعلام وزارت کشاورزی در ۷ ماهه امسال یک میلیون و ۶۰ هزارتن برنج خارجی وارد کشور شده که این عدد در مدت مشابه سال قبل ۶۰۹ هزارتن بوده بنابراین واردات در ۷ ماهه سال جاری حدود ۴۰ درصد رشد داشته است.
در پی توقف ثبت سفارش واردات، قیمت برنج هندی در بازار نزدیک به ۱۰ درصد افزایش یافت؛ اوایل دی ماه جاری نیز محمد آقاطاهر رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران از افزایش دوباره قیمت برنج هندی به میزان ۱۰ درصد در سطح عمده‌فروشی‌ها خبر داد.
آقاطاهر در این زمینه به مهر گفت: واردکنندگان فرآیند ترخیص برنج موجود در گمرکات را به کندی انجام می‌دهند و در محموله‌های جدیدی که به عمده‌فروشان تحویل داده‌اند، دوباره یک افزایش قیمت ۱۰ درصدی را لحاظ کرده‌اند، بنابراین قیمت برنج هندی با افزایش ۱۰ درصدی که قبلا تجربه کرده بود در مجموع ۲۰ درصد گران شده است که این افزایش قیمت به تدریج به سطح خرده‌فروشی‌ها تسری پیدا می‌کند و خرده‌فروشی‌ها در خریدهای جدید خود از عمده‌فروشان، با قیمت‌های جدید مواجه خواهند شد.
رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران درباره دلیل گرانی برنج هندی طی هفته‌های اخیر افزود: علت این امر تنشی است که در پی ممنوعیت ثبت سفارش واردات برنج به بازار وارد شده و برای رفع این تنش باید سریع‌تر برنج‌های موجود در گمرک را ترخیص کنند که متاسفانه این کار با کندی انجام می‌شود. وی گفت: برنج‌هایی که اخیرا از گمرک ترخیص شده‌اند با این نرخ‌های جدید عرضه در حال عرضه به بنکداران هستند. آقاطاهر اضافه کرد: البته برنج‌های موجود در گمرک مدت‌ها قبل با قیمت مشخصی وارد کشور شده‌اند و دلیلی ندارد که قیمت شان بخواهد بالاتر برود، سودجویی باعث این مساله شده است.
و اکنون بعد از گذشت حدود ۱۰ روز از آن زمان، باز هم قیمت این نوع برنج افزایش یافته است؛ آقاطاهر در این زمینه به خبرنگار مهر می‌گوید: قیمت برنج هندی از زمانی که ثبت سفارش واردات ممنوع شده تاکنون حدود ۲۵ درصد در عمده‌فروشی‌ها گران شده، قیمت برنج ایرانی نیز تغییری نداشته و قیمت برنج پاکستانی از افزایشی جزیی برخوردار بوده است.
مسوولان وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید و تنظیم بازار، معتقد هستند هیچ کمبودی در بازار برنج وجود ندارد و اقدام به احتکار از سوی برخی سودجویان می‌تواند یکی از دلایل گرانی برنج هندی طی هفته‌های اخیر باشد.
در همین زمینه مسعود بصیری مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی تامین، توزیع و تنظیم بازار وزارت جهاد کشاورزی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: براساس اعلام مرکز آمار، مصرف سرانه برنج در کشور 37.07کیلوگرم در سال است، در نتیجه نیاز ما به برنج حدود ۳ میلیون تن در سال است.
وی با بیان اینکه حدود دو میلیون و ۲۰۰ هزارتن برنج در داخل کشور تولید می‌شود، افزود: بنابراین، نزدیک به ۸۰۰ هزارتن نیاز سالانه کشور به واردات است. این مقام مسوول در وزارت جهاد کشاورزی اضافه کرد: امسال حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزارتن برنج به صورت رسمی وارد کشور شده است، با توجه به اینکه واردات غیر رسمی نیز به طریقی انجام می‌شود، نمی‌توان آمار خیلی دقیقی را در این زمینه ارائه کرد که دقیقا چه میزان برنج وارد کشور شده است. بصیری گفت: در نتیجه با میزان تولید و وارداتی که انجام شده، نیاز کشور به برنج مرتفع شده و هر آنچه نیاز هست در داخل وجود دارد؛ . در حال حاضر انبارهای شمال کشور مملو از برنج است و تولیدکنندگان با مشکل فروش آنها مواجه هستند و قیمت برنج مرغوب در استان‌های مازندران و گیلان کاهش یافته است.
به گفته این مقام دولتی مصرف ماهیانه برنج وارداتی حدود ۶۶ هزارتن است، در حالی که بیش از این وارد شده است.
وی اضافه کرد: وزارت جهاد کشاورزی توجه به مصرف‌کننده را نیز مدنظر دارد و در همین راستا سال گذشته تعرفه واردات برنج را از ۴۰ به ۲۶ درصد کاهش داد و ۵۰۰ تومان مابه التفاوتی که در این زمینه اخذ می‌شد را نادیده گرفتیم که همه این اقدامات در جهت حمایت از مصرف‌کننده انجام شد.
بصیری افزود: ما هر روز قیمت‌ها و وضعیت بازار، انبارها و موجودی را رصد می‌کنیم، اگر کمبودی باشد یا مشکلی ایجاد شود وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه تجدید نظر خواهد کرد.
وی با بیان اینکه ممنوعیت ثبت سفارش واردات برنج موقتی است، برنج‌هایی که الان در گمرک هستند، می‌توانند ترخیص شوند و به بازار بیایند، درباره اینکه گفته می‌شود ترخیص برنج‌های وارداتی از گمرک با کندی انجام می‌شود، گفت: واردکنندگان با این اقدامات قصد دارند در برابر ممنوعیت ثبت سفارش واردات برنج، جبهه بگیرند و این کندی ترخیص برنج‌های وارداتی ربطی به وزارت جهاد کشاورزی ندارد؛ که البته این امر نمی‌تواند صحت داشته باشد چرا که اگر کالایی زیاد در گمرک بماند به عنوان کالای متروکه محاسبه می‌شود.
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی تامین، توزیع و تنظیم بازار وزارت جهاد کشاورزی درباره اینکه تدبیر این وزارت خانه در برابر مساله مذکور چه خواهد بود؟، تصریح کرد: ما تامین‌کننده نیاز کشور هستیم، چه از محل تولید داخل و چه از محل واردات باید این نیاز را تامین کنیم. هم‌اکنون مقداری بسیار زیادی برنج‌های داخلی در انبارهای شمال دپو شده، اما مشتری ندارد به همین دلیل قیمت برنج داخلی نسبت به دو سال قبل کاهش یافته است.
بصیری ادامه داد: اما اینکه عده‌یی برنج را احتکار کرده‌اند و ذخایر خود را به بازار عرضه نمی‌کنند، مربوط به دستگاه‌های نظارتی است، بحث تامین تا عمده‌فروشی بر عهده ماست اما موضوع احتکار مربوط به دستگاه‌های نظارتی و تعزیرات است که باید به آن رسیدگی کنند.
وی در واکنش به این مساله که علاوه بر تامین، توزیع هم باید درست انجام شود، اضافه کرد: این برنج‌ها دولتی نیستند، مربوط به بخش خصوصی هستند، که آنها را وارد کرده و اگر احتکاری انجام شده باید دستگاه‌های نظارتی ورود کنند.
با این حال یزدان سیف مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران و معاون وزیر جهاد کشاورزی اعتقاد ندارد که ممنوعیت ثبت سفارش واردات دلیل گرانی برنج هندی در بازار است، وی در این زمینه در گفت‌وگو با مهر اظهارداشت: گرانی برنج خارجی ربطی به ممنوعیت ثبت سفارش برنج وارداتی ندارد، از حدود دوماه پیش، چون ارز تخصیصی به برنج خارجی از ارز مبادله‌یی به ارز متقاضی تبدیل شده، این اتفاق رخ داده است.
وی افزود: قبل از این، ارز برنج خارجی ۳۵۰۰ تومان تامین می‌شد اما هم‌اکنون ۴۲۰۰ تومان شده است؛ یعنی هر دلار ۷۰۰ تومان فرق کرده است. ضمن اینکه برنج هندی تقریبا هر تنی ۱۱۰۰ دلار است که ضربدر ۷۰۰ تومان شود کیلویی ۷۷۰ تومان به قیمت این نوع برنج افزوده می‌شود، که طبیعی نیز است. مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران درباره اینکه گفته می‌شود واردکنندگان محموله‌های وارداتی را با کندی ترخیص و وارد بازار می‌کنند که همین امر باعث گرانی برنج شده است، گفت: این مساله را باید از خودشان سوال کنید، بنده در این زمینه چیزی نمی‌دانم، اما دلیل عمده این موضوع آن است که ارز مبادله‌یی به ارز آزاد تبدیل شده است. سیف درباره اینکه آیا ممکن است با این شرایط قیمت بیش از این افزایش یابد؟، تصریح کرد: ما اجازه نخواهیم داد قیمت بیش از این افزایش یابد و ذخایر را وارد بازار خواهیم کرد.
وی درباره اینکه آیا برنامه‌یی برای این منظور در دستور کار دارید؟، افزود: فعلا برنامه‌یی در دستور کار نیست چون میزانی که الان قیمت افزایش یافته، به اندازه قیمت تمام شده است، دلیلی ندارد ما برنج وارد بازار کنیم اما اگر قیمت بیش از این افزایش یابد ذخایرمان را عرضه خواهیم کرد.
