رفراندوم دوم؛ آری یا نه
گروه گوناگون با تمام فراز و نشیبهایی که مذاکرات برگزیت در سال 2017 با آن مواجه بود، قرار است که از ماه مارس سال 2018میلادی مرحله دوم مذاکرات برگزیت آغاز شود. این درحالی است بسیاری از افرادی که در سال 2016 رای به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا داده بودند، نگران روند مذاکرات هستند و بر این باورند که برگزیت برای آنها مشکلات فراوانی ایجاد خواهد کرد. بسیاری بر این باورند بریتانیا نتوانسته آنگونه که باید امتیاز برای پس از خروج از اتحادیه اروپا بگیرد و حتی این کشور نمیتواند خواستههای خود را درباره برنامههای مهاجرتی به اتحادیه اروپا تحمیل کند. با این حال، ترزا می در پیام تبریک سال جدید میلادی اعلام کرده بود که ۲۰۱۷ سال پیشرفت بریتانیا بوده چراکه در فاز اول مذاکرات برگزیت به توافقهایی درباره لایحه خروج ایرلند شمالی و حقوق شهروندان اتحادیه اروپا دست یافت. انگلیس در سال ۲۰۱۶میلادی رفراندوم برگزیت را برگزار کرد و براساس آن ۵۲ درصد از انگلیسیها از تصمیم خروج از اتحادیه اروپا حمایت کردند اما مخالفان برگزیت بارها خواستار لغو نتیجه این رفراندوم شدند.
طبق گزارشهای منتشر شده، بسیاری از برقراری همهپرسی دوم در مورد برگزیت خبر دادهاند و برخی نیز منتظر پایان مذاکرات هستند تا با توجه به شرایط ایجاد شده، همهپرسی برقرار کرده و تصمیم بگیرند که شرایط را میپذیرند یا خیر.
در چند روز گذشته نیز نایجل فاراژ، یکی از کارگزاران کمپینهای برگزیت هشدار داد که ممکن است رای خروج از اتحادیه اروپا از سوی گروههای مخالف برگزیت که قدرت گرفتهاند، لغو شود. به گفته فاراژ امکان برگزاری همهپرسی دوم مطرح شده اما ایده مناسبی به نظر نمیآید. طبق تازهترین گزارشهای منتشر شده، اکثریت بریتانیاییها با اینکه از روند مذاکرات برگزیت راضی نیستند اما نمیخواهند همهپرسی دومی برگزار شود. طبق یک نظرسنجی که در ماه ژوئن برگزار شد حدود 55 درصد از بریتانیاییها اعلام کردهاند که در صورت برگزاری رفراندوم دوم، رای بر ماندن کشورشان در اتحادیه اروپا خواهند داد و تنها 45درصد خواهان جدایی و ادامه مذاکرات برگزیت هستند. با این حال درصد بسیاری از مردم بریتانیا مایل به برگزاری همهپرسی جدید درباره خروج کشور از اتحادیه اروپا نیستند. براساس آمار منتشر شده بیش از 50 درصد بریتانیاییها گفتهاند که نباید همهپرسی دومی برای برگزیت برگزار شود. تنها 43درصد از افرادی که در این نظرسنجی شرکت کردهاند، مایل به برگزاری رفراندوم دیگری درخصوص خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا هستند.
به گفته بسیاری از کارشناسان، شمار قابل توجهی از افرادی که به برگزیت رأی مثبت دادند به طور مطلق ضد اتحادیه اروپا نبودند بلکه با دلایل کارکردی به آن رأی مثبت داده بودند. امید به ایجاد مشاغل بیشتر، دریافت حقوق بیشتر، مواجهه با جرایم کمتر یا سرمایهگذاری دولت در بخشهای خدمات درمانی و رفاهی و مسکن اجتماعی با استفاده از حق عضویت بریتانیا در اتحادیه اروپا ازجمله این دلایل بود. جامعه بریتانیا در ماههای اخیر درخصوص تحقق دستاوردهای مذکور با تردیدهای قابل توجهی مواجه شده است. بر این اساس به نظر میرسد، مخالفتها با برگزیت تنها به دلیل روند مذاکرات است. از طرفی در تازهترین گزارشهای منتشر شده، نایجل فاراژ، رهبر پیشین حزب راستگرای افراطی استقلال اعلام کرد که طرفداران باقی ماندن در اتحادیه اروپا زمام امور درباره روابط آتی بریتانیا و این اتحادیه را در دست گرفتهاند. به گفته او، کمپین خروج کاملا منفعل و متوقف شده ولی طرفداران اتحادیه که از منابع مالی کلانی برخوردارند آزادانه به مبارزه خود ادامه میدهند و درحال تغییر دادن برداشت افکار عمومی درباره برگزیت هستند.
با وجود آنکه براساس این نظرسنجی بسیاری از بریتانیاییها مایل به برگزاری همهپرسی دوم نیستند در مقابل، طرفداران ماندن در اتحادیه تلاش دارند ثابت کنند که برگزیت آسیبهای بسیاری به اقتصاد بریتانیا وارد میکند. با این حال جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر بریتانیا اعلام کرده که خواستار برگزاری رفراندومی دیگر درخصوص برگزیت نیست و از این موضوع حمایت نمیکند. او از طرف حزب خود گفته که به دنبال برگزاری یک رایگیری مفید و جدی در پارلمان هستند.